Polscy naukowcy odkryli nieznany wcześniej naturalny mechanizm obrony przed wirusami, które powodują m.in. raka szyjki macicy. Artykuł na ten temat publikuje "Journal of Experimental Medicine".
Odkrycia dokonał zespół dra Macieja Łazarczyka podczas badań, które prowadził w Instytucie Pasteura dzięki wsparciu Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Polscy naukowcy badali pacjentów cierpiących na bardzo rzadką chorobę Epidermodysplasia Verruciformis (EV). Okazało się, że u chorych na nią występuje mutacja w genie kodującym białka EVER1 i EVER2, które zwykle wchodzą w skład naturalnej bariery chroniącej komórkę przed atakującymi ją wirusami.
Chorzy z mutacją, którą zbadali polscy uczeni, są niezwykle podatni na przykład na infekcje rakotwórczymi wirusami ludzkiego brodawczaka HPV (tak zwane wirusy EV-HPV). Wirusy te bardzo często występują w przyrodzie, ale zwykle nie powodują żadnych problemów u osób, których gen EVER jest prawidłowy i niezmutowany. U osób cierpiących na EV jest jednak inaczej - pojawiają się u nich utrzymujące się przez cale życie zmiany skórne, a w ich obrębie może rozwijać się rak skóry.
Polski zespół ustalił, że białka EVER uczestniczą w komórce w kontroli gospodarki cynkiem. To właśnie zaburzenie tej równowagi jest kluczowe dla rozwoju infekcji brodawczakiem (HPV). Jednak, jak się okazuje, nie tylko EV może zaburzyć gospodarkę cynkową w komórce. Może to również zrobić zakażenie genitalną odmianą wirusa HPV. Jest to najczęstsza choroba przenoszona drogą płciową, a wirusy HPV mogą powodować raka szyjki macicy - drugi co do częstości występowania nowotwór złośliwy u kobiet.
Polscy badacze wykazali, że wirusy, które wywołują raka szyjki macicy, w przeciwieństwie do skórnych wirusów EV-HPV, na drodze ewolucji wykształciły mechanizm blokujący prawidłowe działanie białek EVER i jednocześnie umożliwiający im naśladowanie efektu, który powoduje choroba EV.
Okazuje się zatem, że to zaburzenie gospodarki cynkowej wewnątrz komórki stanowi najbardziej ważny etap podczas infekcji wirusami HPV i właśnie przejęcie przez wirusa kontroli nad równowagą cynkową w komórce umożliwia ujawnienie jego pełnego rakotwórczego działania.
Badania Polaków w tej chwili mają skutek jedynie poznawczy, są jednak niezwykle ważne. Identyfikują one nowy, nieznany wczesniej naturalny mechanizm ochronny organizmu, którego blokada umożliwia działanie rakotwórczym wirusom. Dzięki pracy polskich badaczy naukowcy będą wiedzieli, w którą stronę powinny iść poszukiwania leku przeciwko HPV.
Filip Wyrozumski