Na Białorusi 12 listopada rozpoczęło się głosowanie do Izby Reprezentantów, izby niższej parlamentu. Wybory zostały wyznaczone na 17 listopada, jednak zgodnie z białoruskim prawem głosować można przedterminowo nawet 5 dni wcześniej. Głosować przedterminowo można od 10:00 do 19:00 czasu lokalnego (8:00-17:00 naszego czasu).
W poprzednich wyborach przedterminowo głosowała prawie jedna trzecia wyborców. Białoruska opozycja od lat krytykuje ten tryb głosowania. Jej zdaniem, sprzyja ono fałszerstwom wyborczym. Natomiast władze są zdania, że dzięki temu więcej ludzi może spełnić obywatelski obowiązek.
Czego boi się Łukaszenka? Były urzędnik Pentagonu o tym, jak wprawiano w ruch relacje z Białorusią
Wybory do niższej izby parlamentu
W wyborach do Izby Reprezentantów, która liczy 110 miejsc, startuje 523 kandydatów, chociaż pierwotnie Centralna Komisja Wyborcza zarejestrowała 560 osób. Ok. 20 z nich wycofało się na własne życzenie, pozostali – głównie kandydaci opozycyjni – zostali z różnych przyczyn usunięci z wyścigu wyborczego przez komisje wyborcze.
Zdaniem środowisk niezależnych władze używają błahych pretekstów, by wyeliminować z wyborów kandydatów niezwiązanych z nimi.
Dopuszczeni do startu kandydaci opozycyjni, których jest w sumie ok. 200, mają nieduże szanse, by trafić do parlamentu.
Powodem jest m.in. to, że proces wyborczy nie jest w pełni demokratyczny - żadne wybory na Białorusi w ostatnich latach nie zostały uznane za w pełni demokratyczne przez OBWE.
Krytyka organizacji niezależnych
W głosowaniu przedterminowym może wziąć udział każdy uprawniony, nie jest wymagane podawanie przyczyny wcześniejszego udziału w wyborach. Najczęściej jednak w „zorganizowany sposób” głosują pracownicy zakładów państwowych, studenci, lekarze, żołnierze itd.
Instytucja głosowania przedterminowego jest krytykowana przez białoruską opozycję i aktywistów praw człowieka.
- Wskazują oni przede wszystkim na to, że w czasie głosowania przedterminowego w nocy urny z głosami nie są kontrolowane. Mają również zastrzeżenia do przebiegu procesu liczenia głosów – wyjaśnił PAP analityk Pauluk Bykouski.
Również Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka (ODIHR) OBWE w swoich rekomendacjach porusza tę kwestię, wskazując, że procedury powinny być bardziej przejrzyste.
Według danych ze strony CKW w poprzednich wyborach w 2016 r. w czasie głosowania przedterminowego głos oddało ponad 31 proc. uprawnionych do udziału w wyborach.
***
Tymczasem izba wyższa parlamentu - Rada Republiki- została wybrana 7 listopada. Białoruscy senatorzy są wyłaniani w trakcie zjazdów lokalnych Rad Deputowanych, będących odpowiednikiem polskich sejmików wojewódzkich. Ośmiu senatorów ma prawo mianować prezydent
PAP/IAR/in./agkm