1904 - Urodził się Henryk Vogelfanger, aktor radiowy i filmowy, członek zespołu aktorskiego "Wesołej Lwowskiej Fali". Stworzył tam, wraz z Kazimierzem Wajdą, słynny duet "Szczepko i Tońko". Jako Tońcio wystąpił w dwóch filmach "Będzie lepiej" i "Włóczęgi", pracę nad trzecim, "Serce batiara", przerwał wybuch wojny. Był żołnierzem 1 Dywizji Pancernej generała Maczka. Po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii. Do Polski wrócił w 1989 roku. (zm. 06.10.1990)
Henryk Vogelfanger w serwisie
Pozostałe wydarzenia:
1472 - Urodził się Lucas Cranach Starszy, niemiecki malarz i grafik, wybitny przedstawiciel renesansu. Tworzył na dworze elektora saskiego, Fryderyka Mądrego. Cranach jest autorem obrazów o tematyce religijnej i mitologicznej, a także portretów i aktów. (zm. 16.10.1553)
1515 - Urodził się Lucas Cranach Młodszy, niemiecki malarz, grafik, twórca portretów i obrazów o tematyce mitologiczno-religijnej, między innymi "Kazanie Jana Chrzciciela", "Wenus z Kupidynem". Jego styl malarski był zbliżony do stylu ojca - Cranacha Starszego do tego stopnia, że czasem eksperci mieli problemy z uzgodnieniem autorstwa ich dzieł. Zmarł 25 stycznia 1586 roku.
1535 - Ukazało się pierwsze anglojęzyczne wydanie Biblii.
1542 - Urodził się Robert Bellarmino, jezuita, teolog, kardynał, przeciwnik teorii kopernikańskiej i Galileusza, autor rozprawy "O głównym obowiązku papieża"; kanonizowany w 1930 roku. (zm. 17.09.1621)
1569 - Zmarł Mikołaj Rej z Nagłowic, poeta epoki renesansu zwany "ojcem literatury polskiej", jako jeden z pierwszych poetów piszących po polsku, polityk oraz teolog ewangelicki. Autor dialogu satyrycznego "Rozmowa między panem, wójtem i plebanem", moralitetów "Zwierzyniec", traktatu dydaktycznego "Żywot człowieka poczciwego" oraz fraszek. (ur. 1505)
1582 - Papież Grzegorz XIII wprowadził w życie kalendarz gregoriański: 4 października tego roku stał się 15 października w Italii, Hiszpanii, Portugalii i Polsce. W niedługim czasie poszło za tym przykładem wiele innych krajów katolickich.
1669 - Zmarł Rembrandt van Rijn, holenderski malarz, rysownik i grafik, twórca między innymi pejzaży, scen rodzajowych, alegorii, portretów i autoportretów. Jest uważany za jednego z największych artystów europejskich. Do najbardziej znanych jego dzieł należą: "Lekcja anatomii doktora Tulpa", "Danae", "Uczta Baltazara", "Św. Rodzina", "Wymarsz strzelców". Wykształcił wielu wybitnych malarzy. (ur. 1606)
1741 - Urodził się Franciszek Karpiński, poeta, przedstawiciel sentymentalizmu, autor liryk miłosnych jak "Laura i Filon", pieśni religijnych: "Kiedy ranne...", sielanek, elegii, pamiętników. (zm. 16.09.1825) 270. rocznica
1750 - Urodził się Franciszek Kniaźnin, poeta, dramatopisarz oświeceniowy. Autor "Bajek", cykli wierszy "Carmina" i "Poezje", sielanek erotycznych, także tłumacz poetów greckich. Nadworny poeta Czartoryskich w Puławach. Zmarł 25 sierpnia 1807 roku.
