Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
IAR / PAP
Dariusz Adamski 21.02.2024

W Polsce powstają urządzenia do naziemnej obsługi misji kosmicznych

Polscy inżynierowie tworzą specjalistyczny sprzęt do wspierania i nadzorowania misji kosmicznych – od chwili przygotowań na Ziemi, po zakończenie działań w kosmosie. Urządzenia powstałe nad Wisłą przyczynią się do wysłania w kosmos sondy Comet Interceptor i satelity FORUM.

Urządzenia do obsługi naziemnej, Mechanical Ground Support Equipment (MGSE), decydują o powodzeniu i bezpieczeństwie misji kosmicznych jeszcze przez startem. Należą do nich m.in. sprzęt transportowy, kontenery, adaptery do testów albo stabilizujące stelaże, ważące nawet kilkanaście ton. MGSE są wykorzystywane m.in. do testów, transportu i montażu sprzętu przed wystrzeleniem w kosmos.

Wiele z tych urządzeń jest opracowywanych i budowanych w Polsce. W polskim oddziale firmy Sener powstają zestawy MGSE na potrzeby misji Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), takich jak Euclid, Comet Interceptor albo FORUM – podano w środę w komunikacie prasowym.

- Często skupiamy się na zaawansowanych technologicznie mechanizmach, które są wysyłane w kosmos, ale równie istotne są te pełniące rolę wsparcia podczas wszelakich operacji naziemnych - powiedział cytowany w komunikacie Jakub Pierzchała, Business Development Manager w polskim oddziale Sener. Wyjaśnił, że taki sprzęt jest wykorzystywany m.in. do wymagających procedur testowych, precyzyjnej integracji sprzętu kosmicznego i satelity albo bezpiecznego transportu delikatnych części - zarówno w halach produkcyjnych, jak i pomiędzy różnymi miejscami testów i montażu na całym świecie.

- Wszystko to przekłada się na późniejsze działanie satelitów i znajdujących się na nich instrumentów w przestrzeni kosmicznej, minimalizuje ryzyko i ewentualne straty. Rozwój technologii kosmicznych nie byłby możliwy bez zaawansowanych urządzeń MGSE - zwrócił uwagę Pierzchała.

Polacy już projektowali, produkowali i testowali

Polscy inżynierowie byli odpowiedzialni na przykład za zaprojektowanie, wyprodukowanie i przetestowanie zestawu 13 mechanizmów do urządzeń naziemnych wspomagających montaż satelity Euclid. To największy do tej pory tego typu zestaw wyprodukowany w całości w Polsce. Obecnie przedsiębiorstwo pracuje nad nowym zestawem 15 urządzeń do misji Comet Interceptor, również przygotowywanej przez ESA. W jej ramach w 2029 r. z Ziemi ma wystartować zrobotyzowany statek kosmiczny, który będzie badał komety i inne obiekty po raz pierwszy zbliżające się do Słońca.

Polski oddział przedsiębiorstwa Sener będzie też producentem urządzeń wykorzystywanych podczas kolejnej misji ESA – FORUM (Far-infrared Outgoing Radiation Understanding and Monitoring). Program zakłada wysłanie w 2027 r. na orbitę okołoziemską satelity, który będzie mierzył promieniowanie ziemskie w dalekiej podczerwieni. Dane z orbitera posłużą badaczom do lepszego zrozumienia efektu cieplarnianego i stworzenia bardziej precyzyjnych ocen zmian klimatu.

Cztery urządzenia w ramach programu

W ramach programu FORUM polscy inżynierowie wyprodukują cztery urządzenia MGSE do integracji i testów instrumentu optycznego. Pierwsza część projektu zakończy się w lipcu, a druga – w październiku 2024 r. Za całość odpowiada niemiecka korporacja technologiczna OHB DE.

- Dostosowaliśmy mechanizmy dla FORUM do poziomu ISO-5, standardu dotyczącego czystości powietrza. Narzuca on bardzo surowe wymagania odnośnie do ilości mikroskopijnych cząstek, takich jak kurz czy pył, które mogą być obecne w powietrzu. W praktyce, utrzymanie takiej czystości oznacza minimalizację potencjalnych zanieczyszczeń, co jest kluczowe w skomplikowanych procesach pomiarowych i uzyskaniu najwyższej jakości danych. To z kolei przekłada się na pełniejsze zrozumienie wpływu gazów cieplarnianych na klimat i stanowi fundamentalny wkład w globalne badania atmosferyczne i klimatyczne - podkreślił cytowany w komunikacie Przemysław Rudziński, Project Manager projektu FORUM w polskim oddziale Sener.

Firma Sener, specjalizująca się w systemach elektromechanicznych, nawigacyjnych, komunikacyjnych i optycznych, powstała w 1956 r., zatrudnia ok. 4000 specjalistów na pięciu kontynentach. Na polskim rynku Sener pojawił się w 2006 r. – w naszym kraju powstają wyłącznie urządzenia dla sektora kosmicznego.


PAP/dad