Instytut Pileckiego wraz z partnerem, Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu, po raz drugi ogłasza nabór zgłoszeń do Nagrody Pileckiego dla autorów książek historycznych i reporterskich, które ukazały się w 2021 roku i dotykają polskiego doświadczenia dwóch totalitaryzmów. Nagroda specjalna dla reporterów wojennych zostanie w tym roku przyznana za wydane od 2014 roku książki na temat agresji Rosji na Ukrainę lub protestów po sfałszowanych wyborach w Białorusi.
— Wybór Witolda Pileckiego na patrona nagrody literackiej nie jest oczywisty. – mówi Tomasz Stefanek z Instytutu Pileckiego, sekretarz kapituły Nagrody Pileckiego. — A jednak rotmistrz był nie tylko żołnierzem, konspiratorem, człowiekiem czynu. Jego słynne raporty z Auschwitz-Birkenau dostarczają informacji o sytuacji w obozie, a zarazem – pisane żywym językiem – zawierają jej dogłębną analizę i proponują szerszą humanistyczną refleksję. Przyznając Nagrodę Pileckiego, doceniamy twórczość pisarską, która podtrzymuje wiarę w fundamentalne wartości: godność człowieka, dążenie do prawdy, gotowość do poświęceń, solidarność z prześladowanymi.
Kategorie
Nagroda Pileckiego ma charakter międzynarodowy. W rywalizacji mogą wziąć udział książki, które ukazały się w językach polskim lub angielskim. Kapituła wybierze zwycięzców w trzech kategoriach:
1) Naukowa książka historyczna – najlepsza monografia lub synteza na temat polskiego doświadczenia konfrontacji z dwoma totalitaryzmami w XX wieku. Główne kryteria oceny to dobra dokumentacja, oryginalna interpretacja i atrakcyjny przekaz;
2) Reportaż historyczny – książka, która oferuje czytelnikowi wciągającą opowieść o polskim doświadczeniu konfrontacji z dwoma totalitaryzmami w XX wieku. Oprócz klasycznych reportaży historycznych uwzględnione zostaną biografie oraz relacje i wspomnienia autorstwa świadków historii. W tej kategorii liczą się szacunek do źródeł, dobra kompozycja i wiarygodność narracyjna;
3) Nagroda specjalna – za książkę na temat trwającej od 2014 roku agresji Rosji na Ukrainę lub trwających od 2020 roku protestów na Białorusi i związanych z nimi represji. W tej kategorii w sposób szczególny doceniane będą szeroki horyzont refleksji, determinacja w dążeniu do prawdy oraz intuicja śledcza.
40 tys. zł nagrody
Autorzy najlepszych książek w każdej z kategorii otrzymają nagrodę w wysokości 40 tys. zł oraz okolicznościową statuetkę. Zgłoszenia do udziału w konkursie można dokonać poprzez przesłanie elektronicznej wersji książki na adres e-mail: nagroda@instytutpileckiego.pl w terminie do 30 czerwca 2022 roku.
Organizatorzy zachęcają ponadto do przesyłania maszynopisów ukończonych, ale jeszcze niewydanych książek na temat sytuacji w Ukrainie i Białorusi, w tym zbiorów opublikowanych artykułów. Autor najlepszego spośród nich zostanie zaproszony do wydania książki, która ukaże się nakładem Instytutu Pileckiego.
—Nagroda Pileckiego łączy historię i teraźniejszość. Napaść Rosji na Ukrainę przypomniała nam, że wciąż możliwa jest wojna w Europie, że zbrodnie na ludności cywilnej nie należą do przeszłości, że wolność ma swoją cenę. Śledząc wydarzenia w Ukrainie i Białorusi, lepiej odczytujemy uniwersalne przesłanie, jakie płynie z doświadczenia dwóch totalitaryzmów w XX wieku. Dlatego w tej edycji konkursu chcemy szczególnie wyróżnić reporterów, którzy informują nas o walce Ukraińców i Białorusinów oraz pomagają nam zrozumieć jej sens.— dodaje Tomasz Stefanek z Instytutu Pileckiego.
Spośród książek zgłoszonych do nagrody kapituła wskaże najpierw 5 nominacji w każdej kategorii, a następnie podejmie decyzję o przyznaniu nagród oraz wyróżnień. Nagrody i wyróżnienia (w wysokości 15 tys. zł) zostaną wręczone podczas uroczystej gali w listopadzie 2022 roku.
Skład kapituły
Zgłoszone propozycje książkowe ocenią: dr Łukasz Adamski, prof. Richard Butterwick-Pawlikowski, prof. Marek Cichocki, dr Piotr Cywiński, Jack Fairweather, prof. Magdalena Gawin, prof. Patrycja Grzebyk, prof. Marek Kornat, Krzysztof Kosior, dr Wojciech Stanisławski, prof. Claudia Weber.
Zwycięzcy pierwszej edycji
W pierwszej edycji konkursu Nagrody Pileckiego otrzymali Christina Lamb za książkę "Our Bodies Their Battlefield: What War Does to Women" oraz Filip Gańczak za książkę "Jan Sehn. Tropiciel nazistów".
mat.prasowe/bm
