Wiesław Myśliwski opowiada o kilkudziesięciu latach dziejów rodziny Pietruszków, ale jego uwaga skupiona jest przede wszystkim na losach Szymona. Wiejski zawadiaka, pierwszy do bitki i do wypitki, cieszący się ogromnym powodzeniem u kobiet, pod koniec życia staje się kimś w rodzaju wiejskiego filozofa i snuje wspomnienia o swoim życiu. A obfitowało ono w burzliwe wydarzenia: hitlerowska okupacja, partyzantka, powojenna reforma rolna. Szymon - jeden z czterech synów w ubogiej chłopskiej rodzinie, chwytał się wielu zajęć, z niejednego pieca jadł chleb i niejedno widział. Pod koniec swojej życiowej drogi bez złudzeń patrzy na swoje porażki i błędy, które skazały go na życiową samotność. I rozmyśla nad sensem istnienia.