Mamy kompas w oczach

Kryptochrom - wrażliwe na światło białko obecne w ludzkich oczach - zachowuje się jak igła kompasu, jeśli wprowadzić je do oczu muszek owocowych - informuje "Nature Communications". Być może i my moglibyśmy wykorzystać jego właściwości?

Kryptochrom to archaiczne białko, które w jednej z dwóch form występuje w każdym zwierzęcym organizmie żywym na Ziemi. Uważa się, że bierze udział w regulacji rytmów dobowych ludzi i zwierząt oraz pomaga w nawigacji wędrowanym ptakom oraz przynajmniej niektórym owadom - jak migrujący motyl monarcha (Danaus plexippus) czy muszka owocowa (Drosophila melanogaster).

Muszki, uprzednio pozbawione własnego wrażliwego na pole magnetyczne białka przestawały reagować na pole magnetyczne, jednak zastąpienie tego białka jego ludzką wersją przywracało im zdolność do wyczuwania magnetyzmu. 

Choć ludzie - podobnie jak wędrowne ptaki - mają w oczach kryptochrom, nie ma jak dotąd niezbitych dowodów, aby potrafili wyczuwać pole magnetyczne Ziemi. Wyniki nowych badań mogą przywrócić zainteresowanie tą ideą.
Wcześniej - w latach 80. XX wieku - pionierskie badania przeprowadził Robin Baker z University of Manchester. Jego eksperymenty na tysiącach ochotników sugerowały, że ludzie mogą pośrednio wyczuwać pola magnetyczne, choć nigdy nie ustalono, w jaki dokładnie sposób. Późniejsze badania dawały rozbieżne rezultaty, zaś eksperymenty na zwierzętach nie wyjaśniły całkowicie mechanizmu ich nawigacji.

(ew/pap)