Materiały z filtrem UV, dzianiny „odpychające” smog, koszulki mierzące puls i temperaturę ciała... Nowoczesna odzież spełnia wiele nowych funkcji.
Szwedzi i Włosi tworzą pierwszą ligę branży technotekstyliów. Tkaniny i odzież high-tech stanowią dzisiaj jeden z głównych towarów eksportowych Szwecji. Szwedzi stworzyli m.in. tkaniny, które pochłaniają zbyt wysoki poziom dźwięku. Słynne zasłony Almedahls zmieniają kolor o wschodzie słońca, a nocą ujawniają własności fluorescencyjne. Szwedzi szyją też T-shirty, które mierzą puls i temperaturę ciała.
Także Włosi zasłynęli ciekawymi pomysłami w branży tekstyliów high-tech. Wiele innowacji narodziło się w Prato, uznawanym za prawdziwe włókiennicze zagłębie. Jedna z tamtejszych firm przygotowała szale, które „odpychają” miejski smog. Utkane są ze szlachetnych włókien, m.in. kaszmiru i alpaki z dodatkiem składnika, który reaguje na koncentrację spalin w powietrzu. Producenci przekonują, że ma on zdolność odpychania szkodliwych cząsteczek, zapobiegając ich wdychaniu. Obecnie firma prowadzi eksperymenty nad stworzeniem specjalnego płótna do pokrywania ścian budynków, które przyczyni się do neutralizacji działania smogu w miastach.
Kilka włoskich firm szyje szale, koce, bieliznę i dżinsy z materiałów o zapachu owoców. Aromat cytryn, czy truskawek wytrzymuje kilka kolejnych prań, dzięki zastosowaniu specjalnych mikrokapsułek, wszywanych w materiał. W ten sposób aromatyzuje się wełnę i bawełnę, ale także tworzywa sztuczne. Zastosowanie mikrokapsułek otwiera nowe możliwości przed przemysłem tekstylnym. Szwedzi produkują już ubrania wydzielające do skóry krem nawilżający lub witaminę C. W substancje antyalergiczne zaopatruje się zasłony, wykładziny podłogowe, bieliznę pościelową i pokrycia mebli. W USA i Japonii natomiast bardzo popularne są bielizna osobista i pościelowa, wzbogacone o włókna o działaniu bakteriostatycznym: Rhovyl'As antibacterial, Rhovyl'A.S.+, Amicor i Bactekiller.
Pojawiły się także ubiory filtrujące szkodliwe promieniowanie słoneczne. W ubiegłym roku koszulki polo z filtrem UV wypuściła na rynek włoska marka odzieżowa Franco Feruzzi. Ubiór wykonano pół na pół z bawełny i specjalnego włókna poliestrowego. Przy jego produkcji wykorzystano proces UV-Control, który najwcześniej zaczęły stosować firmy takie jak Nike, Caroll czy 3 Suisses. Włókna lub tkaniny wzbogaca się w cząstki ceramiki, które zabezpieczają skórę podobnie jak krem przeciwsłoneczny o faktorze 30. Najpopularniejsze włókna-filtry UV to Enka Sun oraz Meryl Anti UV.
Wymienione tekstylne wynalazki mają duże szanse na upowszechnienie się. Inne zaawansowane technologie zdążyły już na dobre rozgościć się w naszych szafach. Chociażby odzież „oddychająca”, początkowo zarezerwowana dla sportowców, która powoli staje się standardem. Coraz częściej stosuje się w tkaninach włókna takie jak: Polartec, Coolmax, Tactel, Meryl, Thermastat, Rhovyl’On i Rhovyl’Up, przypominające kształtem rurki. Pozwalają one na wykorzystanie sił kapilarnych do transportu potu z powierzchni skóry ku zewnętrznym warstwom odzieży. Odzież zewnętrzna wykonana z membran typu Goretex, Hydrotex, Osmosis, Sympatex chroni nas przed wiatrem i wilgocią w czasie górskich wycieczek. Syntetyczny kauczuk Neopren o doskonałej izolacyjności cieplnej sprawdził się w strojach dla nurków, więc wykorzystuje się go często przy produkcji strojów kąpielowych. Karierę zrobiła też technologia termoregulująca Outlast, stworzona pierwotnie dla NASA. We włóknach tego typu tkaniny, na przykład podszewkowej, umieszczone są miliony mikroskopijnych kuleczek wosku. Mikrokapsułki w cieple topią się, pochłaniając ciepło oddawane przez człowieka, a w zimnie przeciwnie - krystalizują się, oddając wyzwalaną wtedy energię w formie ciepła. Ciepło jest zatem zatrzymywane lub oddawane w zależności od potrzeb.
Odzież staje się coraz bardziej zaawansowana technologicznie, przyjemniejsza w użytkowaniu, chroniąca przed coraz szerszą gamą niekorzystnych czynników zewnętrznych. Dzięki trendowi tzw. hybrydyzacji w nowoczesnym włókiennictwie, upowszechniło się łączenie przeróżnych włókien oraz wzbogacanie ich w substancje, nadające ubiorom całkiem nowe własności. Wymagania rosną i być może za kilka lat standardem będą relaksująca i terapeutyczna odzież.
Agnieszka Labisko
