Беларуская Служба

Музычны ўрок польскай мовы: Тадэвуш Альхоўскі з кампазіцыяй пра тое, што заўсёды варта рабіць

18.04.2024 18:36
Тэкст песні - гэта раней невядомы верш паэта Ёнаша Кофты. 
Tadeusz Olchowski
Tadeusz Olchowski Wojciech Kusiński/Polskie Radio

Сёння я прадстаўлю вашай увазе творчасць музыканта, які стараецца не ўдзельнічаць у гонцы пад назваю шоў-бізнес, ён прадстаўляе публіцы свае літаратурныя і музычныя захапленні. Тадэвуш Альхоўскі (Tadeusz Olchowski) спявае паэзію, джаз, яго песні распавядаюць пра каханне людзей, якія маюць ужо багаты жыццёвы вопыт, пра прымірэнне з лёсам і мімалётныя моманты захаплення жыццём. Альхоўскі пільна захоўвае ў таямніцы сваё прыватнае жыццё. Няма інфармацыі пра яго біяграфію, вядома толькі, што ў яго багаты кампазітарскі, аўтарскі і выканаўчы вопыт, назапашаны за некалькі дзесяцігоддзяў працы - грання на фартэпіяна і выканання кампазіцый на сцэне. Галоўная тэматыка яго песняў – гэта звычайныя пачуцці, якія перажывае кожны з нас.

- Я кажу пра мяккія, пяшчотныя пачуцці, дзякуючы якім мы трымаем дыстанцыю ад свету і вядзём лепшае, больш спакойнае жыццё, неад'емным элементам якога з'яўляецца прамінанне, - казаў Тадэвуш Альхоўскі ў адным з інтэрв’ю. — Пры напісанні тэкстаў мяне натхняе блізкі свет, штодзённае звычайнае жыццё. А калі не хапае ўласных метафар, я карыстаюся майстэрскім словам Ёнаша Кофты. Я ніколі не сустракаўся з ім асабіста, але дзякуючы добразычлівасці яго жонкі, ягоныя вершы гучаць у маіх песнях.

Новы кампакт-дыск песняра выдала Музычнае агенцтва Польскага радыё. Гэта вершы, пакладзеныя на музыку, джаз і арыгінальная гульня рознымі музычнымі стылямі. Альхоўскі назваў свой альбом «Poczekalnia» - «Зала чакання». Гэта песні пра тое, што лепш за ўсё быць самім сабой, не пазбягаць цяжкага выбару і з годнасцю прымаць тое, што прыносіць лёс.

Я з гэтага альбому выбрала кампазіцыю «Заўсёды варта». Гэта невядомы раней верш паэта Ёнаша Кофты. Артыст запісаў песню ў хатняй студыі, спяваючы, іграючы на фартэпіяна і струнных інструментах, дзякуючы чаму ўдалося стварыць гучанне аркестра.

Gdy slogany powracają płytą zdartą,

fajerwerków piosenkowych pęka raca

— czas powiedzieć sobie: to, co warto,

w naszych czasach nie bardzo się opłaca.

Płyną lata; gdy z łysiną już wytartą

dziwny niesmak się pojawia w typie kaca,

czas przypomnieć sobie to – co warto,

dla higieny choć w myślach tam powracać:

Zawsze warto schodzić czasem na manowce,

zawsze warto nigdy nie być zawodowcem,

zawsze warto wiedzieć, co za grzyb – purchawka

i nie głupieć, kiedy się rozlegną brawka.

Zawsze warto – zamiast głuszyć się idolem

— ptaków słuchać na spacerze lasem, polem,

zawsze warto Was obudzić, kiedy śpicie,

przeciw szujom i kołtunom przeżyć życie.

To czasami niewygodne bywa wielce,

trudniej trochę żyje się w powietrzu świeżym…

Lecz – nim zmienisz na atrapę głowę, serce

— może jeszcze na czymkolwiek Ci zależeć!

Zawsze warto rzec durniowi, że jest durniem

(nawet, gdy asekuruje się odgórnie),

zawsze warto całość znać, nie tylko cytat,

osobiście raz z Miłosza coś przeczytać.

Zawsze warto czasem wiedzieć, co się myśli,

i powiedzieć to, nim wszyscy z sali wyszli…

Zawsze warto – żeby kiedyś nie mieć kaca

— zrobić coś, co się być może nie opłaca.

Калі лозунгі вяртаюцца, як сапсаваная пласцінка, песня феерверкам успыхвае — час сказаць самому сабе: тое, што варта, у нашыя часы не вельмі выгадна. Праходзяць гады; калі лысіна ўжо працерлася, з'яўляецца дзіўнае пачуццё, падобнае на пахмелле, час успомніць, што варта, для гігіены, хаця б у думках вярнуцца да гэтага.

Заўсёды варта часам збіцца са шляху, заўсёды варта ніколі не быць прафесіяналам. Заўсёды варта ведаць, што гэта за грыб – таўсцянка. І не здурнець, калі пачуеш апладысменты. Гэта заўсёды варта - замест таго, каб аглушаць сябе ідалам — слухаць птушак падчас прагулкі ў лесе, у полі. Заўсёды варта разбудзіць вас, калі вы спіце, супраць нягоднікаў і плётак пражыць жыццё.

Гэта часам бывае вельмі нязручна, крыху цяжэй жыць са свежым паветрам. Але - перш чым замяніць галаву і сэрца муляжом, можа яшчэ нешта цябе цікавіць. Заўсёды варта сказаць дурню, што ён дурань (нават калі ў яго ёсць «дах»), заўсёды варта ведаць усё, а не толькі цытату. Асабіста нешта прачытаць Мілаша.

Заўсёды варта часам ведаць, якія вашы думкі. І сказаць гэта перад тым, як усе выйдуць з залы. Заўсёды варта, каб не мець пахмелля, зрабіць нешта, што можа не быць выгадна.


Dziwny niesmak się pojawia w typie kaca – непрыемны смак паяўляецца накшталт пахмелля (бадуна). Kac – гэта вельмі прыкры стан, які вядомы шматлікім людзям, якія любяць прыкласціся да кілішка. Ён з’яўляецца на наступны дзень пасля застолля з вялікай колькасцю алкаголю. Канешне, не заўсёды і не да кожнага kac прыходзіць пасля выпіўкі.

Zawsze warto schodzić czasem na manowce – заўсёды варта сысці са шляху. Schodzić na manowce, prowadzić kogoś na manowce – так гаворыцца, калі хтосьці заблудзіўся, або пачаў паводзіць сябе няправільна, а таксама той, хто звёў кагосці ў зман, падмануў. Так што гэтае словазлучэнне мае негатыўнае значэнне, а ў песні гаворыцца, што часам варта гэта зрабіць.

To czasami niewygodne bywa wielce – часам гэта бывае вельмі нявыгадна ці нязручна. Wielce – тое ж самае, што і bardzo (вельмі). Może jeszcze na czymkolwiek Ci zależeć – ты можаш яшчэ чымсьці зацікавіцца. Што значыць "zależeć na czymś або na kimś" - быць зацікаўленым, каб камусьці было добра. Напрыклад: zależy mi na tobie – мне ты важны, я хачу, каб у цябе ўсё было добра.

Gdy asekuruje się odgórnie – даслоўна: калі страхуецца зверху. У пераносным значэнні гэта азначае, што ў кагосьці ёсць заступнік сярод важных і ўплывовых асоб.

нг

Больш на гэтую тэму: Музычны ўрок польскай мовы