Radiowe Centrum Kultury Ludowej

Sabałowa gawęda o stworzeniu człowieka

Ostatnia aktualizacja: 12.11.2022 09:00
Gawędą nazywano oryginalne przekazy chłopskie, dotyczące tradycji lub życia codziennego, czasami odnoszące się do podań lokalnych, uchodzących za rodzaj mówionej historii. Dla niektórych etnografów gawęda ludowa oznaczała podanie lokalne, a więc opowieść w danej społeczności autentyczną.
Audio
Fotografia Jana Krzeptowskiego Sabały
Fotografia Jana Krzeptowskiego "Sabały"Foto: Polona

 W modernizmie zaczęto w większym stopniu interesować się gawędą ludową, jak też postaciami samych gawędziarzy, którym poświęcano odrębne studia. Teksty o nich publikowano w prasie i w formie książkowej, np. "Sabała. Portret, życiorys, bajki, powiastki, piosnki, melodye" Andrzeja Stopki z 1897 roku. Sabała, czyli Jan Krzeptowski był zakopiańskim góralem z Krzeptówek, znanym przede wszystkim jako doskonały gawędziarz, skrzypek oraz przewodnik górski.

W młodości zajmował się zbójnictwem i kłusownictwem, zaniedbując gospodarstwo. Starość spędził jako towarzysz odwiedzających Zakopane artystów i przedstawicieli świata nauki, przede wszystkim Stanisława Witkiewicza, Tytusa Chałubińskiego oraz Marii i Bronisława Dembowskich. Uchodzi za pierwszego znanego z nazwiska polskiego bajarza.

Dzisiaj usłyszymy jego gawędę podhalańską. Sabałową gawędę podhalańską o stworzeniu człowieka  opowiedział, a do tego zaśpiewał i zagrał Krzysztof Trebunia-Tutka.

***

Prowadziła: Patrycja Zisch 

Opowiadał: Krzysztof Trebunia-Tutka

Data emisji: 12.11.2022

Godzina emisji: 8.50