Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Czwórka
Przemysław Goławski 06.09.2011

Pionierka Maria Skłodowska-Curie

Rok 2011 to Międzynarodowy Rok Chemii. To także Rok Marii Skłodowskiej-Curie. O wybitnej Polce, chemii i pionierskich odkryciach rozmawiamy w Czwartym Wymiarze.
Fragment plakatu obchodów Międzynarodowego Roku Chemii i Roku Marii Skłodowskiej-CurieFragment plakatu obchodów Międzynarodowego Roku Chemii i Roku Marii Skłodowskiej-Curiefot. muzeum.if.pw.edu.pl

- Maria Skłodowska-Curie jako pierwsza kobieta otrzymała tytuł profesora zwyczajnego Sorbony, jako jedna z pierwszych zrobiła prawo jazdy i prowadziła furgonetkę. Zdobyła też Rysy, w czasie gdy w Polskich i Słowackich Tatrach nie były wyznaczone szlaki – mówi Małgorzata Sobieszczak-Marciniak, dyrektor Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie przy Polskim Towarzystwie Chemicznym w Warszawie.

Skłodowska-Curie (1867-1934) jest jedyną kobietą, którą uhonorowano Nagrodą Nobla w dwóch różnych dziedzinach naukowych. W 1903 roku wspólnie z mężem Piotrem Curie i fizykiem Henri Becquerelem otrzymała Nobla z fizyki za badania nad promieniotwórczością. W 1911 r. za odkrycie nowych pierwiastków: polonu i radu, nagrodzono ją Nagrodą Nobla w dziedzinie chemii.

Jak podkreśla Sobieszczak-Marciniak, noblistka była bardzo skromna, a strój i wygląd fizyczny w ogóle nie miał znaczenia. – Lubiła ubiór praktyczny, miała tylko kilka sukienek – mówi. Jako skromną Skłodowską-Curie pamiętał także Albert Einstein. W 1934 roku powiedział, że ze wszystkich wielkich ludzi, jakich znał, tylko Marii Skłodowskiej-Curie nie zepsuła sława.

Większość osób wybitną chemiczkę kojarzy z Nagrodą Nobla i pierwiastkami promieniotwórczymi. Gorzej jest jednak z wiedzą szczegółową. Kasia Klepaczewska pytając mieszkańców Warszawy o polon i rad poznała różne opinie. Dowiedziała się, że są to niebezpieczne gazy stosowane do produkcji pralek i lodówek, pierwiastki wykorzystywane w tworzeniu kosmetyków oraz, że polon to z pewnością kibic Polonii Warszawa.

Musimy zaznaczyć, że wszystkie cytowane opinie są błędne. Polon to silnie radioaktywny półmetal wykorzystywany w przemyśle kosmicznym do generowania ciepła i elektryczności, a rad, również promieniotwórczy metal, służył dawniej do produkcji farb luminescencyjnych.

Więcej o noblistce, związanymi z nią miejscami i ciekawostkami, więcej dowiedzieć się można słuchając całej audycji.

pg