Odtworzono miejsce narodzin "Pana Tadeusza"!

Dwójka
Jacek Puciato 05.09.2012
Tsidore Dagnan, Le boulevard Poissonnire en 1834 ou Vue de Paris
Tsidore Dagnan, "Le boulevard Poissonnière en 1834 ou Vue de Paris", foto: HaguardDuNord/Wikimedia, domena publiczna

Skromny pokój nad końską stajnią; widok na brudną uliczkę Paryża; Mickiewicz siedzący za biurkiem, piszący rzecz, która go unieśmiertelni... W sobotę cała Polska będzie czytała "Pana Tadeusza". Już teraz można odwiedzić pokój, w którym słynna epopeja powstała.

We Wrocławiu otwarta jest wystawa przygotowana przez Zakład Narodowy im. Ossolińskich "Historia rękopisu Pana Tadeusza – teksty, konteksty, realia", dzięki której można w znaczącym stopniu wzbogacić wiedzę o materii, z jakiej zbudowany został "Pan Tadeusz". Tekst, przypomnijmy, powstawał w latach 1832-1834. Poeta pisanie zakończył w Paryżu przy Rue Saint Nicolas d' Antin, uliczce, która istnieje do dzisiaj jako część Rue de Provence, choć nie ma już kamienicy nr 73, w której Mickiewicz wynajmował mieszkanie.

Narodowe czytanie "Pana Tadeusza" na antenie Dwójki - zobacz więcej
W Dwójkowej audycji z cyklu "Rozmowy po zmroku" odwiedziliśmy wrocławską wystawę. Ekspozycja, jak mogliśmy się przekonać, została skomponowana w taki sposób, by wokół sali z perłą polskiej literatury - rękopisem poematu, należącym obecnie do najcenniejszych pamiątek kolekcji - zaprezentować wątki poematu oraz odwołania do rzeczywistych przeżyć autora. Sala ta, znajdująca się na I piętrze Kamienicy Pod Złotym Słońcem, stanowi rekonstrukcję paryskiego pokoju, w którym poeta pisał "Pana Tadeusza". Było to miejsce wynajęte, w którym poza swoimi osobistymi rzeczami poeta nic nie miał. Widok za oknem nie należał do najciekawszych, zaś z dołu dobiegały wieszcza zapachy stajenne…

Zapraszamy do wysłuchania audycji Anny Lisieckiej, w której o wystawie, o historii manuskryptu, o kontekście powstania "Pana Tadeusza" mówią: Małgorzata Orzeł, Elżbieta Ostromęcka, Piotr Galik i Adolf Juzwenko.
***

/

Punktem wyjścia do przygotowania wystawy był tekst pierwszych 6 ksiąg poematu: "Gospodarstwo", "Zamek", "Umizgi", "Dyplomatyka i Łowy", "Kłótnia", "Zaścianek" oraz te wątki z biografii wieszcza, które miały bezpośredni wpływ na kształtowanie świata jego wyobraźni.
Opowieść o salonach jest zawarta w 2. pokazach multimedialnych, prezentujących: salon Marii Szymanowskiej, pianistki i kompozytorki, której grą zachwycał się sam Johann Wolfgang von Goethe (to ona właśnie dała poecie list polecający, dzięki któremu Mickiewicz mógł spotkać się z największym europejskim pisarzem przełomu XVIII i XIX wieku) oraz salon Zinaidy Wołkowskiej w Moskwie. Trudno przecenić rolę salonów w życiu kulturalnym Europy I połowy XIX wieku, stanowiły one płaszczyznę wymiany myśli. Spotykali się w nich najwięksi europejscy pisarze, muzycy, malarze, uczeni, politycy, można było się zetknąć z ich twórczością oraz z elitą polityczną.
Wystawa, nad którą patronat objęło Polskie Radio , mieści się we wrocławskiej Kamienicy Pod Złotym Słońcem (Rynek 6), a otwarta będzie do października tego roku.
W najbliższą sobotę (8 września), w godzinach od 10.00 do 13.00, będzie można obejrzeć oryginał rękopisu "Pana Tadeusza". W tym dniu zwiedzanie wystawy "Rękopis Pana Tadeusza - teksty, konteksty, realia" będzie bezpłatne. Data jest nieprzypadkowa, bowiem właśnie wtedy mija 200 lat od momentu, w którym zakończyła się akcja "ostatniego zajazdu na Litwie”.

Z tej okazji 8 września z inicjatywy Bronisława Komorowskiego, Prezydenta RP, zostanie zainaugurowane "Narodowe czytanie Pana Tadeusza”. Na wszystkich antenach Polskiego Radia, które wspiera przedsięwzięcie, już od początku tygodnia pojawiają się specjalne audycje poświęcone temu projektowi. Natomiast Portal Polskiego Radia uruchomił specjalną stronę internetową pantadeusz.polskieradio.pl , poświęconą "Narodowemu czytaniu”. Za jej pośrednictwem 8 września będzie można obejrzeć transmisję wideo z uroczystej inauguracji przedsięwzięcia w Ogrodzie Saskim.

Archiwalne nagrania