- Gościem audycji "Eureka" był Jerzy Kossowski, który opowiedział o samochodzie CWS T-1, pierwszym aucie całkowicie polskiej konstrukcji, produkowanym w latach 1929-1931.
- Głównym konstruktorem silnika CWS T-1 był Tadeusz Tański, w skład zespołu konstrukcyjnego wchodzili wybitni inżynierowie.
Rodzina Tańskich była znana i ceniona w świecie inżynierskim w II Rzeczypospolitej. Czesław Tański (1862-1942) był malarzem, wynalazcą, konstruktorem lotniczym, pionierem szybownictwa i popularyzatorem lotnictwa w Polsce. Nazywany jest ojcem polskiego lotnictwa.
Jego syn, Tadeusz (1892-1941), skonstruował największy na świecie, 12-cylindrowy lotniczy silnik spalinowy w układzie H o mocy 520 KM dla wodnopłatowców. Zbudował też pierwszy polski samochód pancerny Ford FT-B. Pojazd był oparty na podwoziu Ford T i wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej.
CWS T-1 - polski Rolls-Royce
Ukochanym dzieckiem Tadeusza Tańskiego stał się jednak CWS T-1, pierwszy samochód całkowicie polskiej konstrukcji. Nazywany był polskim Rolls-Roycem. Można go było rozebrać na części i potem ponownie złożyć za pomocą jednego klucza.
- Tadeusz wrócił do Polski z Francji, gdzie zdobył ostrogi inżynierskie, w 1922 roku. W tym czasie zaczęły się organizować Centralne Warsztaty Samochodowe (CWS), które zajmowały się głównie naprawianiem sprzętu demobilowego oraz sprzętu z okresu wojny polsko-bolszewickiej - powiedział w audycji "Eureka" Jerzy Kossowski - popularyzator nauk technicznych i motoryzacji.
CWS uzyskały zgodę na rozpoczęcie prac projektowych nad samochodem, który byłby produkowany w Polsce. W zespole konstruktorskim znalazł się Tański. - W naszym kraju nie było tradycji produkowania jakiegokolwiek sprzętu jeżdżącego. Nie precyzowano celów - nie miał to być pojazd popularny, dla każdego. Samochód w Polsce był czymś wyjątkowym, bardzo rzadkim - wskazał gość radiowej Jedynki.
Tański opracował silnik. - Jak na tamte lata, bardzo nowoczesny. O bardzo dobrych parametrach i niezwykłej trwałości - podkreślił Kossowski. - Prototyp był szeroko pokazywany. Zdobył pozytywne opinie nie tylko wśród braci inżynierskiej - powszechnie był postrzegany jako bardzo duże osiągnięcie inżynierskie. On nie odstawał od czołowych produktów europejskich - powiedział. Zainteresowanie pojazdem było bardzo duże.
Produkcja CWS T-1 rozpoczęła się w 1929 roku. - Produkowano go w wielu wersjach nadwoziowych: torpedo, kareta, coupé. Zdawałoby się, że będzie ich przynajmniej kilka tysięcy, ale tu zaczynają się problemy. W 1939 roku nastąpiła ewakuacja Państwowych Zakładów Inżynierii (od 1928 roku CWS nosiły taką nazwę). Sprzęt, dokumentacja itp. zostały wywiezione na wschód, przejęte przez Sowietów. Co się z tym dalej działo, do końca nie wiemy - wyjaśnił Kossowski.
20:32 Jedynka/Eureka CSW T1 6 sierpień 2024 19_29_31.mp3 Samochód CWS T-1, czyli polski Rolls-Royce (Eureka/Jedynka)
CWS T-1 Legendy Klasyki Niepodległości odc. 1 Źródło: Legendy Klasyki Niepodległości/YouTube
Czytaj także:
Poza tym w audycji:
Trwa Letnia Akademia Onkologiczna. To cykl wykładów dotyczących chorób onkologicznych, leczenia, ale i szeroko pojętej profilaktyki wraz ze wsparciem psychologicznym dla pacjentów. Ile przepracowanie choroby, świadomość, że w walce z rakiem nie jesteśmy sami, znaczą dla pacjenta, opowiedziały: Anna Kupiecka, która w roku 2014 stworzyła Fundację Onkocafe - Razem Lepiej, i dr n. med. Bożena Sikora-Kupis z Kliniki Nowotworów Układu Moczowego Narodowego Instytutu Onkologicznego - Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie.
***
Goście: Jerzy Kossowski (popularyzator nauk technicznych i motoryzacji), Anna Kupiecka (Fundacja Onkocafe - Razem Lepiej), dr n. med. Bożena Sikora-Kupis (Klinika Nowotworów Układu Moczowego Narodowego Instytutu Onkologicznego - Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie)
Data emisji: 6.08.2024 r.
kk/kmp
