Redakcja Polska

Wykładowca Akademii Wojskowej w Lizbonie: Polska coraz ważniejszym elementem NATO

13.07.2024 18:46
Szczyt NATO w Waszyngtonie dowiódł rosnącej roli Polski w architekturze bezpieczeństwa Sojuszu Północnoatlantyckiego, uważa historyk i politolog Antonio Jose Telo z Akademii Wojskowej w Lizbonie. Przestrzegł on przed narastającą destabilizacją sceny politycznej w krajach UE.
Polscy żołnierze
Polscy żołnierzeFoto: shutterstock/DarSzach

W rozmowie z PAP portugalski specjalista ds. geopolityki wskazał na fakt uznania przez NATO amerykańskiej bazy Aegis Ashore w Redzikowie koło Słupska za dodatkowy "aktyw" Sojuszu i zapisanie tego w deklaracji końcowej szczytu w Waszyngtonie. Obiekt ten ma chronić przede wszystkim przed rakietami balistycznymi.

Ostatnie miesiące pokazały, że NATO wyraźnie zwraca się w kierunku wschodniej flanki. Powód jest oczywisty – to zagrożenie płynące ze strony Kremla, o którym wspomniano w deklaracji z tego szczytu - powiedział Telo. Odnotował coraz ważniejsze miejsce w architekturze bezpieczeństwa NATO trzech państw jego wschodniej flanki: Rumunii, Finlandii i Polski. Wśród nich położenie Polski, pomiędzy Niemcami a sprzyjającej Rosji Białorusi, jak dodał, jest szczególnie istotne.


Posłuchaj
00:52 13093299_1.mp3 Rosja groźbami zareagowała na waszyngtoński szczyt NATO. Każdy wątek dotyczący wsparcia dla Ukrainy i wzmacniania Sojuszu w Europie komentowany był z oburzeniem. Materiał Macieja Jastrzębskiego (IAR)

 

- Polska jest dziś główną częścią wschodniej flanki Sojuszu Północnoatlantyckiego. Zrozumiałe zatem są działania służące zwiększeniu liczebności wojsk NATO nad Wisłą oraz wszelkiego wsparcia dla znajdującej się tam infrastruktury militarnej - powiedział portugalski ekspert.

- Inwestując na terenie Polski, czyli w strefie bezpośredniego kontaktu z Rosją, NATO automatycznie wzmacnia też Ukrainę - dodał.

Kluczowe 2 procent PKB

Zaznaczył, że w celu zwiększenia potencjału Sojuszu Północnoatlantyckiego w obliczu zagrożenia ze strony Moskwy niezbędne jest szybkie podniesienie ustalonego przed dekadą na minimum 2 proc. PKB poziomu wydatków na obronność w krajach NATO. Dodał, że w obecnych warunkach Polska jest "prymusem" wydającym ponad 4 proc. swojego PKB, podczas gdy w dalszym ciągu część państw UE nie doszła jeszcze nawet do 2 proc.

- Taki odsetek PKB Portugalia będzie mieć dopiero w 2029 roku - powiedział prof. Telo, dodając, że w przypadku Hiszpanii dopiero niedawno udało się przekroczyć poziom 1,2 proc. Jego zdaniem interpretacja ustaleń dotyczących wydatków na zbrojenia musi się zmienić wraz rosnącym zagrożeniem ze strony Moskwy.

- Ci, którzy są w bezpośrednim sąsiedztwie Rosji, wydają dziś znacznie więcej na zbrojenia niż pozostali członkowie NATO w Europie. Szczyt w Waszyngtonie nie zmienił tego, bo Sojusz nie posiada mechanizmów zmuszania swoich członków do wzrostu wydatków na zbrojenia - powiedział prof. Telo, odnotowując "głosy ze szczytu wzywające do minimalnych wydatków na poziomie 2,5 proc.".

Problemem podziały wewnątrzpaństwowe

Ekspert zauważył, że niesprzyjające warunki dla zarządzania siłami zbrojnymi w Europie tworzy dziś duża fragmentacja sił politycznych w dużych krajach Sojuszu, takich, jak Francja czy Hiszpania. Utrudnia ona, jak dodał, podejmowanie kluczowych decyzji militarnych w obliczu "szerokich koalicji rządowych".

- Podobna sytuacja przed wybuchem II wojny światowej panowała we Francji. Jak twierdzi wielu historyków, słabość Paryża w organizacji skutecznej obrony przed atakiem hitlerowskich Niemiec w 1940 r. była efektem nie tyle braku potencjału francuskiej armii, co licznych podziałów w rządzie - podsumował prof. Telo.

PAP/dad

Zobacz więcej na temat: NATO wojna na Ukrainie Ukraina

Joe Biden: Polaków niepokoi słabość Donalda Trumpa, nie mogę pozwolić mu wygrać

12.07.2024 10:17
Amerykański prezydent Joe Biden powiedział, że Polaków niepokoi słabość Donalda Trumpa do dyktatorów i że europejscy przywódcy trzymają za niego kciuki w wyborach prezydenckich.

Prezydent Litwy Gitanas Nauseda zaprzysiężony na drugą kadencję. "Relacje z Polską są najlepsze od 15 lat"

12.07.2024 17:33
Prezydent Litwy Gitanas Nauseda został zaprzysiężony na drugą kadencję. Podczas uroczystości w litewskim Sejmie mówił o wyzwaniach jakie stoją przed jego państwem i zapowiedział wzmocnienie bezpieczeństwa kraju. - Relacje z Polską są, śmiem twierdzić, najlepsze w ciągu ostatnich 15 lat. Wierzę, że tak pozostanie. Współpracujemy w formacie Inicjatywy Trójmorza i przy wzmacnianiu wschodniej flanki NATO - powiedział Nauseda po złożeniu przysięgi w Sejmie. 

Szczyt NATO istotny dla wschodniej flanki, ale bez przełomu dla Ukrainy. Eksperci komentują

13.07.2024 11:03
Ustalenia szczytu NATO ważne dla bezpieczeństwa zwłaszcza wschodniej flanki, ale nie można mówić o przełomie jeśli chodzi o kwestie ukraińskie. To opinia ekspertów, którzy w Polskim Radiu 24 podsumowali jubileuszową naradę sojuszników w Waszyngtonie. Politolożka Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych Anna Maria Dyner zwróciła uwagę, że po raz kolejny sojusznicy wskazali skąd płynie zagrożenie dla zachodniego świata. Politolożka podkreśliła, że w deklaracji końcowej Rosja pojawia się aż 44 razy i jest wymieniana jako zagrożenie w wielu obszarach, w tym także w domenie ceber i kosmicznej.