W latach 1815-1831 wchodził w skład wojsk Królestwa Polskiego, jako 1 Pułk Ułanów Królestwa Kongresowego, brał udział w powstaniu listopadowym. Pułk odtworzono również na Węgrzech, gdzie walczył w powstaniu węgierskim w latach 1848–1849.
Początkiem kolejnego odtworzenia Pułku był nabór ochotników do dwóch szwadronów jazdy w grudniu 1914, w ramach Legionu Puławskiego. Pod koniec stycznia 1916 wzrosła na tyle liczebność szwadronów, że zostały przekształcone w Polski Dywizjon Ułański Brygady Strzelców Polskich. 23 marca 1917 dywizjon został zaprzysiężony według tekstu własnej roty przysięgi (nie rosyjskiej), wyodrębniającej go z wojsk rosyjskich. Od 19 lipca 1917 dowódcą pułku został płk Bolesław Mościcki - wielki patriota, budowniczy idei polskości i polskiego honoru.
Pułk na całą Europę zasłynął bitwą po Krechowcami koło Stanisławowa na terenie dzisiejszej Ukrainy. Walczył w składzie wojsk rosyjskich i dostał zadanie opóźnienia natarcia niemieckiego o godzinę. Opóźnił o pół dnia, a ponieważ nie miał artylerii płk Mościcki ułożył wręcz szaleńską strategię - sześć razy szarżował na kolumny niemieckie, wprowadzając wśród nich zamęt. Tą walką Polacy zdobyli uznanie nie tylko Rosjan, ale też Niemców i całej Europy, zaś na pułk spadł deszcz orderów.
W 1918 roku pułk, już z nazwą Krechowiecki, wszedł w skład formowaneg na Białorusi I Korpusu Polskiego. - O Legionach każdy Polak słyszał. O Piłsudskim każdy słyszał. Ale o generale Józefie Dowbór-Muśnickim, oficerze armii rosyjskiej, który tworzy 30-tysięczny I Korpus w Rosji słyszeli tylko nieliczni - mówi historyk Tomasz Kuba Kozłowski.
Posłuchaj całej opowieści, z której można dowiedzieć się m.in., jakie były losy pułkownika Mościckiego.
***
Tytuł audycji: Ludzie Niepodległości
Prowadzi: Artur Wolski
Gość: Tomasz Kuba Kozłowski (Dom Spotkań z Historią)
Data emisji: 6.08.2018
Godzina emisji: 21.09
ag