Tym na estradzie

Dlaczego dżdżownice wychodzą na asfalt? lub Ile można zjeść na czczo jajek na twardo? Między innymi takie pytania padają w ostatnim spektaklu autorstwa Stanisława Tyma, którego premiera, w miniony weekend,odbyła się w Teatrze Polonia. Jak to zawsze bywa w scenariuszach autora "Rysia" ironia i humor stanowią jedynie przykrywkę dla poważnego komentarza dotyczącego naszej codzienności.

>Na kilka dni przed premierą spektaklu twórcy (obok Stanisława Tyma na scenie pojawia się Zofia Merle i Jerzy Derfel) spotkali się z dziennikarzami, którzy dociekliwie pytali o co chodzi z tytułowymi dżdżownicami i dlaczego wychodzą na asfalt? Jednoznaczna odpowiedź nie padła. Stanisław Tym powrócił pamięcią do lat 70., kiedy tworzył z kolegą muzykiem (który nie znał nut) operę pod takim właśnie tytułem. „Było dość przyjemnie. Żaden z nas nie napisał ani kawałka - on nut, ja tekstu - i tak już zostało. Chcieliśmy przekazać tytuł - żeby fruwał gdzieś w powietrzu. Chcieliśmy też przekazać coś potomnym. Nadarzyła się ku temu dobra okazja- tłumaczył Stanisław Tym.

Zofia Merle zapytana o to samo także nie udzieliła jednoznacznej odpowiedzi. „Te dżdzownice to Tym wymyślił, ja się w to nie wtrącam. Może chodzi o to, żeby tak trudny wyraz  ciężko było wyśpiewać i wypowiedzieć”. Nie łatwiejsze okazało się znalezienie odpowiedzi na pytanie: „Ile można zjeść na czczo jajek na twardo?” Na czczo? Na twardo pięć zjem. Nie zjesz na czczo pięciu, bo już drugie nie będzie na czczo” pada ze sceny. A Stanisław Tym znowu daje ogólnikowy komentarz: Ile można zjeść tych jajek? „To jest rzecz bardzo względna - odpowiada. Jestem gotów założyć się o całą herbatę Chin, że jeśli np. podam pani do zjedzenia jajko strusie, to nie zje pani ani jednego. Przepiórczych można zjeść kilkanaście". Cały numer jest w puencie, której Stanisła Tym przed premierą nie zdradził.  

 

Fragment spektaklu i rozmowy z twórcami

Do współpracy przy „Dżdżownicach wychodzących na asfalt” Stanisław Tym zaprosił Zofię Merle i Jerzego Derfela. Drogi tej trójki zeszły się 50 lat temu w Studenckim Teatrze Satyryków, którego aktorem i reżyserem był przez pewien czas Stanisław Tym.

To właśnie tu Tym, jak sam wspomina, nauczył się opowiadać o aktualnych tematach. Póżniej jeszcze kilkakrotnie Merle i Tym spotykali się na planie filmowym. „Bardzo doceniam naszą, tak długą, współpracę - komentuje Zofia Merle. Nikt nas nie zmusza do niej. Cieszymy się, że możemy współpracować. Mnie sprawia ona wiele radości. Uczę się od Tyma żartu. Nie zawsze rozumiem to, co pisze, bo jest to czasem takie mądre. A Stanisław Tym odpowiada, jak zwykle z uśmiechem: „Niechętnie się spotykamy z Zofią Merle, ale już nie mamy wyjścia. Zofia kłamie zawsze kłamała, a teraz to nawet przed dziennikarzami”.

Dlaczego więc "Dżdżownice wychodzą na asfalt?" można dowiedzieć się tylko w Teatrze Polonia. Najbliższe spektakle twórcy zaplanowali na 8 i 9 marca. Premiera spektaklu odbyła się 1 marca.

 (mz)