W ciągu 25 lat swego funkcjonowania Agencja przekazała nieodpłatnie ponad 363 tysiące hektarów gruntów, przy czym w roku minionym było to 2100 hektarów.
Istotne wsparcie dla budżetów samorządowych
Do najważniejszych beneficjentów, otrzymujących grunty od Agencji, należą jednostki samorządu terytorialnego, które dostają ziemię na realizację zadań własnych. To często bardzo istotne wsparcie dla ich budżetów, wyjaśnia Grzegorz Kubalski, zastępca dyrektora biura Związku Powiatów Polskich.
Jednostki samorządu terytorialnego pozyskując nieodpłatnie grunty, mogą zmniejszyć koszty inwestycyjne, niezbędne przy świadczeniu usług ze strony wyspecjalizowanych firm, a to oznacza, że albo można tych usług zapewnić więcej, na przykład jeśli chodzi o długość wybudowanej sieci uzbrojenia terenu, albo można to zrobić taniej, co z punktu widzenia społeczności lokalnej jest bardzo istotne. Są to głównie kwestie dotyczące infrastruktury technicznej i określonych elementów sieci uzbrojenia terenu, takich jak na przykład przepompownie, które są potrzebne przy niektórych układach kanalizacji zarówno grawitacyjnej jak i podciśnieniowej. Są to miejsca, gdzie na przykład powstają stacje uzdatniania wody czy instalacje związane z gospodarką odpadami.
Druga grupa to takie miejsca, gdzie ma powstać nowy obiekt, potrzebny społeczności lokalnej, a więc na przykład nowa szkoła. Jeżeli samorządowi uda się pozyskać grunt od Agencji Nieruchomości Rolnych, to może na nim powstać placówka oświatowa znacznie mniejszym kosztem. W przypadku elementów infrastruktury technicznej, to ich lokalizacja jest często zdeterminowana warunkami terenowymi. Na przykład przepompownia musi być w konkretnym miejscu i wtedy uzyskanie takiego gruntu determinuje możliwość realizacji inwestycji.
W ubiegłym roku gminy otrzymały 579 ha
Od początku powstania Agencja przekazała nieodpłatnie samorządom 57,6 tysiąca hektarów w całym kraju. W ubiegłym roku gminy otrzymały 579 ha.
Jak wyjaśnia Witold Strobel, rzecznik prasowy Agencji Nieruchomości Rolnych, najwięcej gruntów przekazano w województwie warmińsko-mazurskim, następnie w pomorskim i mazowieckim. Najwięcej gruntów przekazały samorządom oddziały terenowe w Olsztynie - 88 hektarów, Gdańsku i Warszawie po 77 ha oraz Wrocławiu i Rzeszowie po 76 hektarów. Najczęściej grunty są przekazywane na rzecz gmin wiejskich. Ma to na celu poprawę jakości życia w środowiskach były pracowników PGR-ów. Powstają tam szkoły, domy kultury, oczyszczalnie ścieków, tereny rekreacyjne, boiska i place zabaw.
Od 2012 roku samorządy mogą starać się o uzyskanie od Agencji terenów na zakładanie cmentarzy. Grunty mogą być również przekazywane na rzecz stowarzyszeń i fundacji. Na tych terenach najczęściej powstają szkoły. Kolejni beneficjenci to Lasy Państwowe, Regionalne Zarządy Gospodarki Wodnej , a także samorządy powiatowe i wojewódzkie. Społeczności lokalne mogą też otrzymać od agencji obiekty zabytkowe. To szansa na przetrwanie wielowiekowych nieraz budowli o dużym znaczeniu historycznym i kulturowym.
- Zabytek zyskuje nowego gospodarza, który musi w ciągu dziesięciu lat zrealizować inwestycje, do których się zobowiązał i w ten sposób obiekty zabytkowe są zagospodarowywane na przykład na domy kultury i inne cele - wyjaśnia Witold Strombel.
Między innymi kujawsko-pomorska gmina Lipno pozyskała pałac w Chlebowie wraz z bezzwrotną pomocą na jego remont, a z kolei na terenach przekazanych warszawskiej dzielnicy Białołęka powstała szkoła.
Wnioski o bezpłatne otrzymanie ziemi mogą składać do właściwych terytorialnie oddziałów terenowych Agencji organy statutowe samorządów i fundacji.
Dariusz Kwiatkowski
Partnerem audycji jest Agencja Nieruchomości Rolnych