RECENZJA MARCA
Od ogłoszenia naszego Konkursu na recenzję minął miesiąc. Odzew słuchaczy jest na razie nieśmiały, ale bez trudu wybraliśmy do oceny grupę tekstów, wśród których jury – czyli pracownicy działu literackiego Teatru Polskiego Radia - poszukiwali Recenzji Marca.
Pierwszym laureatem został pan Tomasz Kaczorowski, autor recenzji słuchowiska „Ryszard III – Gra o tron”. Gratulujemy!
Jednocześnie uważamy, że warto docenić prace Pań: Magdaleny Derdończyk, Ilony Perek, Katarzyny Żądło oraz Pana Macieja Sztąberka. Zapraszamy do dalszego udziału w Konkursie.
Tomasz Kaczorowski (1992) studiuje wiedzę o teatrze na Uniwersytecie Jagiellońskim. Uczestniczy w projekcie Nowa Siła Krytyczna. Jednak – jak sam pisze – „bardziej zmierza w stronę praktyki teatralnej”. Jest reżyserem – amatorem, obecnie asystuje przy spektaklu w reżyserii Marcina Libera w Teatrze Dramatycznym im. J. Szaniawskiego w Wałbrzychu.
Zapraszamy do lektury wyróżnionej recenzji.
Krzysztof Sielicki
Mariusz Bonaszewski jako Król Ryszard III
HISTORIĘ PISZĄ ZWYCIĘZCY, czyli recenzja słuchowiska „Ryszard III – Gra o tron” według tragedii Williama Szekspira w reżyserii i adaptacji Waldemara Modestowicza. Premiera: 23 marca 2013r. Program I Polskiego Radia.
Słuchowisko radiowej Jedynki według arcydramatu Szekspira w adaptacji i reżyserii Waldemara Modestowicza to przede wszystkim dowód na to, że klasyka nie musi być nudna. Reżyser spektaklu udowodnił również, że można wystawić tekst wiernie, jednocześnie podważając jego wymowę. Ale może po kolei…
Słuchowisko spięte jest klamrą odautorskiego komentarza, który mówi o prawdziwej historii króla Ryszarda III – władcy zdemonizowanego przez Szekspira i historyków, ściśle związanych z panującym po jego śmierci rodzie Tudorów (m.in. Elżbieta I) – zaciekłych wrogów Yorków, skąd wywodził się Ryszard. Pomiędzy komentarzami, Waldemar Modestowicz zaadaptował dramat Szekspira, co okazało się bardzo ciekawym zabiegiem. Diametralnie zmieniła się wymowa utworu. Jeżeli sztukę Mistrza ze Stratfordu można w skrócie określić jako studium cynizmu i żądzy władzy okrutnego tyrana, to wzięcie całości w nawias, sugeruje, że wcale nie musiało być tak, jak podają dawni kronikarze. Choć o królu Ryszardzie nie wiadomo wiele, to można przypuszczać, że nie był to władca wyróżniający się czymś szczególnym, a już na pewno nie przewyższał okrucieństwem ojca Elżbiety I – Henryka VIII Tudora, który pozbywał się swoich żon bez krzty litości, natomiast zapamiętany został dzięki umocnieniu politycznej pozycji Anglii przez rozłam kościoła anglikańskiego z rzymskokatolickim. Wszak wiadomo nie od dziś, że historię piszą zwycięzcy.
Reżyser słuchowiska bardzo ostrożnie podszedł do tak zawikłanego tematu. Realizatorzy niczego nie narzucili, ani nie nadinterpretowali. Oddali Szekspirowi to, co najlepsze, czyli meandry ludzkiej psychiki, bardzo wnikliwie studiując, jakie emocje towarzyszą bohaterom dramatu. Po raz kolejny genialną kreację stworzył Mariusz Bonaszewski, który jako tytułowy tyran pnie się po drabinie, na szczycie której czeka na niego korona: od najprostszych wyciszeń i skrótowych sprawozdań ze swoich poczynań, obłudnych zapewnień wobec najbliższych, stoickiego skazywania kolejnych osób na śmierć, po szaleńcze okrzyki (najsłynniejsze bodaj z całego dramatu) „Konia! Królestwo za konia!”, kiedy ginie w walce, z której chce uciec. Bonaszewski jest mistrzem w żonglowaniu tonami, akcentami i barwą głosu.
