W pierwszym odcinku "Mikrozbliżeń" poznawaliśmy historię Adama Dubińskiego – prezesa Fundacji Karaimskie Dziedzictwo.
Karaimi są najmniejszą mniejszością etniczną w Polsce. Są ludem pochodzenia tureckiego – turkijskiego, mówiącym w języku karaimskim. Wyznają religię karaimską, która oparta jest na mozaizmie. Podstawową i jedyną księgą uznawaną przez „karaimizm” jest Pismo Święte Starego Testamentu, odrzucające wszelkie późniejsze dodatki do niego. Językiem liturgii karaimskiej jest język starohebrajski. Do XIX i początków XX wieku wszyscy Karaimi znali ojczysty język i nim się posługiwali, a także język liturgii. Karaimi na terenie Polski w jej obecnych granicach mieszkają stosunkowo niedawno. Główne gminy karaimskie znajdowały się na Kresach ówczesnej Rzeczpospolitej, dziś to niepodległa Litwa i Ukraina. Obecnie mieszkają głównie w Warszawie, na Dolnym Śląsku i w Trójmieście.
Z ostatnim Karaimem w Łucku – zdjęcie zrobione podczas wystawy Karaimi w Łucku zorganizowanej tam w 2016 r. Na zdjęciu od prawej: Adam Dubiński, Józef Eszwowicz (ostatni Karaim mieszkający w Łucku), Andrzej Morawiec.
- Urodziłem się w rodzinie karaimskiej. Tata pochodził z Trok koło Wilna, a mama - z Łucka. Babcia zaś urodziła się w Haliczu w Galicji - mówił Adam Dubiński, wymieniając tym samym trzy z czterech najważniejszych ośrodków życia Karaimów po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Te ośrodki to właśnie Wilno, Troki, Łuck, Halicz i Poniewież na Litwie kowieńskiej.
- W latach 60. i 70, a nawet dziś, bycie innym w Polsce nie było łatwe. Nie afiszowaliśmy się zbytnio z tą swoją innością, ale przestrzegaliśmy świąt karaimskich, od małego w nich uczestniczyłem i miałem świadomość, że jesteśmy Karaimami - opowiadał Adam Dubiński.
Jeden z najbardziej znanych Karaimów żyjących w Polsce opowiadał, że z byciem Karaimem wiązały się też oczywiście znajomość języka karaimskiego, który w jego domu rodzinnym nie był paradoksalnie językiem codzienności, z kultywowaniem tradycji, dbaniem o zachowanie spuścizny karaimskiej.
Karaimów wyróżnia religia karaimska, wywodząca się z judaizmu. Karaimowie obchodzą w roku dwa najważniejsze święta - wiosenną Paschę i jesienne Święto Odpuszczenia Grzechów.
***
Tytuł audycji: Mikrozbliżenia
Przygotowała: Mariana Kril
Data emisji: 9.07.2021
Godzina emisji: 8.50