OBWE jest gotowa udzielić Czarnogórze wsparcia na drodze reform; mogę również zapewnić o polskim wsparciu dla akcesji Czarnogóry do UE - podkreślił we wtorek szef MSZ i przewodniczący OBWE Zbigniew Rau. Dodał, że z zadowoleniem przyjmuje starania władz czarnogórskich w zakresie walki z korupcją.
Rau, który obecnie przewodniczy OBWE, rozpoczął wizytę w Bałkanach Zachodnich; odwiedził Czarnogórę, a w kolejnych dniach złoży wizytę w Albanii i Macedonii Północnej, gdzie spotka się z władzami tych państw i przeprowadzi rozmowy z przedstawicielami misji terenowych OBWE.
Wtorkowe rozmowy w Czarnogórze były poświęcone kwestiom bezpieczeństwa i współpracy w ramach NATO oraz dążeniom tego kraju do wstąpienia do UE. Rau spotkał się z prezydentem Czarnogóry Milo Dukanoviciem i ministrem spraw zagranicznych Ranko Krivokapicem.
Wspólne cele
- Chciałbym (...) podkreślić wspaniałe stosunki bilateralne. Nasze dwa kraje cieszą się dobrą współpracą; mamy wspólne cele strategiczne wynikające z członkostwa w NATO, mogę zapewnić Czarnogórę o wsparciu w akcesji do UE - mówił szef MSZ podczas konferencji w Cetynii, która odbyła się po tym spotkaniu. Zapewnił także, że OBWE, jak również Polska jest gotowa udzielić Czarnogórze "wsparcia w drodze reform".
Jak dodał, "region OBWE w obliczu agresji Rosji na Ukrainę stoi w obliczu wyzwań w zakresie bezpieczeństwa". - OBWE zostało stworzone, by zapobiegać wojnom i konfrontacjom. Moim przekonaniem jest to, że powinniśmy zwrócić się do pierwotnego celu OBWE. Jestem wdzięczny naszym czarnogórskim partnerom za mocne stanowisko w sprawie wartości, które ukształtowały naszą organizację - podkreślił.
Walka z korupcją
Rau wyraził również zadowolenie ze starań władz Czarnogóry w walce z korupcją. - Chciałbym, aby to wszystko doprowadziło do powstania żywotnego i pozbawionego korupcji społeczeństwa, co jest niezwykle ważne w drodze do Unii Europejskiej - zaznaczył.
Podkreślał też silne związki Czarnogóry Z OBWE i jej konstruktywną rolę jako promotora pokoju i stabilności w regionie.
Także szef MSZ Czarnogóry mówił o postępach, jakie jego kraj robi spełniając wymogi w dążeniu do UE, dotyczące m.in. reform i walki z korupcją oraz modernizacji administracji publicznej. Mówił także o solidarności Czarnogóry oraz innych państw Bałkanów Zachodnich jako sojuszników w NATO w kwestii wojny w Ukrainie i ochronie uchodźców z tego kraju; wskazywał na konieczność przywrócenia jej stabilności.
Współpraca z Polską
Podkreślał też rolę współpracy z Polską na polu gospodarki, kultury i turystyki.
Pytany czy jego zdaniem wojna w Ukrainie i to, że kraj ten chce dołączyć do UE pomaga Czarnogórze w jej staraniach akcesyjnych czy też wydłuża drogę do Unii, Krivokapic podkreślił, że jego kraj jest liderem w regionie jeśli chodzi o spełnianie wymogów unijnych. Wyraził przekonanie, że jako pierwszy z krajów regionu dołączy do UE. Zapewnił, że jego kraj będzie wspierał także Ukrainę w jej dążeniach akcesyjnych.
Podniósł też kwestię sankcji wobec Rosji. Podkreślił, że jego kraj nie jest wrogiem narodu rosyjskiego, ale nie może przyzwalać na zbrodnie jakich rosyjski agresor dopuszczał się w Ukrainie. Podkreślił, że należy podjąć konieczne działania, by zatrzymać przemoc i agresję wobec Ukraińców.
Dlaczego Bałkany?
Szef OBWE pytany o to, dlaczego wybrał akurat Czarnogórę, Albanię i Macedonię Północną jako cele swojej wizyty, powiedział, że chciałby odwiedzić wszystkie kraje tego regionu, szczególnie te, które aspirują do wstąpienia do UE. Najpierw jednak - podkreślał - postanowił złożyć wizytę w tych, które są członkami NATO, pokazują jego transatlantycką pozycję i mają wiodącą w regionie postawę wobec wojny w Ukrainie. - To jest najważniejsze potwierdzenie wartości europejskich, które podzielamy i których broni się dziś na polach bitwy w Ukrainie - podkreślił Rau.
Po południu Rau spotkał się natomiast przedstawicielami lokalnego społeczeństwa obywatelskiego - organizacji prounijnych i tych zajmujących się m.in. edukacją i ochroną praw dziennikarzy.
W środę i czwartek Rau jako OBWE spotka się w Albanii z prezydentem Ilirem Metą, przewodniczącą parlamentu Linditą Nikollą, wicepremierem Arbenem Ahmetajem oraz prezydentem elektem Republiki Albanii Bajramem Begajem.
Z kolei w końcu tygodnia w Macedonii Północnej Rau będzie rozmawiał z prezydentem Stevo Pendarovskim, premierem Dimitarem Kovacheskim i ministrem spraw zagranicznych Bujarem Osmanim. Minister weźmie także udział w konferencji Prespa Forum Dialogue, która będzie dotyczyć roli i przyszłości Bałkanów Zachodnich we współczesnej architekturze bezpieczeństwa Europy oraz sytuacji w Ukrainie.
W styczniu 2022 roku Polska objęła roczne przewodnictwo w OBWE.
PAP/IAR/dad