Proste efekty dźwiękowe (werble, śpiew ptaków, krakanie, wyjmowanie ostrzy z pochew) stwarzały iście monumentalny i patetyczny nastrój całości. Zamykając oczy, miałem wrażenie, że wszystko rozgrywa się w ogromnej przestrzeni zamków i pól angielskich, prawie że wyczuwając mrok i deszcz w aurze słuchowiska. Oprócz tych „ilustracyjnych” dźwięków, pojawiało się również delikatne tykanie zegara przy dłuższych monologach Ryszarda, przypominając, że u Szekspira wszystko zmienia się jak w kalejdoskopie, a skoro jeden tyran obalił władcę, to kolejny uzurpator może obalić tyrana.
Realizatorzy skupili się przede wszystkim na historycznej wymowie dzieła, bo gra o tron rozgrywa się jeszcze po śmierci władców, o których rozsiewane są czarne legendy, byle tylko umocnić panowanie aktualnie rządzących. Tak subtelna dyskusja z historią, jaką zaserwował Modestowicz wraz z zespołem, to bardzo dobry trop, jak powinno mówić się o, skądinąd, genialnych utworach, które z rzeczywistością mają niewiele wspólnego. W Polsce na takie potraktowanie czeka jeszcze wiele tekstów, chociażby „Bolesław Śmiały” Wyspiańskiego.
„Ryszard III” Szekspira po rewelacyjnej inscenizacji w reżyserii Grzegorza Wiśniewskiego z łódzkiego Teatru im. Stefana Jaracza, doczekał się również genialnej realizacji spektaklu radiowego – trwającego prawie godzinę, ale w żadnym stopniu nie nużącego.
TOMASZ KACZOROWSKI
KONKURS
Zapraszamy do udziału w konkursie na recenzję słuchowisk nadawanych w każdym z programów Polskiego Radia, w kolejnych miesiącach.
Oczekujemy na zwięzłe teksty (ok. 3600 tysiąca znaków), których autorzy spróbują przekazać własne refleksje związane z nadawanymi słuchowiskami: ich tematyką, formą artystyczną, wrażeniami dźwiękowymi, emocjami wywoływanymi przez teatr radiowy. Nie zależy nam na popisach erudycyjnych, a na próbach szczerego opisu osobistego spotkania z opowiadanymi przez nas historiami.
Konkurs rozpoczął się 1 marca 2013 roku i przebiega dwuetapowo:
na początku kwietnia, maja, czerwca i w końcu czerwca (po zakończeniu sezonu artystycznego), powołane przez zespół Teatru Polskiego Radia jury będzie wybierało Recenzję Miesiąca, której Autorka/Autor zostanie uhonorowana/y umieszczeniem tekstu na stronie www. Teatru Polskiego Radia (oraz upominkiem w postaci CD z nagraniem słuchowiska lub książką z serii "Słuchowiska Polskiego Radia").
Na przełomie czerwca i lipca 2013 r. spośród nagrodzonych autorów tekstów zostanie wyłoniony laureat naszego konkursu, któremu zaproponujemy tygodniowy staż w Teatrze Polskiego Radia (w nowym sezonie artystycznym). Laureat będzie mógł wybrać dogodny dla siebie termin stażu.
Nasz gość będzie miał szansę zapoznania się z kolejnymi etapami pracy nad słuchowiskiem, uczestniczenia w nagraniach i spotkań z twórcami teatru radiowego. Niestety, nie będziemy mogli pokryć kosztów pobytu w Warszawie.
Zapraszamy do udziału w naszym konkursie, a recenzje prosimy wysyłać mailem na adres:
teatr@polskieradio.pl
Będziemy wdzięczni za podpisywanie tekstów imieniem i nazwiskiem, a jeśli ktoś jest bardzo przywiązany do używanego w sieci "nicka" - prawdziwa tożsamość będzie zachowana tylko do wiadomości redakcji. Bardzo także prosimy o zapoznanie się ze szczegółowym regulaminem konkursu, który zostanie zamieszczony na stronie www.polskieradio.pl/teatr. Tam również znaleźć będzie można dodatkowe informacje związane z konkursem
Emisja słuchowisk w Polskim Radiu:
Program I:
w każdą sobotę i niedzielę po godzinie 17;
ponadto:
powieść radiowa „Matysiakowie” – w soboty po godz. 13,
powieść radiowa „W Jezioranach” - w niedziele po godz. 13,
słuchowiska dla dzieci – w trzecią i czwartą niedzielę miesiąca – godz. 19,25
Program II:
w soboty – w paśmie wieczornym, aktualnie ok. godz. 22.oo;
Program III:
w drugą niedzielę miesiąca – po godz. 21 (najbliższa premiera 14 IV)
Regulamin - konkurs na recenzję
1. Teatr Polskiego Radia ogłasza konkurs otwarty dla słuchaczy Polskiego Radia (pełnoletnich i niepełnoletnich) na napisanie recenzji ze słuchowisk nadawanych w Programach I, II i III Polskiego Radia w okresie marzec - czerwiec 2013.