1762 - Urodził się Karol Otto Kniaziewicz, generał, uczestnik powstania kościuszkowskiego w 1794 roku, przedstawiciel Rządu Narodowego w Paryżu w okresie powstania listopadowego. (zm. 1842)
1790 - Zmarł Jan Dekert, prezydent Starej Warszawy od 1789 roku, przewodniczył "Czarnej procesji" - delegacji mieszczan, domagających się od Sejmu Czteroletniego przywrócenia i rozszerzenia praw miejskich. Urodził się w 1738 roku. 220. rocznica
1799 - Urodził się Wincenty Priessnitz, niemiecki lekarz, prekursor nowoczesnego wodolecznictwa, wynalazca natrysku, od jego nazwiska przyjęto nazwę "prysznic". (zm. 28.11.1851)
1830 - Belgia proklamowała niepodległość. Kraj ten wyodrębnił się z Królestwa Niderlandów tworząc samodzielne państwo. 180. rocznica
1835 - Otwarto Akademię Duchowną Rzymsko-Katolicką Warszawską. Działała do 1867 roku.
1859 - Zmarł Karl Baedeker, niemiecki księgarz i wydawca. W 1827 roku założył w Koblencji wydawnictwo publikujące przeznaczone dla turystów przewodniki po różnych krajach drukowane w różnych językach. Znajdowały one wielu nabywców, a od nazwiska wydawcy zaczęto nazywać je "bedekerami". Założone przez Baedekera wydawnictwo istnieje nadal i obecnie działa w Hamburgu.
1861 - Urodził się Frederic Remington, amerykański malarz i rzeźbiarz; autor obrazów historyczno-batalistycznych i rodzajowych przedstawiających życie Dzikiego Zachodu, które poznał jako reporter czasopisma "Harper’s Weekly"; uważa się go za twórcę postaci kowboja oraz kierunku artystycznego "art movement". (zm. 26.12.1909) 150. rocznica
1883 - Pierwsza podróż pociągu Orient Express na trasie z Paryża do Giurgiu w Rumunii, przez Monachium i Wiedeń.
1894 - Urodził się Józef Beck, legionista, polityk, dyplomata, minister spraw zagranicznych RP w latach 1932 - 1939. Jako dyplomata stosował politykę równowagi w stosunkach między sąsiadami Polski - ZSRR i Niemcami. Przyczynił się do zawarcia w 1932 roku układu o nieagresji ze Związkiem Radzieckim a w 1934 roku podpisał deklarację o niestosowaniu przemocy z Niemcami. Przeciwstawił się żądaniom niemieckim w sprawie Gdańska i eksterytorialnej autostrady do Prus. Zmarł w Wielkiej Brytanii, 5 czerwca 1944 roku.
1895 - Urodził się Buster Keaton, amerykański reżyser, scenarzysta i komik filmowy, zwany "człowiekiem o kamiennej twarzy", grał głównie w niemych burleskach - "Rozkosze niewinności", "Generał", "Światła rampy". Laureat Oscara z 1959 roku. Zmarł 1 lutego 1966 roku.
1900 - Urodził się Józef Jarema, malarz, członek grupy "kapistów", współzałożyciel w 1933 roku Teatru Cricot w Krakowie. Poza malarstwem uprawiał także tkaninę artystyczną. Zmarł w 1974 roku.
1904 - Zmarł Frederic-Auguste Bartholdi, francuski rzeźbiarz, twórca Statuy Wolności, podarowanej Amerykanom dla uczczenia niepodległości Stanów Zjednoczonych. W 1922 roku otworzono muzeum poświęcone życiu i twórczości artysty w jego rodzinnym domu w Colmar.
1910 - Urodziła się Eugenia Umińska, skrzypaczka, pedagog, autorka opracowań muzycznej literatury o tematyce skrzypcowej, juror w międzynarodowych konkursach skrzypcowych. Profesor i rektor Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Krakowie. Zmarła 20 listopada 1980 roku.
1911 - Zmarł Joseph Bell, profesor, autorytet medyczny o detektywistycznych zainteresowaniach, był pierwowzorem postaci Sherlocka Holmesa, bohatera powieści Arthura Conan Doyle'a. (ur. 02.12.1837) 100. rocznica
1916 - Urodził się Witalij Ginzburg, rosyjski fizyk i astrofizyk; za wkład w rozwój teorii nadprzewodnictwa i nadciekłości uhonorowany w 2003 r. Nagrodą Nobla wspólnie z Anthony Leggettem i Aleksym Abrikosowem. (zm. 08.11.2009) 95. rocznica
1918 - Generał Józef Haller objął dowództwo armii polskiej we Francji. Nazwana "błękitną armią", od koloru mundurów, była najliczniejszą polską formacją wojskową na obczyźnie.
