- Festiwalowe jury wybiera najlepsze radiowe i telewizyjne spektakle teatralne.
- W tym roku do konkursu zakwalifikowano 16 słuchowisk radiowych.
- W składzie tegorocznego jury są: Dorota Landowska, Joanna Bachura-Wojtasik, Anna Wieczur, Malina Prześluga i Piotr Salaber.
- Festiwal startuje 22 czerwca. Potrwa trzy dni. Po przerwie gospodarzem festiwalu znów jest Sopot.
- Najlepsze słuchowisko poznamy na uroczystej gali ostatniego dnia festiwalu.
W konkursie festiwalu "Dwa Teatry" biorą udział słuchowiska zakwalifikowane przez jury i te, które swoją premierę miały w roku poprzedzającym daną edycję festiwalu.
W ubiegłym roku o to najlepsze rywalizowało 19 słuchowisk, w tym roku jest ich 16. Wśród nich są słuchowiska realizowane dla Programu 1, Programu 2 i Programu 3 Polskiego Radia. Ale także słuchowiska rozgłośni regionalnych – Radia Białystok, Radia Kraków, Radia dla Ciebie i Radia Rzeszów.
Przedstawiamy słuchowiska, które w tym roku pojawią się w Sopocie.
"Siostra Hioba"
"Siostra Hioba" to słuchowisko Marty Rebzdy. Początkowo miała to być opowieść o Cezarym Filozofie, koledze Grzegorza Przemyka. Obaj w 1983 roku świętowali na warszawskim placu Zamkowym zdanie matury, obaj zostali zatrzymani i przewiezieni na komisariat MO przy ulicy Jezuickiej. To Cezary Filozof był świadkiem śmiertelnego pobicia Przemyka i choć SB próbowała go skłonić do zmiany zeznań, nigdy nie uległ. Ostatecznie powstała opowieść o Barbarze Sadowskiej, mamie Grzegorza Przemyka. Opowieść o niezwykle silnej, a jednocześnie kruchej kobiecie. O jej bólu, poczuciu niesprawiedliwości i ogromnej rozpaczy. Słuchowisko powstało dzięki pomocy Cezarego Łazarewicza, autora książki "Żeby nie było śladów".
Nagranie słuchowiska "Siostra Hioba". Na zdjęciu Anna Dereszowska i Piotr Moss/ fot. Polskie Radio
W obsadzie słuchowiska obok Anny Dereszowskiej wystąpili także: Adam Ferency, Wiktor Zborowski i Mariusz Bonaszewski. Słuchowisko zostało wyemitowane 6 grudnia 2023 roku na antenie Programu 1 Polskiego Radia. Prezentacja w Sopocie w niedzielę, 23 czerwca 2024, o godz. 11.15 w Multikinie Sopot.
53:56 Dwa Teatry 2024 Słuchowisko "Siostra Hioba" Marty Rebzdy w reżyserii Waldemara Modestowicza
"Milczące między nami"
Słuchowisko w adaptacji Marty Rebzdy i reżyserii Waldemara Modestowicza powstało na podstawie książki Józefa Hena o tym samym tytule. Akcja opowieści przypada na lata po marcu 1968 roku. Opuszczony przez żonę Żydówkę, ojciec dwojga dzieci, doktor nauk ekonomicznych, dziennikarz Jerzy Wilkot traci głowę dla młodej kobiety, Ludwiki Stablińskiej, sekretarki w biurze dokumentacji pewnego ministerstwa. Staje się ona obiektem westchnień, pragnień, aż wreszcie sen Jerzego staje się jawą… "Milczące między nami" to także opowieść o uśpionych demonach antysemityzmu, które co chwilę, w taki albo inny sposób, do nas powracają.
W obsadzie słuchowiska są: Arkadiusz Jakubik, Justyna Kowalska, Gołda Tencer, Leon Charewicz, Wojciech Melzer, Julia Borkowska, Barbara Zielińska, Izabela Dąbrowska, Wiesław Cichy, Anna Lobedan, Marek Barbasiewicz, Grzegorz Małecki. Słuchowisko swoją premierę miało 12 listopada na antenie Programu 1. Prezentacja słuchowiska w Sopocie w poniedziałek, 24 czerwca, o godz. 11.00 w Multikinie Sopot.
