Kultura

Portret Juliusza Żuławskiego

Ostatnia aktualizacja: 08.10.2010 12:51
Równo sto lat temu urodził się Juliusz Żuławski - polski poeta, prozaik, prezes polskiego PEN Clubu.
Audio

W latach 1978-1990 Juliusz Żuławski był prezesem polskiego PEN Clubu (wcześniej pełnił funkcję wiceprezesa). Stanowisko to objął po  śmierci Jana Parandowskiego.

Jan Bocheński, pisarz i publicysta, który znał Żuławskiego przez kilkanaście lat wspomina, że objął on prezesurę w dość trudnych warunkach. - To właśnie Żuławski przeprowadził PEN Club przez trudny czas zawieszenia działalności stowarzyszenia w stanie wojennym, nie godząc się na powstanie nowego zarządu. Dzięki wysiłkom Żuławskiego została ona wznowiona w 1988 roku – dodał Bocheński.

Twórczość

Juliusz Żuławski tworzył lirykę refleksyjną i wspomnieniową, prozę psychologiczną, opowieści biograficzne. Jest autorem m.in. takich tomów poezji jak: "Kartki z drogi", "Pole niczyje", "Wiersze z notatnika". Ma też na swoim koncie takie powieści jak np. "Wyprawa o zmierzchu", "Skrzydło Dedala" oraz wspomnienia "Z drogi", "Czas odzyskany".

Profesor Andrzeja Makowiecki z całego dorobku artystycznego Żuławskiego najbardziej ceni sobie jego wspomnienia z domu rodzinnego, które zdaniem pisarza do dnia dzisiejszego są niesłychanie atrakcyjną lekturą.

Juliusz Żuławski tłumaczył też poezję angielską: George'a Byrona, Walta Whitmana czy Henry'ego Longfellowa.

Jakim był człowiekiem

Wielu z przyjaciół Żuławskiego zapmaiętało go jako człowieka, który nie uznawał kompromisów. Ewa Żuławska - Bogadzka wspomina, że  nauczył ją mówić prawdę oraz tego, by nie bała się patrzeć w oczy ludziom, którzy są z prawdą na bakier.

/

Miłośnik górskich wędrówek

Juliusz Żuławski był miłośnikiem gór. Dokonał szeregu ciekawych pierwszych wejść nowymi drogami wspinaczkowymi, jak choćby środkiem północno-zachodniej ściany Mnicha. Doświadczenia zdobyte na górskich szlakach znalazły odzwierciedlenie w jego twórczości. Spod pióra Żuławskiego wyszło kilka artykułów na poświęconych tematyce taternickiej i ratownictwu górskiemu. W zbiorze zatytułowanym „Czas przeszły niedokonany” znalazły się opowiadania tatrzańskie.

Córki poety wspominają, że dzielił się z nimi zdobytym na górskich szlakach doświadczeniem.

Żuławski wyznawał zasadę, że zasady etyczne, które obowiązują miedzy ludźmi w górach powinny przenosić się na życie. Zdaniem poety ludzie nie powinni rozdzielać się idąc ścieżką górską, najsilniejszy powinien iść zawsze na końcu i dostosowywać się do rytmu najsłabszego, idącego na początku. Kiedy schodzimy z gór najsilniejszy powinien iść z przodu i być w gotowości do pomocy innym.

Julisz Żuławski zmarł 10 stycznia 1999 w Warszawie. 

Zapraszamy do wysłuchania całej audycji Justyny Mazur "Słowa po zmroku"

Zobacz więcej na temat: literatura Mazury Warszawa
www.narodoweczytanie.polskieradio.pl
Cichociemni