Powstanie Styczniowe stanowiło jedno z najważniejszych wydarzeń w dziejach polskiej historii, ponieważ jego konsekwencje zaważyły na przyszłości Polski i całego narodu. Uczestnicy niepodległościowego zrywu stali się wzorem nie tylko dla współczesnych, lecz także kolejnych pokoleń, które czerpały siłę do życia i tworzenia właśnie z idei powstania. Jednym z duchowych spadkobierców styczniowej irredenty był Stefan Żeromski, który w swojej twórczości nieustająco wracał do motywu walki między Polakami a Rosjanami. Jednym z tych walczących uczynił Jana Rozłuckiego, który przeszedł na stronę polską, za co własny stryj skazał go na karę śmierci. W ostatnich słowach bohater zażądał, by jego syn, Piotruś, został wychowany na kochającego Polskę człowieka. Stryj nie dotrzymał słowa i Piotruś wyrósł na zupełnie zruszczonego młodzieńca, który nie miał z Polską żadnego związku. Jednak tajemna nić łącząca Rozłuckiego z polską ziemią ujawniła się, gdy tylko pojawił się w majątku stryjecznego dziadka. Tam okazało się, że choć nie rozumie, to czuje bliskość ze wszystkim, co go otacza. Więź z Polską i zamordowanym ojcem – cieniem – okazała się silniejsza od rosyjskiego wychowania i rosyjskiej ukochanej, Tatiany. Porzucając ją, Piotruś, porzuca wszystko, co łączyło go z dotychczasowym rosyjskim życiem. „Urodziłem się pośród polskich grobów” – mówi bohater. Odnajdując szczątki polskiego powstańca, Jana Rozłuckiego, ojca, Piotruś odnajduje siebie. Grób ojca staje się dla syna kolebką życia i duchowego zmartwychwstania.
Stefan Żeromski "Cień"
Adaptacja: Iwona Rusek
Reżyseria: Michał Zdunik
Realizacja akustyczna: Maciej Kubera
Muzyka: Michał Zdunik
Kierownictwo produkcji: Beata Jankowska
Obsada:
Michał Klawiter (Jan Rozłucki), Lech Łotocki (Generał Rozłucki), Andrzej Mastalerz (Michał Rozłucki), Konrad Żygadło (Piotr Rozłucki), Zuzanna Saporznikow (Tatiana), Magdalena Warzecha (Mathilde), Justyna Kowalska (Kama Rozłucka), Maciej Zuchowicz (Wiktor Rozłucki), Zbigniew Konopka (Generał Polenow-Czernowratskij).
Słuchowisko "Cień" emitowane było 13 maja 2023 po godz. 21.00 na antenie Programu 1.
POSŁUCHAJ INNYCH SŁUCHOWISK TEATRU POLSKIEGO RADIA
***
Teatr Polskiego Radia/jw/mt