Pierwszy to człowiek-orkiestra: dziennikarz, podróżnik, pisarz, człek kulturotwórczy. Drugi to fotograf, znany choćby z portretów stoczniowców ze Stoczni Gdańskiej, zdjęć terenów i rozbiórek budynków, mieszkaniec wyłączonych z produkcji terenów stoczni. W stoczni też pracował, więc nie dziwi jego udział we wspólnym projekcie z Maxem.
A wszystko zaczęło się od podróży do Alang w stanie Gudżarat w Indiach, gdzie znajduje się jedno z największych złomowisk statków na świecie, o której mówią tak: „Do Alang wybraliśmy się nie dlatego, że jest największe i najdłużej działające tego typu miejsce na świecie, ale dlatego, że pocięto tam kadłuby pięciu statków zbudowanych dla Indii w 1980 r. w Gdańsku, w stoczni imienia Lenina. Zwodowano je kiedy Polska kształtowała nową mitologię podczas strajków ery Solidarności. Niepodległe od 1947 roku Indie nazywając statki imionami poetów-świętych przenosiły postacie historyczne w czasy industrialne, łącząc nowoczesność ze starożytnością. Myśleliśmy, że w Alang zobaczymy cmentarzysko, ale zgodnie z hinduistyczną koncepcją wcieleń, nic nie ginie w przyrodzie, a także w globalnym obiegu ekonomicznym. Współczesna analiza przepływu pieniądza i towaru zaskakująco pokrywa się ze starożytną filozofią metempsychozy, choć złomowisko wydawało się miejscem, które nie ma nic wspólnego z klasycznym, metafizycznym mitem subkontynentu. To nie cmentarz, tylko miejsce ponownych narodzin materii. Cząsteczki metali nie znikają, tworzą tylko nowe formy. Owszem, umierają tu okręty, ale na ich miejsce pojawiają się inne byty, energia nie znika, lecz jest ponownie wykorzystywana. Nic się nie marnuje, setki tysięcy ludzi utrzymują się z tego przemysłu. Na samej plaży w okresach natężenia pracy jest dwadzieścia tysięcy robotników.”
Efektem ich wspólnej wyprawy jest wystawa Global Prosperity w gdańskim Instytucie Sztuki Wyspa, która wystartuje 15 listopada. Zobaczymy na niej fotografie, pokaz slajdów oraz filmową dokumentację tego, co zastali na miejscu, w Alang. Po Gdańsku prezentację projektu będzie można obejrzeć także w Warszawie - w CSW Zamek Ujazdowski.
Zapraszam,
Agnieszka Obszańska
agnieszka.obszanska@polskieradio.pl