49:57 Dwa Teatry 2024 Słuchowisko "Milczące między nami" na podstawie książki Józefa Hena
"Kroki"
Słuchowisko na podstawie dramatu Antonia Alamo, w adaptacji i reżyserii Tadeusza Kabicza. Bohaterami sztuki są dwa karaluchy (a właściwie dwie karaluszyce) oraz dwie istoty ludzkie (matka i córka). Owady są jedynymi karaluchami ocalałymi z pogromu, czyli dezynsekcji. Zastanawiają się, co zrobić w tej sytuacji: uciekać, poddać się? Na ich przykładzie Antonio Álamo pokazał dwie podstawowe postawy życiowe. Największym zagrożeniem dla karalucha są "kroki", czyli po prostu człowiek. Tym razem owady chyba nie muszą się bać, bo Carmen (matka) ewidentnie próbuje nawiązać kontakt między gatunkami i raczej nie ma złych zamiarów.
Na zdjęciu Jadwiga Jankowska-Cieślak i Wiktoria Gorodeckaja/ fot. Polskie Radio
39:07 Dwa Teatry 2024 Słuchowisko "Kroki" w adaptacji i reżyserii Tadeusza Kabicza
W słuchowisku wystąpiły także: Dominika Kluźniak i Justyna Kowalska. Słuchowisko swoją premierę miało 10 czerwca 2023 roku na antenie Programu 1. Prezentacja słuchowiska w Sopocie w sobotę, 22 czerwca 2024, o godz. 15.45 w Multikinie Sopot.
"Alzheimer we dwoje" Petera Turriniego
W domu spokojnej starości żyją Ona i On - swoje wzajemne cienie. Zdają się zapominać, kim dla siebie są teraz i kim dla siebie byli kiedyś, ale mają podskórną intuicję, że jeśli przetrwać, to tylko razem. Turrini w przewrotny sposób opowiada zarówno o słodyczy pierwszej miłości, jak i o goryczy, wypaleniu czy kompromisach, na jakie musimy iść w życiu. Unika przesłodzonego, romantyzującego wizerunku osób chorych na alzheimera, które zakochują się w sobie nawzajem każdego dnia, ale mimo wszystko portretuje ich czule.
Magda Zawadzka i Marek Barbasiewicz/ fot.Polskie Radio
37:51 Dwa Teatry 2024 Słuchowisko "Alzheimer we dwoje" w adaptacji i reżyserii Marii Brzostyńskiej
Sztuka w tłumaczeniu Piotra Szalszy, adaptacji i reżyserii Marii Brzostyńskiej swoją premierę miała 26 listopada 2023 na antenie Programu 1. Główne role zagrali: Magdalena Zawadzka i Marek Barbasiewicz. Prezentacja na tegorocznym Festiwalu "Dwa Teatry" w sobotę, 22 czerwca 2024, w Multikinie Sopot o godz. 13.00.
"Matka odchodzi"
- "Matka odchodzi" jest o braku matki. A my zdecydowaliśmy się na obecność matki, na podarowanie jej do wygłoszenia niektórych kwestii, które u Różewicza wygłasza syn i są one głosem samego autora. Mam wrażenie, że dzięki temu, może nie jakoś bardzo jawnie, ale rodzi się taki obraz syna, który mówi trochę matką i matki mówiącej trochę synem. To się troszeczkę przenika. A im jestem starszy, tym częściej myślę o tym, ile w nas jest nas, a ile zapisanych osób, które spotykamy na swojej drodze - opowiadał Łukasz Borkowski, współautor adaptacji i zarazem odtwórca roli syna. W roli matki wystąpiła Maja Komorowska.
Nagranie słuchowiska radiowego "Matka odchodzi" - na podstawie szkiców wspomnieniowych Tadeusza Różewicza/ fot. Polskie Radio
Słuchowisko "Matka odchodzi" miało swoją premierę 24 maja 2023 roku na antenie Programu 2.
39:54 Dwa Teatry 2024 Słuchowisko "Matka odchodzi" według poematu i wierszy Tadeusza Różewicza
Prezentacja słuchowiska na "Dwóch Teatrach" w poniedziałek, 24 czerwca 2024, o godz. 10.00 w Multikinie Sopot.
