Szympansy uświadamiają tylko ignorantów
Żyjące na wolności szympansy, ostrzegając członków stada przed niebezpieczeństwem, nie strzępią języka na darmo. Zawsze biorą pod uwagę stan wiedzy innych osobników - czytamy na stronie "Current Biology".
Szympansy nie strzępią języka na darmo - ustalili badacze żyjących na wolności w Ugandzie małp. Dowiodło tego proste doświadczenie.
Na ścieżkach, którymi często przemykają szympansy, naukowcy podkładali sztuczne węże, a potem obserwowali reakcje małp. Kiedy jakiś szympans dostrzegł sztucznego węża, wydawał krzyk, by ostrzec znajdujących się najbliżej towarzyszy. Kiedy do grupki dołączały kolejne osobniki, także i one były ostrzegane charakterystycznym krzykiem, by żaden nie wszedł na groźnego gada - relacjonują badacze z Wielkiej Brytanii, Niemiec i Ugandy.
Ich odkrycie stanowi wyzwanie dla tezy, według której jedynie ludzie potrafią rozpoznawać u innych ignorancję i jej przeciwdziałać. Okazuje się bowiem, że również małpy umieją oceniać, jaka informacja jest dostępna innym, i na tej podstawie podejmują wybiórcze decyzje, co przekazać członkom stada. "Zdają się brać pod uwagę stan wiedzy innych - podkreśla Catherine Crockford z brytyjskiego University of St Andrews. - Z własnej inicjatywy wydają ostrzegawcze dźwięki, aby poinformować o niebezpieczeństwie małpy, które nic nie wiedzą".
Badacze zauważają też, że szympansy wydają odgłosy z powodów prospołecznych - starają się informować inne o zagrożeniu.
Odkrycie to nabiera znaczenia w kontekście dyskusji na temat roli różnych doświadczeń, np. zmysłowych, w ewolucji języka. "Niektórzy dowodzą, że kluczowy etap tej ewolucji nastąpił, gdy poszczególne osobniki zaczęły wydawać odgłosy, których celem było informowanie, a przez to - zmniejszenie ignorancji innych" - mówi Crockford. Nowe obserwacje pokazują, że - jak napisali naukowcy -"u szympansów widać więcej +podstawowych elementów+ niezbędnych do rozruchu tak złożonej komunikacji, niż sądziliśmy".
Ważne jest też to, że obserwacje dotyczą szympansów żyjących na wolności - dodaje Crockford, które "robią to, co jest najbardziej właściwe w ich ekologicznym otoczeniu".
Żyjące na wolności szympansy, ostrzegając członków stada przed niebezpieczeństwem, nie strzępią języka na darmo. Zawsze biorą pod uwagę stan wiedzy innych osobników - czytamy na stronie "Current Biology".
Dowiodło tego proste doświadczenie. Na ścieżkach, którymi często przemykają szympansy, naukowcy podkładali sztuczne węże, a potem obserwowali reakcje małp. Kiedy jakiś szympans dostrzegł sztucznego węża, wydawał krzyk, by ostrzec znajdujących się najbliżej towarzyszy. Kiedy do grupki dołączały kolejne osobniki, także i one były ostrzegane charakterystycznym krzykiem, by żaden nie wszedł na groźnego gada - relacjonują badacze z Wielkiej Brytanii, Niemiec i Ugandy.
Ich odkrycie stanowi wyzwanie dla tezy, według której jedynie ludzie potrafią rozpoznawać u innych ignorancję i jej przeciwdziałać. Okazuje się bowiem, że również małpy umieją oceniać, jaka informacja jest dostępna innym, i na tej podstawie podejmują wybiórcze decyzje, co przekazać członkom stada.
- Zdają się brać pod uwagę stan wiedzy innych - podkreśla Catherine Crockford z brytyjskiego University of St Andrews. - Z własnej inicjatywy wydają ostrzegawcze dźwięki, aby poinformować o niebezpieczeństwie małpy, które nic nie wiedzą.
Badacze zauważają też, że szympansy wydają odgłosy z powodów prospołecznych - starają się informować inne o zagrożeniu.
Odkrycie to nabiera znaczenia w kontekście dyskusji na temat roli różnych doświadczeń, np. zmysłowych, w ewolucji języka. - Niektórzy dowodzą, że kluczowy etap tej ewolucji nastąpił, gdy poszczególne osobniki zaczęły wydawać odgłosy, których celem było informowanie, a przez to - zmniejszenie ignorancji innych - mówi Crockford. Nowe obserwacje pokazują, że - jak napisali naukowcy - "u szympansów widać więcej 'podstawowych elementów' niezbędnych do rozruchu tak złożonej komunikacji, niż sądziliśmy".
Ważne jest też to, że obserwacje dotyczą szympansów żyjących na wolności - dodaje Crockford, które "robią to, co jest najbardziej właściwe w ich ekologicznym otoczeniu".
(ew/pap)
