Radiowe Centrum Kultury Ludowej

Mikrozbliżenia. Karaimowie na początek nowego cyklu audycji

Ostatnia aktualizacja: 03.07.2021 09:00
W naszej sobotniej porannej audycji rozpoczynamy nowy cykl - „Mikrozbliżenia ”. Gośćmi Mariany Kril są przedstawiciele różnych mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce będą opowiadać o swoich kulturach, pochodzeniu, tradycjach kultywowanych obecnie.
Audio
  • Spotkania z polskimi Karaimami na początek cyklu "Mikrozbliżenia" (Poranek Dwójki)
Przodkowie Adama Dubińskiego - Nowiccy z Łucka z dziećmi
Przodkowie Adama Dubińskiego - Nowiccy z Łucka z dziećmiFoto: Adam Dubiński

W pierwszym odcinku "Mikrozbliżeń" poznawaliśmy historię Adama Dubińskiego – prezesa Fundacji Karaimskie Dziedzictwo.

Karaimi są najmniejszą mniejszością etniczną w Polsce. Są ludem pochodzenia tureckiego – turkijskiego, mówiącym w języku karaimskim. Wyznają religię karaimską, która oparta jest na mozaizmie. Podstawową i jedyną księgą uznawaną przez „karaimizm” jest Pismo Święte Starego Testamentu, odrzucające wszelkie późniejsze dodatki do niego. Językiem liturgii karaimskiej jest język starohebrajski. Do XIX i początków XX wieku wszyscy Karaimi znali ojczysty język i nim się posługiwali, a także język liturgii. Karaimi na terenie Polski w jej obecnych granicach mieszkają stosunkowo niedawno. Główne gminy karaimskie znajdowały się na Kresach ówczesnej Rzeczpospolitej, dziś to niepodległa Litwa i Ukraina. Obecnie mieszkają głównie w Warszawie, na Dolnym Śląsku i w Trójmieście.


Z ostatnim Karaimem w Łucku – zdjęcie zrobione podczas wystawy Karaimi w Łucku zorganizowanej tam w 2016 r. Na zdjęciu od prawej: Adam Dubiński, Józef Eszwowicz (ostatni Karaim mieszkający w Łucku), Andrzej Morawiec. Z ostatnim Karaimem w Łucku – zdjęcie zrobione podczas wystawy Karaimi w Łucku zorganizowanej tam w 2016 r. Na zdjęciu od prawej: Adam Dubiński, Józef Eszwowicz (ostatni Karaim mieszkający w Łucku), Andrzej Morawiec.

- Urodziłem się w rodzinie karaimskiej. Tata pochodził z Trok koło Wilna, a mama - z Łucka. Babcia zaś urodziła się w Haliczu w Galicji - mówił Adam Dubiński, wymieniając tym samym trzy z czterech najważniejszych ośrodków życia Karaimów po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Te ośrodki to właśnie Wilno, Troki, Łuck, Halicz i Poniewież na Litwie kowieńskiej.

- W latach 60. i 70, a nawet dziś, bycie innym w Polsce nie było łatwe. Nie afiszowaliśmy się zbytnio z tą swoją innością, ale przestrzegaliśmy świąt karaimskich, od małego w nich uczestniczyłem i miałem świadomość, że jesteśmy Karaimami - opowiadał Adam Dubiński.


Jeden z najbardziej znanych Karaimów żyjących w Polsce opowiadał, że z byciem Karaimem wiązały się też oczywiście znajomość języka karaimskiego, który w jego domu rodzinnym nie był paradoksalnie językiem codzienności, z kultywowaniem tradycji, dbaniem o zachowanie spuścizny karaimskiej.

Karaimów wyróżnia religia karaimska, wywodząca się z judaizmu. Karaimowie obchodzą w roku dwa najważniejsze święta - wiosenną Paschę i jesienne Święto Odpuszczenia Grzechów. 

***

Tytuł audycji: Mikrozbliżenia

Przygotowała: Mariana Kril

Data emisji: 9.07.2021

Godzina emisji: 8.50