"Nie przyszedłem przynieść pokoju, ale miecz"
Rozpisany na dwa żeńskie głosy dramat rodziny rozbitej przez przywódcę sekty. Reżyser - Tomasz Man - analizuje najprostszy schemat uwiedzenia młodej kobiety przez przestępcze ugrupowanie. To tragiczne w skutkach doświadczenie bada, próbując czytać kolejną trudną do pojęcia frazę z Ewangelii św. Mateusza: "Nie przyszedłem przynieść pokoju, ale miecz". Tomasz Man nie daje odpowiedzi. Przejmująca historia, którą odgrywają aktorki, jest jedynie pytaniem.
05:16 Dwa Teatry 2024 Słuchowisko "Nie przyszedłem przynieść pokoju, ale miecz" w reżyserii Tomasza Mana
W słuchowisku wystąpiły: Anna Seniuk i Olga Sarzyńska. Emisja na antenie Programu 3 w listopadzie 2023 roku. Prezentacja słuchowiska na "Dwóch Teatrach" w sobotę, 22 czerwca 2024, o godz. 12.00 w Multikinie Sopot.
"Głosy ciemności"
"Głosy ciemności" to podróż do świata wybitnego artysty Jerzego Nowosielskiego. Sztuka i wiara stanowiły dla niego niezwykłe wyzwanie, pełne mroku, niepokoju i nieznanego. Duchowość jego dzieł wciąż porusza nasze serca i wywołuje pytania, które pozostają w naszych umysłach. Jerzy Nowosielski był człowiekiem kontrastów i wewnętrznych dramatów. Zmagał się z nałogami, dziwnymi fantazjami, był pomiędzy sacrum i profanum.
Autorem i reżyserem sztuki jest Michał Zdunik, odpowiedzialny także za kompozycje muzyczne.
46:47 Dwa Teatry 2024 Słuchowisko "Głosy ciemności" w reżyserii Michała Zdunika
W słuchowisku występują: Katarzyna Wolak-Gąsowska, Dariusz Matys i Rafał Gąsowski.
Słuchowisko zostało nagrane w Studiu Muzycznym Rembrandt Polskiego Radia Białystok. Prezentacja w Sopocie, w sobotę 22 czerwca 2024 o godzinie 11.00 w Multikinie Sopot.
"Godzien litości". Aleksander Fredro prozą
Fabuła opiera się na dość typowej intrydze - ojciec chce wydać córkę za mąż za właściwego – jego zdaniem – mężczyznę, młoda kobieta kocha jednak innego. "Oczywiście ta intryga jest taka, jak w setkach innych utworów komediowych, ale mam wrażenie, że tu pod tę intrygę jest podłożona pewnego rodzaju mina. To znaczy, właśnie w nieoczywisty sposób zarysowane są postaci kobiece" – tak o sztuce mówi reżyser Jarosław Tumidajski. I przekonuje, że "w tym tekście jest bardzo mocno obecna perspektywa kobieca, żeby nie powiedzieć feministyczna. Wręcz padają słowa o tym, że to jest już koniec aranżowanych małżeństw, co za tym idzie, prawie że zmierzch patriarchatu. I oto te kobiety, a przede wszystkim młoda córka Antonia, żądają prawa do samostanowienia".
Nagranie słuchowiska "Godzien litości" na podstawie prozy Aleksandra Fredry/ fot.Polskie Radio
59:57 Dwa Teatry 2024 Słuchowisko "Godzien litości" w adaptacji i reżyserii Jarosława Tumidajskiego
W sztuce występują: Szymon Kuśmider, Sara Lityńska, Katarzyna Dąbrowska, Grzegorz Kwiecień i Marcin Januszkiewicz. A swoją premierę słuchowisko "Godzien litości" miało 30 grudnia 2023 w Programie 2. Prezentacja słuchowiska na "Dwóch Teatrach" w niedzielę 23 czerwca 2024 o godzinie 10.00 w Multikinie Sopot.