1918 - Urodził się Kenichi Fukui, japoński chemik, rozwinął teorię orbitali molekularnych - wprowadził pojęcie orbitali granicznych, laureat nagrody Nobla w 1981 roku w dziedzinie chemii. (zm. 09.01.1998)
1930 - Urodził się Wiesław Gołas, aktor teatralny, filmowy i kabaretowy, odtwórca ról teatralnych Papkina w "Zemście" A. Fredry, Kościeja w "Wędrówkach Mistrza Kościeja" M. Ghelderode’a. Wystąpił również w filmach: "Ogniomistrz Kaleń", "Dzięcioł", "Brunet wieczorową porą", "Poszukiwany, poszukiwana", "Niech cię odleci mara". Występował w kabaretach "Koń", "Dudek" oraz telewizyjnym "Kabarecie Starszych Panów".
1934 - Urodził się Zbigniew Pietrzykowski, legenda polskiego boksu, olimpijczyk w latach 1956 - 1964. Jedenaście razy zdobywał tytuł mistrza Polski. W walce finałowej wagi półciężkiej na olimpiadzie w Rzymie w 1960 roku przegrał w finale z Cassiusem Clayem, późniejszym mistrzem świata zawodowców, znanym jako Muhammad Ali.
1946 - Urodziła się Susan Saradon, amerykańska aktorka, wystąpiła m.in. w filmach: "Thelma i Louise", "Mamuśka", "Atlantic City", "Zatańcz ze mną", "Czekając na cud", "Irresistible", "Półmrok", "Nostalgia anioła". Za rolę w filmie "Przed egzekucją" nagrodzona w 1995 r. Oscarem. 65. rocznica
1947 - Zmarł Max Karl Planck, niemiecki fizyk, laureat nagrody Nobla w 1918 roku. Wprowadził do fizyki pojęcie kwantu energii i stworzył podstawy klasycznej teorii kwantów. (ur. 1858)
1950 - W Rzymie podpisano konwencję o ochronie praw człowieka i wolności podstawowych.
1955 - Zmarł Stanisław Brzęczkowski, grafik, ilustrator, antykwariusz; autor drzeworytów, akwafort, litografii i miedziorytów, twórca cyklów graficznych poświęconych Pomorzu "Teka pomorska" i "Na szlaku pomorskim".
1959 - Zmarł Mieczysław Orłowicz, geograf, z zamiłowania krajoznawca i popularyzator turystyki, współtwórca polskiej turystyki zespołowej, organizator w 1919 roku pierwszego Komitetu Olimpijskiego w Polsce, autor przewodników po miastach i regionach Polski oraz współautor "Słownika geografii turystycznej Polski".
1959 - Radziecki satelita Łuna 3 przesłała na Ziemię pierwsze zdjęcia niewidocznej części Księżyca.
1963 - Zmarł w Wielkiej Brytanii Zygmunt Nowakowski, właściwe nazwisko Zygmunt Tempka, aktor i reżyser teatralny, pisarz, autor powieści: "Rubikon", "Przylądek Dobrej Nadziei", "Start Edwarda Sulimy", współautor podręczników szkolnych. Od 1940 roku przebywał w Anglii. (ur. 22.01.1891)
1966 - Proklamowanie niepodległości Lesotho. Tego dnia jest tam obchodzone święto narodowe.
1968 - Zmarł Jan Kurnakowicz, aktor charakterystyczny związany od 1925 roku ze Sceną Narodową w Warszawie. Występował również w filmie: "Dzieje Grzechu", "Miasto nieujarzmione", "Zakazane piosenki", "Deszczowy lipiec", "Młodość Chopina". Urodził się 27 stycznia 1901 roku.
1969 - Zmarł Jerzy Stempowski, eseista, krytyk literacki. W latach międzywojennych współpracownik "Wiadomości Literackich", "Kultury" i "Epoki". Wydał listy i wspomnienia "Od Berdyczowa do Rzymu", szkice literackie "Chimera jako zwierzę pociągowe", "Klimat życia i klimat literatury". Od 1940 roku przebywał w Szwajcarii.
