"Miłe miasto. Miłe mury, co mnie dzieckiem niegdyś pieściły, co kochać wielkość prawdy nauczyły. Miłe miasto - z tylu, tylu przeżyciami. Wszystko piękno mej duszy przez Wilno pieszczone. Tu pierwsze słowo o miłości, tu pierwsze słowo o mądrości, tu wszystko, czym dziecko i młodzieniec żył w pieszczocie z murami i w pieszczocie z pogorkami. Jedno z najpiękniejszych miejsc na świecie" - powiedział kiedyś o Wilnie Józef Piłsudski.
Przyszły marszałek urodził się w położonym 60 km na południe od tego miasta Zułowie. Gdy w 1874 r. rodzinny majątek spłonął, Piłsudscy przenieśli się do Wilna. W okresie gimnazjum Józef i jego starszy o rok brat Bronisław założyli kółko samokształceniowe "Spójnia", w którym wydawali antycarskie pisemko. - Był bardzo krnąbrny. Często był karany za to, że mówił po polsku, ale dalej to robił - tłumaczy prof. Mieczysław Jackiewicz, były konsul RP w Wilnie.
Będąc już działaczem socjalistycznym, Józef Piłsudski kierował głośną akcją pod Bezdanami. A jaka była jego wizja geopolitycznego miejsca Kresów po I wojnie światowej i inwazji bolszewickiej w 1920 roku? Odpowiedź w nagraniu audycji.
***
Tytuł audycji: Na Kresach
Prowadzi: Krzysztof Renik
Goście: prof. Mieczysław Jackiewicz (historyk, literaturoznawca, były konsul RP w Wilnie), prof. Janusz Odziemkowski (historyk), Romuald Mieczkowski (poeta, dziennikarz)
Data emisji: 19.03.2016
Godzina emisji: 18.10
W audycji znalazły się również fragmenty opowieści Wandy Janowskiej z Towarzystwa Przyjaciół Grodna i Wilna o związkach Józefa Piłsudskiego z Grodnem.
pg/ei