"Pan Geldhab"
To jedna z pierwszych komedii Aleksandra Fredry, mająca swoją prapremierę w 1821 r. w Warszawie. Debiut ten okazał się dużym sukcesem. To, co wyróżnia "Pana Geldhaba" na tle innych komedii, to brak oczywistego szczęśliwego zakończenia w konwencji romansowej. Zakończenie "Pana Geldhaba" jest bowiem zaskakująco zabawne. Zamiast moralizować, Fredro pokazuje pewne możliwe rozwiązanie dla przedstawionych przez siebie konfliktów między postaciami. Wyrachowanie w pogoni za pieniędzmi i wysokim statusem społecznym jest dla Fredry dość ryzykowne. Bo tytułowy Pan Geldhab to, tłumacząc wprost: "człowiek mający pieniądze", a w kontekście całej sztuki: "pyszny człowiek" albo "łowca tytułów i pieniędzy".
Krzysztof Gosztyła, Aleksandra Prykowska, Łukasz Lewandowski, Krzysztof Szczepaniak podczas nagrania słuchowiska/ fot. Polskie Radio
64:54 Dwa Teatry 2024 Słuchowisko "Pan Geldhab" na podstawie komedii Aleksandra Fredy
Słuchowisko zostało nagrane specjalnie w związku z 230. rocznicą urodzin Aleksandra hr. Fredry. Swoją premierę miało 12 lutego 2023 roku na antenie Programu 2 i było słuchowiskiem inaugurującym ustanowiony przez Sejm RP Rok Fredrowski. Prezentacja w Sopocie w niedzielę 23 czerwca 2024 o godzinie 15.20 w Multikinie Sopot.
"Mała piętnastka". Tragiczna śmierć harcerek na jeziorze Gardno
Słuchowisko poświęcone jest tragedii, do której doszło w 1948 roku na jeziorze Gardno, nieopodal Słupska. Zginęło wówczas 21 dziewczynek i cztery osoby dorosłe. To najtragiczniejszy wypadek w całej historii polskiego harcerstwa.
Podczas obozu harcerskiego wychowawczyni, chcąc uatrakcyjnić pobyt swoim podopiecznym - członkiniom 15. Łódzkiej Żeńskiej Drużyny Harcerek im. "Zośki", nazywanej Małą Piętnastką, zorganizowała wycieczkę na łódkach przez jezioro Gardno. Rybacy zgodzili się zabrać na pokład łodzi zbyt dużą liczbę pasażerów. Gdy jedna z łodzi zaczęła nabierać wody, część młodych harcerek przesadzono na drugą jednostkę, powodując jej przeciążenie. W sumie na jednostkach znalazły się 42 osoby, dwa razy więcej niż mogły one pomieścić. W efekcie obie łodzie zatonęły. Na łodziach, które znajdowały się około kilometra od brzegu, nie było środków ratunkowych. Zginęło 21 dziewczynek i cztery osoby dorosłe. To najtragiczniejszy wypadek w całej historii polskiego harcerstwa. Słuchowisko jest próbą odtworzenia tych wydarzeń.
44:12 Dwa Teatry 2024 Słuchowisko "Mała piętnastka" w reżyserii Tomasza Mana
Słuchowisko w reżyserii i adaptacji Tomasza Mana wyemitowano 29 października 2023 roku w Programie 1. Wystąpili w nim: Mariusz Bonaszewski, Bożena Borek, Anna Grochowska i Katarzyna Pałka.
"Kto otworzy drzwi"
Do kostnicy, w której pracuje Wira, po suto zakrapianej imprezie omyłkowo trafia wzięta za zmarłą dziewczyna - Wika. Sytuacja się komplikuje. Czy Wira przypadkiem sama nie jest trupem? A może obie nie żyją i znalazły się w czyśćcu? Czy żyją, ale padły ofiarą spisku? A może wybuchła wojna? Za tym ostatnim rozwiązaniem, jeśli chodzi o sytuację w kostnicy, przemawiają zamknięte drzwi wyjściowe i tajemnicze telefony, które podsuwają kobietom coraz bardziej absurdalne uzasadnienia ich uwięzienia. Nie wiadomo, kto wydzwania do kostnicy i czy wysłanych ludzi należy się obawiać, czy wyczekiwać z nadzieją na ratunek. Nie mogąc podjąć decyzji, która z tych możliwości jest prawdziwa, kobiety w panice próbują dostosować się do niejasnej sytuacji. Bohaterkami miotają sprzeczne emocje, jakby były ofiarami eksperymentu. Groteskowa czarna komedia ukraińskiej dramatopisarki Nedy Neżdany łączy beckettowską sytuację życia "na końcu" z kafkowską paranoją.
