Redakcja Programów Katolickich

Józef Teofil Teodorowicz - abp lwowski obrządku ormiańskiego

Ostatnia aktualizacja: 13.06.2011 10:00
Ur. 25 lipca 1864 w Żywaczowie na Pokuciu, zm. 4 grudnia 1938 we Lwowie – teolog, polityk, poseł na Sejm Ustawodawczy, a następnie senator I kadencji w II RP, który prowadził ożywioną działalność społeczną i polityczną. W okresie 1902–1918 był posłem do Sejmu Krajowego we Lwowie i Izby Panów w Wiedniu, gdzie bronił spraw polskich.
Audio

W 1905 jako jedyny biskup galicyjski zaangażował się w sprawę strajków szkolnych w Wielkopolsce. Podczas I wojny światowej wraz z arcybiskupem Bilczewskim chronił energicznie obywateli kraju od krzywd ze strony cywilnych i wojskowych okupacyjnych władz rosyjskich. W 1917 na forum wiedeńskiej Izby Panów ogłosił, że celem Polaków jest restytucja integralnej Polski. Od początku listopada 1918 brał aktywny udział w pracach nad organizowaniem państwowości polskiej.

Położył olbrzymie zasługi dla archidiecezji lwowskiej obrządku ormiańskiego. Dbał o powołania kapłańskie, popierał oczyszczanie liturgii ormiańskiej z naleciałości łacińskich, a 30 maja 1937 przy udziale całego Episkopatu Polski i wiernych trzech obrządków uroczyści koronował cudowny obraz Matki Bożej Łaskawej z ormiańskiego kościoła parafialnego w Stanisławowie – najważniejszego sanktuarium maryjnego w archidiecezji ormiańskiej. W latach 1908–1930 olbrzymim wysiłkiem przeprowadził gruntowną renowację katedry ormiańskiej we Lwowie, którą Jan Henryk Rosen ozdobił słynnymi freskami, a Józef Mehoffer – mozaikami.

Zmarł we Lwowie. Po jego śmierci, w uznaniu jego zasług dla Rzeczpospolitej, ogłoszono w całym kraju żałobę narodową. Został pochowany na Cmentarzu Obrońców Lwowa, skąd jego zwłoki podczas okupacji sowieckiej – w obawie przed profanacją – przeniesiono do prywatnego grobowca na Cmentarzu Łyczakowskim. W dniu 7 czerwca 2011 doczesne szczątki ks. arcybiskupa Józefa Teodorowicza zostały przeniesione do nowego grobu na Cmentarzu Orląt Lwowskich. Uroczystościom powtórnego pochówku przewodniczył zwierzchnik Kościoła Ormiańskiego w Polsce, metropolita warszawski – ks. kard. Kazimierz Nycz.

Prowadzenie: Sylwia Sułkowska