W obronie "Jerozolimy Litwy" - Wilna wystąpili przedstawiciele organizacji żydowskich w Kownie. 5 stycznia 1922 roku w parlamencie litewskim złożyli deklarację przeciw oddaniu miasta Polsce. Spór o status włączanej do Polski Wileńszczyzny podzielił polską scenę polityczną i doprowadził do pierwszej dymisji rządu Antoniego Ponikowskiego.
Niemalże w tym samym czasie, czyli w marcu w Warszawie odbyła się konferencja ministrów spraw zagranicznych Polski, Łotwy, Estonii i Finlandii zakończona podpisaniem układu o wzajemnej życzliwości i porozumieniu w razie napaści zewnętrznej na któreś z państw. Czy to świadome działanie wyprzedzające, skoro kwiecień przyniósł traktat z Rapallo podpisany przez Niemcy i Rosję Sowiecką o wznowieniu stosunków przyjacielskich i handlowych? Na naszej scenie politycznej związana z niebezpiecznym dla Polski porozumieniem z Rapallo druga dymisja rządu Ponikowskiego i spór o interpretację przepisu Konstytucji, że "Naczelnik Państwa powołuje rząd na podstawie porozumienia z Sejmem".
Nowy premier Julian Nowak otworzył po wyborach I Sejm Śląski w Katowicach. W konflikcie polsko-litewskim Liga Narodów odrzuciła wniosek litewski o potępienie przyłączenia Wileńszczyzny do Polski. Ukraińska Organizacja Wojskowa atakowała polskie folwarki w Galicji Wschodniej. A w Moskwie obradowała konferencja rozbrojeniowa z udziałem Litwy, Łotwy, Estonii, Finlandii, Rosji Sowieckiej i Polski, która reprezentowała nieobecną Rumunię.
5 listopada odbyły się wybory do polskiego Sejmu I kadencji, kilka dni później do senatu. Po tym jak Józef Piłsudski odmówił kandydowania na urząd prezydenta wybrany został w piątym głosowaniu, zastrzelony kilka dni później prof. Gabriel Narutowicz.
Gościem będzie profesor Andrzej Nowak.
***
Tytuł audycji: "Historia żywa"
Prowadzi: Dorota Truszczak
Gość: prof. Andrzej Nowak (historyk)
Data emisji: 22.12.2018
Godzina emisji: 14.09
ag/kwh