Nagranie słuchowiska "Kto otworzy drzwi" Wiktoria Gorodeckaja i Marta Wagrodzka/ fot.Polskie Radio
Pisany w burzliwym okresie po pomarańczowej rewolucji utwór jest pełen aluzji, które układają się w obraz Ukrainy w absurdalnym groteskowym rozpięciu między liberalnym Zachodem a autorytarną, skorumpowaną Rosją. Dziś, w kontekście rosyjskiej inwazji na Ukrainę, absurdalna komedia Neżdany nabrała bardziej gorzkiego znaczenia: "Mamy tu kilka możliwości: jeszcze trup, już trup i po prostu trup. Pewnie musimy czekać, póki po nas nie przyjdą. Czy pani wie, ilu teraz ludzi ginie? Tu na pewno jest jakaś kolejka". Wojna nie do końca dzieli ludzi na poległych i tych, którzy przetrwali - ci drudzy też w pewnym sensie nie żyją.
32:24 Dwa Teatry 2024 Słuchowisko "Kto otworzy drzwi" w reżyserii Waldemara Modestowicza
Adaptator i reżyser Waldemar Modestowicz zaprosił do słuchowiska dwie znakomite aktorki: Wiktorię Gorodeckaję i Martę Wągrocką, które wcieliły się w dwie bohaterki komedii. Muzykę skomponował Piotr Moss, a całość po mistrzowsku zrealizował akustycznie Andrzej Brzoska. Swoją premierę słuchowisko miało 15 stycznia 2023 roku w Programie 1. Prezentacja w Sopocie w niedzielę 23 czerwca o godzinie 13.30 w Multikinie Sopot.
"Cudowne przygody pana Pinzla rudego"
Słuchowisko powstało na podstawie odnalezionego niedawno przez Małgorzatę Wichowską z Muzeum Literatury rękopisu opowiadania Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Jest to zabawna opowiastka, która powstała tuż przed wybuchem wojny, gdy Baczyński był uczniem gimnazjum im. Stefana Batorego. Niepozorny chłopak, piszczący do gazetki szkolnej, nie dał się jeszcze poznać jako wybitny poeta, a później głos swojego pokolenia. Tu widać zupełnie inne literackie oblicze twórczości poety – absurd i abstrakcyjne, surrealistyczne poczucie humoru. Historia opowiedziana jest bowiem z perspektywy psa – jamnika.
33:11 Dwa Teatry 2024 Słuchowisko "Cudowne przygody pana Pinzla rudego" według opowiadania Krzysztofa Kamila Baczyńskiego
Słuchowisko emitowane było 6 sierpnia 2023 roku na antenie Radia Dla Ciebie. Prezentacja na Festiwalu "Dwa Teatry" w Sopocie, w sobotę 22 czerwca 2024 w Multikinie Sopot.
"Dziennik charkowski" Serhija Żadana zapisany w dźwięku
W słuchowisku poznajemy młodego, 20-letniego chłopaka, który przeprowadza się do Charkowa i wynajmuje mieszkanie od Daszy, kobiety w wieku jego matki. Mężczyzna zafascynowany Daszą poznaje Charków jej oczami, ale także ona, opowiadając mu swój świat, filtruje rzeczy, zdarzenia, miejsca przez pryzmat jego spojrzenia.
Wiktoria Grodeckaja i Krzysztof Oleksyn w słuchowisku "Dziennik charkowski"/ fot. Polskie Radio
W słuchowisku występują: Wiktoria Gorodeckaja i debiutujący w radiowym teatrze Radia Krzysztof Oleksyn.
Słuchowisko swoją premierę miało 8 października 2023 roku na antenie Programu 2. Prezentacja na Festiwalu "Dwa Teatry" w Sopocie, w sobotę 22 czerwca 2024 o godzinie 14.00 w Multikinie Sopot.
43:39 Dwa Teatry 2024 Słuchowisko "Dziennik charkowski" według prozy Serhija Żadana
"Ucieczka"
W nocy z 26 na 27 kwietnia 1943 roku, po dwóch latach i siedmiu miesiącach tajnej działalności, Witold Pilecki, Jan Redzej i Edward Ciesielski dokonali brawurowej ucieczki z obozu koncentracyjnego Auschwitz. Słuchowisko "Ucieczka" Przemysława Wyszyńskiego jest wspomnieniem tego wydarzenia.