2.Oczekujemy na teksty recenzji (ok. 3600 tysiąca znaków), których autorzy spróbują przekazać własne refleksje związane z nadawanymi słuchowiskami: ich tematyką, formą artystyczną, wrażeniami dźwiękowymi, emocjami wywoływanymi przez teatr radiowy.
3. Konkurs rozpoczyna się 1 marca 2013 roku, a kończy się 30 czerwca 2013. Konkurs będzie przebiegał dwuetapowo.
4. Etap pierwszy: na początku kwietnia, maja, czerwca i w końcu czerwca (po zakończeniu sezonu artystycznego), powołane przez zespół Teatru Polskiego Radia jury będzie wybierało Recenzję Miesiąca, której Autorka/Autor zostanie uhonorowana/y umieszczeniem tekstu na stronie www. Teatru Polskiego Radia (oraz upominkiem w postaci CD z nagraniem słuchowiska lub książką z serii "Słuchowiska Polskiego Radia"). Autor Recenzji Miesiąca będzie proszony o pisemna zgodę na wykorzystanie tekstu na stronie www. Teatru Polskiego Radia.
5. Z chwilą nadesłania recenzji konkursowej Uczestnik udziela Polskiemu Radiu nieodpłatnej licencji na czas nieokreślony, która ma charakter licencji niewyłącznej na następujących polach eksploatacji:
a. nadanie za pomocą wizji przewodowej albo bezprzewodowej,
b. wpisanie do pamięci komputera,
c. wprowadzenie i prezentacja na stronach internetowych,
d. prezentacja w siedzibie lub w innej lokalizacji,
e. utrwalenie i zwielokrotnienie dowolną techniką, w tym techniką zapisu magnetycznego, optycznego, drukarską, reprograficzną, cyfrową oraz wprowadzenie do obrotu, w dowolnej liczbie egzemplarzy, w charakterze materiałów informacyjnych lub reklamowych dotyczących Konkursu, materiałów informacyjnych lub reklamowych dotyczących Organizatora.
6. Zwycięzca Konkursu zobowiązuje się do nie zgłaszania żadnych roszczeń względem Organizatora z tytułu wykorzystania recenzji konkursowej.
7. Uczestnik Konkursu oświadcza, iż jest autorem nadesłanej przez siebie recenzji konkursowej oraz że jego recenzja konkursowa nie narusza praw osób trzecich ani bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa.
8. Uczestnik ponosi pełną odpowiedzialność w przypadku, gdy osoba trzecia będzie sobie rościć prawa do nadesłanej przez Uczestnika recenzji konkursowej.
9. Recenzje konkursowe naruszające prawa osób trzecich lub bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa nie będą brane pod uwagę w Konkursie.
10. Organizator nie zwraca ani nie archiwizuje nadesłanych recenzji konkursowych.
11. Etap drugi Konkursu: na przełomie czerwca i lipca 2013 r. spośród nagrodzonych autorów tekstów zostanie wyłoniony Laureat naszego konkursu, któremu zostanie zaproponowany tygodniowy nieodpłatny staż w Teatrze Polskiego Radia (w nowym sezonie artystycznym). Laureat będzie mógł wybrać dogodny dla siebie termin stażu. (Organizator Konkursu nie pokrywa kosztów pobytu laureata w Warszawie).
12. Recenzje prosimy wysyłać mailem na adres: teatr@polskieradio.pl
13. Organizator nie ponosi odpowiedzialności za podanie przez Uczestnika niewłaściwych lub nieprawdziwych danych dotyczących adresu zamieszkania lub innych danych uniemożliwiających lub opóźniających kontakt z Organizatorem.
14. Administratorem danych osobowych jest Organizator.
15. Przystępując do Konkursu Uczestnik potwierdza, że wyraża zgodę na udział w Konkursie na zasadach określonych w niniejszym regulaminie.
16. Dodatkowe informacje będą udzielane pod numerami telefonów: 22 645 54 56 lub 22 645 54 61