- W domu kultywowaliśmy tradycję poprzez kuchnię. Robiliśmy kołduny czy cebulniki z mięsem. Nasze kulinaria są czasochłonne, więc robiliśmy je najczęściej tylko przed bajramami, czyli świętami – mówiła Anna Chanifa Mucharska
- To był okres kiedy kobiety zbierały się w kuchni, mogły poplotkować. Słyszało się wówczas różne opowiadania i tym się przesiąkało. Pamiętam spotkania z moją prababcią. Była gawędziarą. Lubiła opowiadać. Raczyła nas często opowiadaniami z lat swojej młodości, jak dawniej żyli Tatarzy. Uwielbiałem te opowieści! – dodał Krzysztof Mucharski.
Tatarzy polscy, zespół "Buńczuk"
Tatarzy są niewielką społecznością i, jak wspominał Krzysztof Mucharski, w dobrym tonie było dbanie o swoje korzenie poprzez szukanie partnera życiowego „wśród swoich” tak, by kultywować swoje tradycje i nie zapomnieć o pochodzeniu. Jednak to odrębność religijna stanowi dla naszych rozmówców najlepszy wyznacznik ich tożsamości etnicznej.
- Religia stanowi tu naszą odrębność. Z tego nie możemy wyjść – stwierdziła Anna Chanifa Mucharska. – Naszym dzieciom przekazujemy tradycję religijną. Jesteśmy Tatarami muzułmanami. Chodzimy na modlitwy piątkowe, na wszystkie bajramowe. Chodzimy też na mizar (muzułmański cmentarz), gdzie mamy pochowanych swoich przodków.
- Nasza organizacja nazywa się Muzułmański Związek Religijny. W tym związku są gminy muzułmańskie. Na Podlasiu mamy trzy: w Białymstoku, Bohonikach i Kruszynianach – tłumaczył Krzysztof Mucharski – Każda z gmin ma za zadanie wspieranie kultywowania religii. Są szkoły, w których dzieci uczą się religii, w piątki odprawiane są modlitwy. To najważniejszy dzień w islamie. Związek wydaje też książki opowiadające o naszej tatarskiej historii i o religii.
Wnętrze meczetu na Podlasiu
Raz w roku można spotkać Tatarów w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej. Związek Tatarów organizuje tam Festiwal Kultury Tatarskiej. Występują zespoły folklorystyczne (m.in. prowadzony przez Annę Chanifę Mucharską „Buńczuk”) i zaproszeni goście. W ramach festiwalu odbywają się także Zawody Łucznictwa Konnego Tatarów Polskich, w których prym wiedzie Stowarzyszenie Łucznictwa Konnego zajmujące się jazdą konną i strzelaniem z łuku na typ tatarski.
Polscy Tatarzy mieszkali na ziemiach Wielkiego Księstwa Litewskiego od końca XIV wieku. Ich przodkami byli emigranci lub uciekinierzy z terenów ówczesnej Złotej Ordy oraz z Krymu. Tatarzy w Polsce zatracili znajomość swojego ojczystego języka, pozostali natomiast wierni religii muzułmańskiej, językiem religijnym jest arabski. W dzisiejszej Polsce najwięcej Tatarów spotkamy na Podlasiu: w Białymstoku, Sokółce, Bohonikach, Kruszynianach, Dąbrowie Białostockiej, Suchowoli i na Pomorzu – w Gdańsku. Tatarzy mieszkają również w Szczecinie, Gorzowie Wielkopolskim, we Wrocławiu, w Warszawie.
Rozmówcy Mariany Kril, Anna Chanifa i Krzysztof Edem Mucharscy, są aktywnymi działaczami Muzułmańskiej Gminy Wyznaniowej Muzułmańskiego Związku Religijnego w Białymstoku, przy której m.in. działa zespół dziecięco-młodzieżowego „Buńczuk”, którego kierownikiem jest Anna Chanifa Mucharska.
Zespół "Buńczuk" na Festiwalu Kultury Tatarskiej
***
Tytuł audycji: Mikrozbliżenia
Przygotowała: Mariana Kril
Data emisji: 07.08.2021
Godzina emisji: 8.50
