Section01 - menu
Section08 - artykułowa

5 października 1939

Polskie Radio
Izabella Mazurek 25.07.2014
Adolf Hitler odbiera defiladę zwycięstwa wojsk niemieckich w Alejach Ujazdowskich. Warszawa, 5.10.1939 (Fot. BundesarchivWikimedia Commons)
Adolf Hitler odbiera defiladę zwycięstwa wojsk niemieckich w Alejach Ujazdowskich. Warszawa, 5.10.1939 (Fot. Bundesarchiv/Wikimedia Commons)

Hitler przyjmuje defiladę wojsk niemieckich w Alejach Ujazdowskich w Warszawie


Winston Churchill w przemówieniu radiowym w BBC :
Polskę ponownie pokonały dwa wielkie mocarstwa, które trzymały ją 150 lat w okowach, a przecież nie były w stanie zgasić ducha narodu polskiego. Bohaterska obrona Warszawy dowodzi, że dusza Polski jest niezniszczalna i że znowu się podniesie, niczym skała, którą chwilami zalewa wysoka fala, ale przez to nie przestaje być skałą.


Londyn, 1 października 1939
Źródło: "Polski wrzesień. Hitler i Stalin rozdzierają Rzeczpospolitą", Janusz Piekałkiewicz, przekł. Michał Miziorny, Warszawa 1999.

Janina Rodziewiczowa, pracownica polskiego Resortu Spraw Zagranicznych w Hadze:
Spółka Hitler–Stalin podzieliła się zdobyczą. […] Ani objąć tego myślą, ani opisać słowem nikt chyba z Polaków nie jest w stanie. Może kiedyś wnuki nasze, gdy będą historię tych dni strasznych a wielkich dla Polski studiowały, sąd jakiś potrafią wydać. My ani myśleć nie możemy, ani pojąć, ani osądzić. […] A trwać i wytrwać trzeba.


Haga, 2 października 1939
Źródło: "Wrzesień 1939 roku w Hadze", Janina Rodziewiczowa, dziennik w zbiorach Biblioteki Narodowej.


Adolf Hitler w przemówieniu w Reichstagu :
Naród niemiecki wśród bicia dzwonów świętuje wielkie, jedyne w swym rodzaju, historyczne zwycięstwo. […] Świadomość siły naszego Wehrmachtu napełnia nas poczuciem pewności siebie i spokoju. […] Również na Zachodzie, począwszy od początku wojny, niemiecki Wehrmacht znajduje się w spokojnej gotowości i oczekuje na wroga.
O co ma się teraz prowadzić wojnę? O restytucję Polski? Polska Traktatu Wersalskiego nie powstanie nigdy więcej! […] W historii niemieckiej nie powtórzy się nigdy więcej listopad 1918.


Berlin, 6 października 1939
Źródło: "55 dni Wehrmachtu w Polsce. Zbrodnie dokonane na polskiej ludności cywilnej w okresie 1 IX – 25 X 1939 r.", Szymon Datner, Warszawa 1967.

Wiaczesław Mołotow w przemówieniu na V Nadzwyczajnej Sesji Rady Najwyższej ZSRR :
Rządzące koła Polski niemało się pyszniły "trwałością” swego państwa i "potęgą” swej armii. Jednakże wystarczające się okazało krótkie uderzenie w Polskę ze strony naprzód armii niemieckiej, a potem Armii Czerwonej, aby nic nie zostało z owego pokracznego bękarta Traktatu Wersalskiego, który żył kosztem ucisku niepolskich narodowości. "Tradycyjna polityka” bezdogmatycznego lawirowania i gry pomiędzy Niemcami i ZSRR okazała się niewypłacalna i całkowicie zbankrutowała.
[…] Jak wiadomo, Polsce nie pomogły ani angielskie, ani francuskie gwarancje. Właściwie to i dotąd nie wiadomo, co to były za "gwarancje” (powszechny śmiech).

 

Moskwa, 31 października 1939
Źródło: "Stosunki Rzeczpospolitej Polskiej z państwem radzieckim 1918–1943. Wybór dokumentów", oprac. Jerzy Kumaniecki, Warszawa 1991.

  • Zobacz więcej na temat: