Беларуская Служба

Выплацяць 400 тысяч злотых у якасці кампенсацыі мужчыну, які ў дзяцінстве зведаў сексуальны пераслед з боку ксяндза

10.01.2025 15:15
Бельска-Жывецкая дыяцэзія павінна выплаціць кампенсацыю 400 тысяч злотых (каля 93 тысяч еўра) Янушу Шыміку, які ў дзяцінстве зведаў сексуальны пераслед з боку ксяндза.
zdj. ilustracyjne
zdj. ilustracyjnewideonet/Shutterstock

Такое рашэнне абвясціў у пятніцу Бельскі раённы суд, завяршыўшы амаль трохгадовы грамадзянскі працэс у першай інстанцыі.

Падчас абвяшчэння прысуду ў зале прысутнічаў Януш Шымік, які ініцыяваў справу супраць дыяцэзіі. Ён патрабаваў кампенсацыі ў памеры 3 мільёнаў злотых. Гэтая сума складалася з: 1 мільёна злотых за шкоду ў выніку сексуальнага гвалту, учыненага над ім у 1980-х гадах кс. Янам В.,  2 мільёны злотых за пакуты, якія сталіся вынікам адсутнасці рэакцыі ардынарыя Бельскага Жывецкага біскупа Тадэвуш Ракочы ў адказ на данесеныя яму злоўжыванні.

Абгрунтоўваючы прысуд, суддзя Маржэна Бушка заявіла, што няма сумненняў у тым, што непаўналетні Шымік у 1984—1989 гадах «неаднаразова падвяргаўся сексуальнаму гвалту з боку пробашча ў Мендзіброддзі Бельскім». «Ён скарыстаўся сваім становішчам святара, грамадскага дзеяча, які меў уладу над непаўналетнім алтарнікам, які меў да яго вялікі давер», — сказала суддзя.

Аднак яна адзначыла, што Бельска-Жывецкая дыяцэзія не нясе адказнасці за віну святара, бо не мае пасіўнай легітымнасці. Іншымі словамі, доказаў таго, што яна выступала ў якасці адказчыка, няма. На думку суда, за злоўжыванні, учыненыя ксяндзом, павінна адказваць  Кракаўская архідыяцэзія, бо мендзыбродскі пробашч у той час быў яе падначаленым.

Бельска-Жывецкая дыяцэзія была створана толькі ў 1992 годзе.

Паводле суда, Бельска-Жывецкі Касцёл нясе адказнасць за адсутнасць рэакцыі на паведамленні аб сексуальным гвалце з боку ксяндза, пра што Януш Шымік двойчы — у 1993 і 2007 гг. — інфармаваў яе кіраўніка біскупа Тадэвуша Ракочы.

Адсутнасць рэакцыі іерархіі прывяла да таго, што мужчына быў вымушаны ўдзельнічаць у касцёльных цырымоніях разам з пробашчам. «Для яго гэта было балюча і эмацыйна цяжка. (…) Ён рабіў выгляд, што сітуацый 1984-1989 гадоў ніколі не было», — дадала яна.

Суддзя спасылаўся на меркаванне экспертаў Лодзінскага медыцынскага ўніверсітэта, якія паказалі, што адсутнасць рэакцыі іерархіі прывяла да паўторнай віктымізацыі Шыміка.

«Акрамя першапачатковай шкоды, ён пацярпеў дадатковую шкоду і пакуты. Адсутнасць рэакцыі прывяла да (…) вяртання да траўматычных успамінаў і значнай шкоды яго псіхічнаму здароўю», — адзначылі эксперты.

У сувязі з гэтым суд прысудзіў Янушу Шыміку кампенсацыю ў памеры 400 000 злотых. Суд вызначыў такую суму, зыходзячы з таго, што яна павінна быць эканамічна адчувальнай, але ў разумных межах.

Рашэнне суда ў пятніцу не канчатковае. Бакі могуць абскардзіць рашэнне ў Апеляцыйным судзе ў Катавіцэ.

Суд доўжыцца з лютага 2022 года. Слуханні праходзілі ў закрытым рэжыме.

У канцы мая 2021 г. Кракаўская архідыяцэзія абвясціла, што Святы Пасад правёў расследаванне паведамленняў аб нядбайнасці біскупа Тадэвуша Ракочы ў справах аб сексуальных злоўжываннях, учыненых некаторымі святарамі. Сярод іншага, было прынятае рашэнне забараніць яму ўдзельнічаць у любых святкаваннях і публічных сходах.

Біскуп атрымаў «наказ весці жыццё ў духу пакаяння і малітвы».

Пасля рашэння Ватыкана Януш Шымік падаў пазоў у Бельскі суд.


PAP/вх