Autor tekstu: Stanisław Ignacy Witkiewicz
Reżyseria i Adaptacja: Jan Warenycia
Realizacja akustyczna: Maria Olszewska
Opracowanie muzyczne: Małgorzata Małaszko
Czas: 77’25”
„Matka”, wypełniona sarkastycznym i zgryźliwym humorem, którą Witkacy napisał w 1924 roku, jest w warstwie fabularnej parodią psychologicznego dramatu rodzinnego. Witkiewicz odwołuje się w tekście do dramaturgii Ibsena i Strinberga. W tym dramacie utrzymanym w poetyce groteski autor posługuje się również zabiegami później wykorzystywanymi w teatrze absurdu.
„Matka”, podobnie jak inne dramaty Witkacego, nie jest prostą ilustracją teoretycznych założeń autora. O ile w trzecim akcie rzeczywiście mamy do czynienia z całkowitym życiowym nieprawdopodobieństwem, zerwaniem związków przyczynowo-skutkowych, o tyle w akcie pierwszym i drugim wydarzenia noszą znamiona realności. Ale jest to realność podszyta głębokim sarkazmem, wyolbrzymiona i zdeformowana. Natomiast bohaterowie Witkacego są obdarzeni świadomością scenicznego bycia, stają się, sami dla siebie, aktorami. Spełniają swoje życiowe role oraz małe i wielkie posłannictwa, aby zasmakować "dziwności istnienia" i "dokopać się" do uczuć metafizycznych.
Akcja sztuki zogniskowana jest wokół relacji matki i syna. Janina Węgorzewska, tytułowa Matka, podstarzała i zrujnowana wdowa-arystokratka zarabia na życie ręcznymi robótkami. Utrzymuje dwudziestokilkuletniego syna Leona - filozofa, myśliciela wieszczącego koniec cywilizacji. Matka poświęca się dla pierworodnego i jednocześnie czyni mu z tego powodu wyrzuty. Otacza syna opieką, okazuje mu miłość, ale jęczy nad swoim matczynym bólem i cierpieniem, bywa też okrutna. Pije wódkę i bierze morfinę, używek dostarcza jej zresztą sam Leon. Idee syna raz wydają jej się bliskie i ważne - jest wówczas z niego dumna, innym razem uznaje je za dziwaczny i niezrozumiały bełkot…
Obsada:
Teresa Budzisz-Krzyżanowska - Matka
Mariusz Bonaszewski - Leon
Monika Kwiatkowska - Zosia
Hanna Stankówna - Ciotka
Janusz Bukowski - Cielęciewicz
Gustaw Lutkiewicz - Plejtus
Henryk Talar - Murdelbęski
Wojciech Wysockik - Alfred Węgorzewski
Dorota Landowska - Osoba
Krzysztof Wakuliński - de La Trefouille
Krystyna Tkacz - Lucyna
Marcin Troński - de Pokorya-Pęcherzewicz
Krystyna Królówna - Służąca
Tomasz Zaliwski - Hiperrobociarz
Data nagrania: 10.01.2004