39:03 Dwa Teatry 2024 Słuchowisko "Ucieczka" w reżyserii Przemysława Wyszyńskiego
Obsada słuchowiska: Grzegorz Kwiecień, Kamil Pruban, Mateusz Kwiecień, Sławomir Grzymkowski, Maciej Wyczański, Mirosław Wieprzewski, Mateusz Weber.
Premierę słuchowisko miało 29 kwietnia 2023 roku na antenie Jedynki. Prezentacja na Festiwalu "Dwa Teatry" w Sopocie, w niedzielę 23 czerwca 2024 o godzinie 12.30 w Multikinie Sopot.
"Ci"
Słuchowisko oparte jest na prawdziwych wydarzeniach, głośnej zbrodni w Szczucinie, gdzie w 1998 roku została zamordowana siedemnastoletnia dziewczyna.
Jak pisze autorka tekstu Patrycja Babicka, "historia pokazana w słuchowisku pokazuje mechanizmy funkcjonowania systemowej manipulacji, zbiorowego lęku. Jest opowieścią o ludziach z drugiego planu zbrodni, o zwykłych obywatelach, którzy z różnych powodów przez wiele lat zdecydowali się milczeć. Usłyszymy ich głosy, emocje i lęki, które są typowe dla niebezpośrednich ofiar zbrodni, obnażając mechanizmy psychicznych zależności, które są niebezpieczne, a którym człowiek naturalnie ulega".
50:39 Dwa Teatry 2024 Słuchowisko "Ci" w reżyserii Macieja Wiktora
Na scenie Radia Kraków spotkali się aktorzy i aktorki z czterech krakowskich teatrów – Narodowego Starego Teatru, Teatru im. Słowackiego, Bagateli i Teatru Ludowego: Kajetan Wolniewicz, Jagoda Pietruszkówna, Marcin Sianko, Michał Kościuk, Lidka Olszak, Iwona Sitkowska i Małgorzata Zawadzka. Słuchowisko wyemitowane 18 czerwca 2023 roku na antenie Radia Kraków. Prezentacja na Festiwalu "Dwa Teatry" w Sopocie, w niedzielę 23 czerwca 2024 o godzinie 14.20 w Multikinie Sopot.
"Kto tam? Swój"
Akcja tego słuchowiska rozgrywa się na przełomie 1947 i 1948 roku w małym powiatowym miasteczku na Dolnym Śląsku, czyli na tzw. Ziemiach Odzyskanych. Jest to opowieść o rodzinie akowców z Wilna, którzy zdołali uciec od prześladowań i ze strony Niemców, i ze strony Sowietów podczas wojny, a teraz walczą, by przetrwać w rodzącej się nowej powojennej Polsce, która zależna jest od Związku Sowieckiego i opanowana przez dyktaturę polskich komunistów. Przypadkowa śmierć oficera UB stwarza niespodziewane, poważne zagrożenie i dla małżeństwa z małym dzieckiem, i dla cudownie ocalonego i odnalezionego ich szwagra – wszystkich aktywnie działających w armii podziemnego państwa polskiego.
04:50 Dwa Teatry 2024 Słuchowisko "Kto tam? Swój" w reżyserii Henryka Rozena
W słuchowisku wystąpili: Adrianna Kieś, Przemysława Tejkowski, Kornel Pieńko, Wojciech Kwiatkowski i występujący gościnnie na antenie Radia Rzeszów Andrzej Mastalerz. A swoją premierę miało ono 7 maja 2023 roku na antenie Radia Rzeszów. Prezentacja na Festiwalu "Dwa Teatry" w Sopocie, w poniedziałek 24 czerwca 2024 o godzinie 13.10 w Multikinie Sopot.
Festiwal "Dwa Teatry" to też konkurs słuchowisk dla dzieci i młodzieży. W tym roku w konkursie startuje 8 słuchowisk.
To już 23 edycja Festiwalu "Dwa Teatry" - najważniejszego święta radiowej i telewizyjnej twórczości teatralnej. Festiwal rozpoczyna się 22 czerwca 2024 w Sopocie. Potrwa 3 dni. Laureatów poznamy na uroczystej gali.
czytaj także:
***
Teatr Polskiego Radia/mt/wmkor