Ośrodek KARTA i Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski zapraszają 30 listopada 2011 o godz. 17.00 do KINO.LAB na spotkanie z Maciejem Drygasem, autorem filmu i Zbigniewem Gluzą, redaktorem naczelnym kwartalnika "Karta".
Inspiracją do rozmowy jest materiał "Perlustracja", przygotowany przez Macieja Drygasa i zamieszczony na łamach 68. numeru kwartalnika "Karta" oraz jego film "Cudze listy".
Ludzie listy piszą, a czyta... bezpieka
Służby bezpieczeństwa PRL kontrolowały rocznie kilkadziesiąt milionów listów. Codziennie wyspecjalizowane komórki zajmowały się odklejaniem kopert, czytaniem i analizą prywatnej korespondencji, dzięki czemu powstawały raporty o nastrojach społecznych. Maciej Drygas, aby zobrazować mechanizmy działania służb inwigilacyjnych i zbudować przejmujący portret wewnętrzny obywateli Peerelu – posłużył się wybranymi unikatowymi materiałami archiwalnymi – tajnymi sprawozdaniami, raportami, instrukcjami oraz cytatami z prywatnych, często bardzo intymnych listów zwykłych ludzi.
Bez heroizmu
- Praca nad filmem "Cudze listy" trwała około pięciu lat. Kontrolowana przez służby perlustracyjne korespondencja stała się punktem wyjścia, żeby opowiedzieć o czymś, co tak bardzo nieuchwytne, dotknąć czegoś, co było w nas w środku, zrozumieć nasze myśli, ukryte pragnienia.
Dramaturgia filmu oparta jest w większości na tekstach listów pisanych przez zwykłych ludzi o zwykłych sprawach. Bardziej interesowała mnie rekonstrukcja codzienności niż budowanie portretu heroicznego. Odrzucałem więc listy relacjonujące wydarzenia wokół naszych najważniejszych dat historycznych, skupiając się bardziej na korespondencji o chorej matce czy problemach w przedszkolu.
Świadomie gromadziłem materiał archiwalny z dużym zapasem. Wiedziałem, że kiedy ukończę film, podzielę się całością dokumentacji z czytelnikami "Karty". W tym wyborze bardziej skupiłem się na technologii kontroli korespondencji. Usiłowałem poprzez teksty odnalezionych dokumentów perlustracyjnych zrekonstruować ten jakże trudny do zrozumienia i przyjęcia "orwellowski" świat. W tym sensie traktuję ten zapis jako swoiste postscriptum do filmu "Cudze listy" – napisał w "Karcie" Maciej Drygas.
Wstęp na pokaz filmu i spotkanie jest wolny.