1970 - Zmarła, na skutek przedawkowania heroiny, Janis Joplin, wybitna amerykańska wokalistka rockowa i bluesowa, autorka tekstów. Jej kariera trwała zaledwie kilka lat, mimo to przeszła do legendy bluesa i jest uznawana za jedną z najbardziej wpływowych postaci współczesnej kultury masowej i największą białą wykonawczynię bluesa. Zdobyła popularność w latach 60. jako wokalistka zespołu "Big Brother & Holding Company". Urodziła się 19 stycznia 1943 roku.
1977 - Zmarła Jadwiga Andrzejewska, aktorka teatralna i filmowa, w okresie międzywojennym wystąpiła w filmach: "Strachy", "Dziewczęta z Nowolipek", "Papa się żeni", "Ada! To nie wypada". Po wojnie związana z teatrami łódzkimi. (ur. 30.03.1915)
1989 - Zmarł Edmund Osmańczyk, publicysta, reporter, politolog, poseł na Sejm PRL. W latach 1945-1946 korespondent wojenny z konferencji w Poczdamie oraz procesu norymberskiego, wieloletni korespondent zagraniczny Polskiego Radia, publicysta tygodnika "Świat", autor prac "Rzeczpospolita Polaków", "Wielkie rozłączenie. Polska-Niemcy", a przede wszystkim "Encyklopedii ONZ i stosunków międzynarodowych". (ur. 10.08.1913)
1989 - Zmarł Graham Chapman, angielski aktor, komik, jeden z założycieli i członków sześcioosobowej komediowej grupy "Monthy Pyton". Grał również w filmach "Żywot Briana" i "Święty Graal".
1990 - Zjednoczone Niemcy zostały przyjęte do NATO.
1990 - Zmarła Jill Bennett, brytyjska aktorka, zagrała w filmach: "Pod osłoną nieba", "Sokoły", "Lady Jane".
1991 - W Madrycie 26 krajów podpisało "Traktat antarktyczny", zakazujący na 50 lat pozyskiwania minerałów i budowania kopalń 20. rocznica
1996 - Zmarł Andrzej Bielski, aktor teatralny i filmowy, przez większą część życia zawodowego związany z Teatrem Współczesnym we Wrocławiu; wystąpił w filmach: "Martwa fala", "Uciec jak najbliżej", "Z tamtej strony tęczy", "Kim jest ten człowiek". 15. rocznica
1998 - Zmarł Tadeusz Wittlin, pisarz, publicysta, satyryk, autor opowiadań "Wyspa zakochanych", powieści "Diabeł w raju", wspomnień "Pieśniarka Warszawy. Hanka Ordonówna". Po 1945 roku na emigracji, gdzie współpracował z prasą emigracyjną. (ur.19.06.1909)
1999 - Zmarł Bernard Buffet, francuski malarz i grafik. Najważniejsze prace to obrazy zebrane w cykle "Martwe natury", "Pejzaże" i "Akty". (ur. 10.07.1929)
1999 - Zmarł Art Farmer, amerykański trębacz jazzowy i kornecista. Był muzykiem obdarzonym wielką sztuką improwizacji. Grywał z najwybitniejszymi artystami swojej epoki: Lionelem Hamptonem, Gerrym Mulliganem i Haracem Silverem. (ur. 21.08.1928)
2004 - Amerykański samolot kosmiczny SpaceShipOne odbył drugi załogowy lot w kosmos, zdobywając nagrodę X Prize. SpaceShipOne był pierwszym prywatnym załogowym statkiem kosmicznym. Po sukcesie SpaceShipOne podjęto pracę nad większym statkiem SpaceShipTwo, który według planów będzie woził pasażerów w kosmos od roku 2011.
2008 - Zmarł Emil Kowalski, muzyk, klarnecista jazzowy. Od lat 90. prowadził własny kwintet, w którym grało wielu wybitnych muzyków. Koncertował w ponad 30. krajach, współpracując z wieloma muzykami zagranicznymi. Od 1999 roku w prestiżowej ankiecie czasopisma "Jazz Forum" zajmował 1. miejsce jako najlepszy polski klarnecista jazzowy. Miał 53 lata.
