Polskie Radio Dzieciom

Czym jest trauma i czy zawsze ją widać?

Ostatnia aktualizacja: 24.05.2023 15:01
Współcześnie bardzo często nadużywamy słowa trauma mówiąc o czymś trudnym. W rzeczywistości jest to uraz psychofizjologiczny, który dotyczy zarówno naszej psychiki, jak i ciała. Jest związany z wydarzeniem, sytuacją czy pewnymi bodźcami, które skutkują względnie trwałym rozregulowaniem ośrodkowego układu nerwowego, z którym wiąże się to, że reagujemy w pewien określony dysfunkcyjny sposób na co dzień.  
Trauma przeszkadza w codziennym funkcjonowaniu i bardzo często wymaga specjalistycznego leczenia.
Trauma przeszkadza w codziennym funkcjonowaniu i bardzo często wymaga specjalistycznego leczenia.Foto: flickr/diamondR

Trauma może objawiać się zwiększoną reaktywnością, stresem, lękiem, a dodatkowo tym, co dzieje się z naszym układem nerwowym, czyli fizjologią.  

Trauma a wydarzenie traumatyczne

Ważnym rozróżnieniem jest to między traumą a wydarzeniem traumatycznym. – Nie każde wydarzenie traumatyczne zapisze się jako trauma – tłumaczył na antenie Polskiego Radia Dzieciom Igor Rotberg – Ponieważ jeżeli mieliśmy zasoby do poradzenia sobie z tym wydarzeniem, czyli nasz mózg był w stanie to obrobić, dołączyć do pamięci, pomieścić mówiąc skrótowo, to zapisze to się po prostu jako wydarzenie trudne, ale nie jako trauma. Trauma to jest ten zapis, który w naszym mózgu zostaje po tym wydarzeniu. 

Posłuchaj
59:48 2023_05_19 21_00_59_RadioDzieciom_Strefa_Rodzica.mp3 Czym jest trauma i czy zawsze ją widać?_Strefa Rodzica 19 maja godz. 21:00

Wydarzenie, które z naszej perspektywy nie jest niczym wielkim i nie należy się nim przejmować, może zapisać się w mózgu naszego dziecka jako trauma, dlatego że na przykład jego mózg w tym jeszcze nierozwinięte płaty przedczołowe, które są związane z dystansowaniem się są niewystarczające, czyli dziecko ma za małe zasoby do sprostania temu wydarzeniu. 

Trauma – czy zawsze ją widać?

Nie po każdym trudnym wydarzeniu musi pozostać trauma, ale też nie każde wydarzenie, które uznamy za niepowodujące traumy, tej traumy nie spowoduje u kogoś innego. 

Często może wydawać się dziecko z daną sytuacją świetnie sobie radzi, ponieważ nie przeżywa jej w sposób widoczny. Takie radzenie sobie może wynikać z odcięciem pewnej części, co w psychologii nazywane jest dysocjacją, a reszta psychiki zachowuje kompetencje i funkcjonuje w sposób normalny: dziecko chodzi do szkoły, uczy się i rozwija, ale zdysocjowana część, choć niezintegrowana z resztą psychiki, cały czas tam jest i zatrzymuje w sobie rezerwuar trudnych przeżyć. Z czasem może pojawić się coś, co będzie katalizatorem tego doświadczenia. 

W dorosłym życiu mogą to być kłótnie w związku, które będą kojarzone z tym, że wali się świat, ponieważ to łączy się z zapisem traumatycznym. Nasz mózg nie odczytuje tego, że to było kiedyś i wysyła komunikat: teraz wali ci się świat.

Więcej o tym, jak wygląda trauma, czy zawsze traumą jest i jak radzić sobie z trudnymi emocjami w audycji Strefa Rodzica na antenie Polskiego Radia Dzieciom. Zapraszamy do wysłuchania załączonej audycji. 

Audycja: Strefa Rodzica
Prowadzi: Mikołaj Foks
Gość: Igor Rotberg – psycholog, psychoterapeuta
Data emisji: 19.05.2023
Godzina emisji: 21:00

Godzina emisji: 21:00

Strefa rodzica w Polskim Radiu Dzieciom od poniedziałku do piątku od 21.00 do 23.00. 

Polskie Radio Dzieciom to całodobowe radio dla dzieci i rodziców. Każdego tygodnia stacja emituje kilkadziesiąt premierowych audycji w tym m.in. audycje edukacyjne, podróżnicze, kulturalne i rozrywkowe oraz bajki, słuchowiska i podcasty. W audycjach usłyszeć można znane i lubiane piosenki dla dzieci. Dziennikarze Polskiego Radia Dzieciom za pośrednictwem mediów społecznościowych angażują słuchaczy do aktywnego udziału w audycjach oraz zachęcają do wspólnej zabawy w licznych konkursach i zagadkach udostępnianych w formie kolorowych grafik.

Wszystkie audycje Polskiego Radia Dzieciom są źródłem wszechstronnej wiedzy, rozwijają w dzieciach wrażliwość na dźwięki i są bezpieczne – chronią najmłodszych przed niechcianymi bodźcami i informacjami, ponieważ stacja nie emituje żadnych reklam! 

Więcej aktywności stacji można znaleźć na profilu Polskiego Radia Dzieciom w mediach społecznościowych.  

Zobacz także