Mija 200 lat od momentu, w którym zakończyła się akcja "ostatniego zajazdu na Litwie”. W warszawskim Ogrodzie Saskim o godz. 11 "Narodowe czytanie Pana Tadeusza" zainicjuje prezydent Bronisław Komorowski.
Następnie 12 ksiąg poematu odczytają mieszkańcom stolicy i gościom znani polscy aktorzy m.in. Stanisława Celińska, Andrzej Chyra, Krzysztof Globisz, Krystyna Janda, Olgierd Łukaszewicz, Andrzej Seweryn, Jerzy Trela. Przedsięwzięciu będzie towarzyszyć muzyka Fryderyka Chopina w wykonaniu czołowych polskich pianistów.
Program Drugi Polskiego Radia w ciągu dnia dwanaście razy, czyli tyle, ile jest ksiąg poematu, połączy się od 7:30 co godzinę, z miastami-gospodarzami wspólnego czytania: zaprezentuje wypowiedzi organizatorów, mieszkańców. Będzie można wysłuchać fragmentów poematu czytanego przez ludzi znanych i tych, którzy zechcą podzielić się swoją lekturą z innymi.
W dwójkowym "Klubie Ludzi Ciekawych Wszystkiego” (godz. 16.00-17.00) Hanna Maria Giza zastanowi się, co takiego jest w słynnej epopei, że do dziś jest to lektura żywa, i czy poemat ten może stanowić punkt odniesienia, skoro opisuje świat, którego już nie ma. Autorka zaprasza uczniów szkół gimnazjalnych i licealnych do udziału w audycji – aby otrzymać wejściówkę należy napisać na adres: klcw@polskieradio.pl.
Zakopane: kawał pięknej dobrej poezji
Burmistrz Mariusz Koperski poinformował, że fragmenty "Pana Tadeusza” będą czytane w miejskiej galerii sztuki, przez aktorów towarzystwa miłośników teatru im. Heleny Modrzejewskiej. - Ja też dostanę fragment do przeczytania – dodał.
Przemysław Bolechowski z Radia Kraków rozmawiał o narodowej epopei z mieszkańcami Zakopanego. Wielu z nich zwracało uwagę na to, że młodzież nie jest dziś zainteresowana nie tylko tą książką, ale w ogóle czytaniem. Narzekali na to, że ogranicza się ona jedynie do internetu, a to, w ich opinii, zubaża człowieka. Część rozmówców zwracała uwagę, że należy zachęcać przede wszystkim młodych ludzi do poznawania "Pana Tadeusza”, gdyż jest to dzieło mówiące wiele o tożsamości Polaków. Przekonywali, że Adam Mickiewicz podejmuje w nim tematy dotyczące wartości, ukazuje, że człowiek, który czyni źle w życiu, który błądzi, może się poprawić, wejść na dobrą drogę. Wszyscy przyznawali, że „Pan Tadeusz” wywarł na nich wielki wpływ.
Bydgoszcz: nie zamykamy go w budynku
Paweł Łysak, dyrektor Teatru Polskiego informował, że odczyty będą mieć miejsce tam, gdzie ludzie będą tego dzieła chcieli rzeczywiście posłuchać, czyli np. w domach seniorów, w prywatnych mieszkaniach ludzi, którzy z nich nie wychodzą, aktorzy będą też czytać w szpitalach. Cała mapa miasta jest usiana miejscami, gdzie "Pan Tadeusz” będzie obecny. W opinii Pawła Łysaka jest to okazji, by się spotkać i porozmawiać o dziele Mickiewicza.
Marzena Matowska, dyrektor Miejskiego Centrum Kultury poinformowała, że to w większości mieszkańcy miasta czytają, a "Pan Tadeusz” jest pretekstem do spotkania.
Poznań: miał niezwykłą łatwość rymowania
Czytanie epopei zacznie się w tym mieście o 14:00, tuż obok pomnika wieszcza. Fragmenty będą czytać politycy i aktorzy, a także wszyscy mieszkańca miasta, którzy będą mogli zaprezentować swoje ulubione fragmenty. Jedna z rozmówczyń Jacka Butlewskiego przyznała, że pewne "rzeczy” odnalazła w lekturze dopiero po kolejnym jej przeczytaniu. W jej opinii "Pan Tadeusz” to "mistrzostwo świata”.
