Oj jak Boża Maty po switu chodyła… czyli z kolędą po pograniczu
W Polsce okres Bożego Narodzenia kojarzony jest przede wszystkim z końcem grudnia. Są jednak w naszym kraju wspólnoty wiernych, które przyjście Nowonarodzonego Syna Bożego świętują na początku stycznia – czyli według kalendarza juliańskiego. Mowa tu o grekokatolikach i prawosławnych zamieszkujących między innymi wschodnie pogranicze Polski. Prezentowanym koncertem chcemy zaproponować słuchaczom doświadczenie wschodniochrześcjańskiej ludowej mistyki związanej z narodzeniem Jezusa Chrystusa. W podróż z kolędami po pograniczu polsko-ukraińskim zabiorą Państwa przemyski zespół śpiewaczy Krajka oraz sanocki zespół Wernyhora.
KIEDY: 10 STYCZNIA, GODZ. 19.30
WERNYHORA
Wernyhora i Krajka w Studiu im. Witolda Lutosławskiego foto: Wojciech Kusiński/PR
Zespół przebojem wszedł na folkowe sceny w Polsce, odniósł sukcesy w postaci dwóch nagród na 30. Mikołajkach Folkowych (2020) oraz trzech nagród na Festiwalu Muzyki Folkowej Polskiego Radia Nowa Tradycja (2021). W kolejnych miesiącach pojawiała się na licznych koncertach w tym na najważniejszych scenach festiwali world music w Polsce w Krakowie (Etno Rozsataje) i Poznaniu (Ethno Port). Wernyhora w swych muzycznych poszukiwaniach sięga głównie do muzyki dawnych mieszkańców Bieszczadu, a ich muzyczne interpretacje spotykają się z gorącym przyjęciem słuchaczy oczarowanych pięknem aranżacji instrumentalnych i wrażliwością wokalistki. Zespół z końcem 2021 r. wydał swą debiutancką płytę „Bojkowski głos Bieszczadu”, na której znalazło się sześć bojkowskich utworów w doskonałych aranżacjach pokazujących kunszt muzyczny trójki sanockich muzyków. Za sprawą artystycznej jakości nagranych na krążku pieśni płyta cieszy się patronatem medialnym Programu Drugiego Polskiego Radia oraz Radiowego Centrum Kultury Ludowej i Pisma Folkowego.
Na koncercie wykona pieśni pochodzące z regionu Nadsania. Tamtejszy repertuar kolędniczy łączy tradycje polskie i ukraińskie. Symbiozę obu kultur słychać zarówno w tekstach, dialekcie, melodiach, ale także w rytmice i konstrukcji utworów. Repertuar został opracowany na bazie kolęd pozyskanych z źródeł własnych w terenie, a także z prac Oskara Kolberga i Bartosza Gałązki. Większość kolęd śpiewacy wykonują a cappella lub z towarzyszeniem skrzypiec. Gościnnie do występu został zaproszony Paweł Iwan ze Stowarzyszenia Muzyki Dawnej w Jarosławiu, który ubarwi kolędy grą na cymbałach.
Z kolei muzycy Wernyhory w kolędniczych poszukiwaniach sięgnęli do pieśni z obszarów Beskidu Niskiego i Bieszczadów, czyli repertuar kolędniczy grupy bojkowskiej i łemkowskiej. Wśród prezentowanych utworów znajdzie się także interesująca kolęda spod Stryja. Przedstawione przez Wernyhorę kolędy pochodzą z zapisów Oskara Kolberga, Iwana Kolessy, Petra Zborowskiego i Macieja Harny. Pieśni zaprezentuje wokalistka zespołu w towarzystwie liry korbowej, skrzypiec, viola da gamba, viele. Nowością w instrumentarium Wernyhory będzie rebek, a może coś jeszcze… Zespół tworzy trójka muzyków: Daria Kosiek – wokalistka, Anna Oklejewicz – instrumenty smyczkowe i Maciej Harna – aranżacje i lira korbowa.
KRAJKA to grupa śpiewacza powstała równo dekadę temu. Początki zespołu związane są z grupą młodych osób z ukraińskiej szkoły w Przemyślu, które miały potrzebę spotkań śpiewaczych. Z czasem młodzi ludzie zapragnęli powołać do życia oficjalny zespół. W pierwszym okresie młodzi śpiewacy byli zafascynowani polifonicznym śpiewem z centralnej Ukrainy. Owocem tych zainteresowań była współpraca z licznymi tradycyjnymi śpiewakami z Ukrainy zwieńczona wydaniem płyty „Krajka w Gościach. Od Sanu do Donu” (2015) nagrodzonej trzecią nagrodą w konkursie na Fonogram Źródeł. Z czasem młodzi śpiewacy coraz chętnie zaczęli sięgać do pieśni swych korzeni z pogranicza polsko-ukraińskiego. Praca z repertuarem swych przodków od Roztocza przez Nadsanie po Bojkowszczyznę i Łemkowszczyznę dała kolejne dwie płyty „Krajka. W domu” i „Bywajcie zdrowi!”. Obecnie Krajka działa przy Związku Ukraińców w Polsce Oddział w Przemyślu, a jego kierowniczką artystyczną jest Tatiana Nakonieczna.
Krajka
***
TRANSMISJA odbyła się na antenie Programu 2 Polskiego Radia
STREAMING koncertu na kanale YouTube Radiowego Centrum Kultury Ludowej, na fanpejdżach RCKL i Dwójki na Facebooku oraz na stronach Polskiego Radia.