Muzyka klasyczna na cenzurowanym
W dniach 14 kwietnia – 14 maja 2023 r. Biuro Wydarzeń Kulturalnych Instytutu Pamięci Narodowej organizuje festiwal "Sztuka źle obecna" poświęcony twórcom muzyki klasycznej wykluczonym i cenzurowanym przez władze komunistyczne w Polsce. Celem jest to, by ich twórczość - kiedyś dyskredytowana i pomijana - na nowo się odrodziła i zyskała należne jej miejsce w kanonie polskiej muzyki.
- Reżim komunistyczny, ręka władzy, dotknęły wszystkie dziedziny życia, również kulturę od stóp do głów i muzykę klasyczną - można powiedzieć - przede wszystkim - przekonuje Adam Tański.
Doktrynę socjalistyczną w muzyce zaczęto wprowadzać na początku lat 50.
- To się wiązało z pewnym kreowaniem formy, ponieważ komuniści bali się, że przez utwory, przez muzykę można przekazać pewne treści, które oni uważali za zbyt wolne albo zbyt nawiązujące do swobody obywatelskiej - mówi Adam Tański.
Uciec czy pozostać?
Festiwal ma za zadanie przywrócić pamięć o artystach, takich jak Andrzej Panufnik, Antoni Szałowski, Stefan Kisielewski, Roman Palester, Roman Padlewski, Tadeusz Zygfryd Kassern, Stefan Behr i inni.
- Oni zazwyczaj uciekali z Polski i mówili głośno o tym, dlaczego wyemigrowali z kraju. Inni próbowali w jakiś sposób kamuflować swoje utwory i zostawali - opowiada gość Jedynki. - Sam Kisielewski pozostał w kraju mimo ogromnej nagonki na niego, został przecież pobity za słynne słowa "dyktatura ciemniaków". W listach do tych artystów, którzy wyemigrowali za granicę, miał wyrzuty, że on tu został i musi sobie jakoś z tym radzić - dodaje.
Koncerty odbywają się w siedmiu miastach Polski: w Warszawie, Gdańsku, Łodzi, Krakowie, Nysie, we Wrocławiu oraz w Jeleniej Górze. Sztuka, która jest prezentowana w czasie festiwalu, niosła w sobie bunt przeciwko zniewoleniu, odnosiła się bardzo często do osobistych przeżyć związanych z represjami, jakich doświadczyło polskie społeczeństwo w latach 1945-1990 ze strony komunistów.
24:21 Jedynka_Przystanek_Historia_2023_05_10-19-31-21.mp3 "Sztuka źle obecna" - festiwal muzyki cenzurowanej przez komunizm (Przystanek Historia/Jedynka)
Ponadto w audycji:
- Sztafeta pokoleń - przekazywanie pamięci i formacja kolejnych generacji Polaków przez organizacje społeczne. Gość: Adam Stefan Lewandowski, zastępca dyrektora Biura Prezesa IPN;
- Książka "17 Pułk Ułanów Wielkopolskich" autorstwa Pawła Kochańskiego. Publikacja w ramach Oddziałowego Projektu Badawczego IPN "Wielkopolska w okresie XX-lecia międzywojennego". Nowo wydana publikacja albumowa jest czymś zupełnie odmiennym od wszystkich wcześniejszych książek poświęconych dziejom 17 Pułku Ułanów Wielkopolskich im. Króla Bolesława Chrobrego. Przedstawiono bowiem dzieje tego pułku za pomocą ok. 1500 archiwalnych fotografii i dokumentów, w większości nigdy dotąd niepublikowanych, pozyskanych w blisko 140 muzeach, bibliotekach, archiwach państwowych oraz ze zbiorów prywatnych. Gość: Paweł Kochański, Oddział IPN w Poznaniu;
- Wydarzenia organizowane przez IPN i artykuły na portalu przystanekhistoria.pl.
Czytaj także:
***
Tytuł audycji: Przystanek historia
Prowadził: Paweł Lekki
Goście: Adam Tański (Biuro Wydarzeń Kulturalnych Instytutu Pamięci Narodowej), Adam Stefan Lewandowski (zastępca dyrektora Biura Prezesa IPN), Paweł Kochański (Oddział IPN w Poznaniu)
Data emisji: 10.05.2023
Godzina emisji: 19.30
mgc