Radiowe Centrum Kultury Ludowej

O kowalu, śmierci i diable

Ostatnia aktualizacja: 10.12.2022 09:00
To bohater licznych przekazów ludowych, który najczęściej pojawia się w bajkach magicznych. Kowal, który w ludowych opowieściach występuje zarówno w roli bohatera pierwszoplanowego, jak i epizodycznego, przedstawiany jest zwykle jako postać związana ze sferą demoniczną.
Audio
  • baśń kaszubska o kowalu, śmierci i diable (Dwójka/To było tak...)
Ostatni kowal w Zabrzu, W. Dziurzycki
Ostatni kowal w Zabrzu, W. DziurzyckiFoto: Polona

Specyficzna przestrzeń pracy kowala rzutowała na skojarzenie go z diabłem. ​Panujący wewnątrz warsztatu półmrok oraz aura tajemniczości towarzysząca profesji kowalskiej mogły wiązać kowala z piekłem. Niektóre z odzwierciedlonych w polskim folklorze przekonań, które odnoszą się do kuźni i kowala, zdradzają pokrewieństwo ze światem mitologicznym z innych regionów świata. Dowodzi to z jednej strony antropologicznej uniwersalności i trwałości pewnych obrazów, z drugiej natomiast – kulturowej rangi kowalskiego fachu. Tym bardziej, jak podkreśla opowiadacz Szymon Góralczyk: "Jak opowiadałem tę historię podczas festiwalu na Kubie, to powiedziano mi, że pochodzi ona z Chile. Przeprowadzono nad tym badania, które dowodzą, że ta historia ma 3500 lat". Bajkę magiczną o kowalu, śmierci i diable opowiada Szymon Góralczyk z Karawany Opowieści.

***

Prowadziła: Patrycja Zisch 

Opowiadał: Szymon Góralczyk

Data emisji: 10.12.2022

Godzina emisji: 8.50