“Proszę zapiąć pasy – żyjemy w czasach intensywnych turbulencji”
Tate Modern otworzyła w zeszłym tygodniu jedną z najbardziej przerażających, a jednocześnie najbardziej prestiżowych wystaw sztuki nowoczesnej zatytułowaną - “TH.2058”.
Wyzwania tego podjęła się francuska artystka Dominique Gonzalez-Foreste, wypełniając ogromną przestrzeń hali dawnej elektrowni gigantycznymi rekonstrukcjami rzeźb takich artystów jak Louise Bourgeois, Alexander Calder, Henry Moore, Bruce Nauman, Claes Oldenburg i Coosje van Bruggen powiększając je o 25 procent i umieszczając ponad morzem pozbawionych materacy, metalowych, piętrowych łóżek.
„Głównym celem tej instalacji jest pokazanie wizji post-apokaliptycznego świata niedalekiej przyszłości” mówi autorka.
Technologia również jest jednym z tematów poruszanych na tej wystawie. W kolejnych częściach pomieszczenia hali turbinowej są wyświetlane fragmenty starych filmów science-fiction jak „Misja na Marsa” i „Inwazja porywaczy ciał”.
Również nawiązujące do takiej wizji przyszłości książki jak: „Farenheit 451” czy „Wojna Światów” – pierwsza współczesna powieść o inwazji przybyszów z kosmosu - są rozłożone na każdym z dwustu metalowych żółto-niebieskich łóżek autorstwa Gonzalez-Foerster. Łóżka te symbolizują opuszczone siedliska ludzkie, które zostały porzucone przez ludzi w obawie przed wyimaginowanym wrogiem czy nadciągającym kataklizmem. Zwiedzającego po przekroczeniu terenu instalacji ogrania wydostający się zewsząd ogłuszający dźwięk wielkiej ulewy. Artystka wyobraziła sobie, że mieszkańcy miasta schronili się w wielkiej hali starej elektrowni przed nigdy-niekończącym się deszczem, którego bębniące nieustannie krople wytworzyły gigantyczne kopie flaminga i pająka – zwierząt pierwotnie wyrzeźbionych przez Alexandera Kaldera i Louise Bourgeois. Projekt ten inspirowany zarówno realnymi jak i fikcyjnymi apokaliptycznymi scenariuszami pokazuje jak będzie wyglądać przyszłość Londynu, jako współczesnego miasta, podczas ataku, powodzi czy wybuchu bomby atomowej.
Choć autorka podkreśla, że: „Nie jest to dzieło pesymistyczne; ma wiele ciemnych stron, ale jeżeli spędzi się w jego wnętrzu trochę więcej czasu, odbierze się wrażenie, że nie jest aż tak przygnębiające” - dla niektórych zwiedzających odkrycie tej „jaśniejszej” strony wystawy wydaje się jednak bardzo trudne. Wiele osób uważa instalację za „wielką głupotę” a dla innych dzieło to „w ogóle sztuką nie jest”.
Wystawa, mimo że wzbudza wiele kontrowersji głównie przez swą drastyczność, oprócz głosów krytyki zdobyła też kilka pozytywnych opinii - Vicente Todoli dyrektor Galerii Tate Modern określił pracę Gonzalez-Foerter jako „bardzo poruszającą instalację ukazującą apokaliptyczną wizję świata w bardzo sugestywny sposób”. A kustosz galerii - Jessica Morgan uznała wystawę za „piękną” poprzez nawiązanie w jej pracach do słynnych prac Henryego Moorea.
Autorka - Dominique Gonzalez-Foerster urodzona w Strasburgu francuska artystka zdobyła sławę tworząc projekty światła i dźwięku pt. „Środowiska”. W prezentowanej w zeszłym roku instalacji „Promenada” przedstawiła symulację dźwięku burzy tropikalnej, w kolejnym projekcie pt. „Seans cieni II (niebieski)” wystawionym również w galerii Tate Modern w Londynie artystka bawiła się grą cieni rzucanych przez gości wchodzących na wystawę rzęsiście oświetloną lampami.
Wystawa “TH.2058” jest jej pierwszym zleceniem publicznym na terenie Wielkiej Brytanii. Artystka przyznała, że obecne zawirowania na brytyjskim i światowym rynku ekonomicznym dodały jej pracy większego znaczenia, a przez to większego zainteresowania.
Instalację Dominique Gonzalez-Foerster w londyńskiej Galerii Tate Modern będzie można oglądać do 13 kwietnia 2009.
Justyna Czarnecka