Rzeszów: bez komputerów się nie obejdziemy, bez "Pana Tadeusza" też
Katarzyna Olesiak, dyrektor wydziału Kultury Sportu i Turystyki Urzędu Miasta w Rzeszowie poinformowała, że czytanie "Pana Tadeusza” poprzedzi pikieta uczniów podstawówki im. Adama Mickiewicza. Będzie "Polonez” i opowieść kolekcjonera najstarszych wydań epopei narodowej. Książkę czytać będą aktorzy teatru Maska w Rzeszowie.
- Jest to dla mnie niejako brewiarz – przekonywał kolekcjoner, znawca "Pana Tadeusza” Czesław Drąg. – Nie chciałbym aby Harry Potter był w kanonie lektor zamiast poematu soplicowskiego.
Krystyna Janda: moich synów on nudzi
Aktorka Krystyna Janda przekonywała w radiowej Dwójce, że zna wiele osób, dla których lektura "Pana Tadeusza” jest codziennością.
Przyznała się, że dla jej synów lektura dzieła Adama Mickiewicza jest trudna i niezrozumiała, zawiła i są nią znudzeni.
- To jest tak zachwycające, to jest tak wielka literatura, taka wspaniała, z takim telnetem napisana, z taką miłością, do języka, do człowieka, do szczegółów, do Polski do przyrody – przekonywała Krystyna Janda w Programie Drugim Polskiego Radia.
Kraków: to jest dobrym wierszem napisane
Okazuje się, że krakowianie uwielbiają "Pana Tadeusza”, doceniają, że jest on napisany bardzo plastycznie, dzięki czemu "dobrze się go czyta”. Niektórzy zwracali uwagę na pikantne szczegóły, przekonywali, że zwracano wtedy większą uwagę na patriotyzm, a teraz o nim zapominamy. Dzieło to w ich opinii tchnie miłością do Polski. Aktorka Anna Dymna, która czyta fragment tego dzieła narzekała, że Polacy nie czytają poezji, a dopiero wtedy, gdy słuchają, zaczynają się nią interesować.
Olsztyn: to jest kopalnia informacji o języku
Czytanie "Pana Tadeusza” ma miejsce na zamku olsztyńskim, który na ten dzień zamienił się w zamek z epopei. Zdaniem organizatorów warto przekonywać młodzież do tej lektury, gdyż istnieje coś więcej niż świat komputerów. Publiczność jest zachwycona odczytami i zaskoczona tym, że tekst ten jest tak interesujący i piękny. Oprócz tego widzowie będą mogli spróbować dzika, czekają na nich też wystawy ukazujące różne wydania tego dzieła, odbędzie się tez koncert zespołów myśliwskich.
Katowice: inwokacja, tak? To się tak nazywało?
W mieście tym zebrani odczytali inwokację podczas Targów Książki w Spodku. Każdy kto przekroczył jego progi otrzymał do rąk kartkę. Uczestnicy czytali wspólnie "Pana Tadeusz”. Podkreślali, że należy przekonywać przede wszystkim młodzież do czytania. Wspominano też czasy młodości, gdy nie traktowało się często lektury tego dzieła jako przyjemności, dziś ta sytuacja już się zmieniła.
Szczecin: niecodzienna sceneria
Wśród ponad 100 odmian róż w szczecińskiej "Różance" czytano "Pana Tadeusza" już od godz. 11.00 i do 20.00 planowano przeczytać narodową epopeję niemal w całości. W projekcie brali udział szczecinianie-wolontariusze całymi rodzinami. Do akcji włączyli się też niesłyszący, używając języka migowego oraz niewidomi, czytający Braille'em.
Łódź: aktorskie interpretacje
Jak mówią łódzcy aktorzy, "Pan Tadeusz" to Biblia aktorska: uczy wyłuskiwać sens wiersza, sens historii, nakazuje kultywować piękno i bogactwo polszczyzny.
Opole: według własnego scenariusza
W Opolu postanowiono przedstawić starannie wybrane, obszerne fragmenty. Obok aktorów teatru Jana Kochanowskiego "Pana Tadeusza" czytali dyrektorzy szkół oraz dziennikarze. Akcji towarzyszy wystawa ilustracji Andriolliego, a muzycy związani z tamtejszą Filharmonią wykonywali pieśni wiążące się tematycznie z treścią poematu. Wykonano dzieła Choipna, Żeleńskiego, Moniuszki i Paderewskiego.
Koszalin: te obrazy zostają
Wersy "Pana Tadeusza" przychodzą do głowy, gdy ogląda się obrazy - mówią uczestnicy projektu. To także lektura szkolna, do której z chęcią się powraca w późniejszych latach i to z radością, bowiem odkryć można w poemacie nowe warstwy, nowe wątki, nieprzeczuwane treści i piękno.