Cztery europejskie jeziora: węgierski Balaton, Garda we Włoszech, austriacko-węgierski Neusiedl i polskie Jezioro Charzykowskie są badane w ramach europejskiego programu EULAKES. Naukowcy sprawdzają, jakie czynniki mają wpływ m.in. na jakość wody i bioróżnorodność tych zbiorników.
Badania w ramach EULAKES prowadzą specjaliści z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMiGW), czterech instytucji włoskich (m.in.: Lake Garda Community) oraz po dwóch austriackich i węgierskich. Projekt rozpoczął się w kwietniu 2010 r., a zakończy w maju 2013 r.
Jak podaje IMiGW, szczegółowe badania pilotażowe Jeziora Charzykowskiego mają pomóc w ocenie zasięgu oddziaływania tzw. stresorów - czyli dopływów naturalnych, portów, zrzutów ścieków, szlaków komunikacyjnych - na strefę przybrzeżną jeziora (litoral). Mają również przyczynić się do oszacowania wpływu zmian ekosystemu jeziora na okoliczne środowisko przyrodnicze, zagospodarowanie terenu, rolnictwo i turystykę.
Dzięki prowadzonym badaniom naukowcy mają też wskazać przemiany zachodzące w środowisku wodnym oraz odporność jeziora na antropopresję, czyli oddziaływanie człowieka na środowisko. Wyniki prac będą również przydatne przy opracowywaniu planów zagospodarowania przestrzennego i pomogą w tworzeniu zintegrowanego systemu monitorowania jezior we współpracy z władzami lokalnymi.
Prace badawcze na Jeziorze Charzykowskim odbyły się w połowie września. Wzięła w nich udział włoska grupa badawcza z IASMA Research and Innovation Centre, która wraz z naukowcami IMiGW pobrała pierwsze próby z jeziora.
Pobrane materiały to trzy rdzenie osadów dennych z głębokości 25 m ze środkowego basenu Jeziora Charzykowskiego. Próbki po wstępnej obróbce zostaną przewiezione do laboratoriów w Wielkiej Brytanii i we Włoszech, gdzie zostaną poddane szczegółowej analizie. Badacze szczególną uwagę poświęcą odtworzeniu zapisu o zakwitach sinic w przeszłości jeziora.
Do Polski przyjechali również specjaliści z Włoch, którzy przeprowadzili szkolenia na temat tzw. metody SFI (ang. Shorezone Functionality Index). Jest ona narzędziem do oceny jakości ekologicznej stref brzegowych jezior zgodnie z wymogami Ramowej Dyrektywy Wodnej. Strefy brzegowe Jeziora Charzykowskiego zostaną zbadane właśnie tą metodą, a uzyskane wyniki posłużą do dalszych prac związanych z projektem.
Program jest realizowany w ramach unijnego Programu dla Europy Środkowej - "Odpowiedzialne korzystanie ze środowiska" (Priorytet 3.2. "Redukcja ryzyka oraz skutków zagrożeń naturalnych i wywołanych działalnością człowieka"). Jest wdrażany i dotowany przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego.
(ki)
