Nie rozumiem swojego życia (kto rozumie?)
(Cz. Miłosz "Ziemia Ulro")
Tak więc próbuję zrozumieć swoje życie.
(Cz. Miłosz, "Rok Myśliwego")
Mimo całej biblioteki książek o Miłoszu jest on w wielu aspektach postacią wciąż mało znaną. Nieznajomość ta dotyczy z pewnością życia poety oraz - w konsekwencji - płaszczyzny autobiograficznej jego rozległego dzieła. Owszem, wielokrotnie badacze próbowali opisywać zawikłane koleje losu autora "Rodzinnej Europy", wielokrotnie również próbowano wskazywać na te miejsca w jego twórczości (a jest ich mnóstwo), w których objawiają się - mniej lub bardziej ukryte - ślady życiowych doświadczeń. Jednak nie było dotychczas pełnej i wyczerpującej biografii Miłosza - ukazująca się w maju książka Andrzeja Franaszka ma tę lukę zapełnić.
- Myślałem na początku, że napiszę dość akademicką książkę będącą monografią twórczości Miłosza i dołożę do tego wątki biograficzne - mówił Andrzej Franaszek w rozmowie z Joanną Szwedowską. - Dopiero w trakcie pracy zacząłem sobie uzmysławiać, że jego życie jest o wiele mniej znane, niż nam to się wydawało, że jest niezwykle ciekawą, wspaniałą, choć i bolesną, opowieścią.
Powstało zatem ogromne dzieło - miało liczyć 1200 stron, przyznaje autor, ale trzeba było je nieco skrócić... Miłosz jest jak świat, napisał kiedyś Jan Błoński, i ten ogromny, rozpostarty na cały XX wiek, obejmujący niezliczoną ilość miejsc, postaci i wydarzeń świat staje się przedmiotem opisu tej niezwykłej książki.
Poznajemy w niej - po raz pierwszy tak dokładnie, tak wyczerpująco - kolejne etapy życia poety, dowiadujemy się o rzeczach, o których do tej pory wiedziało niewielu - dotyczy to zwłaszcza spraw trudnych i bolesnych. Poznajemy choćby historię nieszczęśliwej miłości młodego Czesława - tragicznej, bo zakończonej próbą samobójczą... - Nie ma tu przyjemności podglądacza - mówił biograf. - Interesowała mnie próba dojścia do prawdy, pokazanie, że Miłosz nie jest postacią wyciętą z podręcznika, ale że przeżywał swoje życie bardzo intensywnie.
Andrzej Franaszek opowiadał w Dwójkowej "Zakładce literackiej" m.in. o genezie swojej książki oraz o jej źródłach (archiwa rozsiane na dwóch kontynentach, niezliczone lektury i rozmowy - również z Miłoszem). Aby wysłuchać rozmowy, wystarczy kliknąć w ikonę dźwięku w boksie Posłuchaj po prawej stronie.
"Zakładki literackiej" można wysłuchać w Dwójce w każdą niedzielę o 18.00.
(jp)
