Ukraiński przywódca podkreślił, że Kijów potrzebuje „pokoju na godnych warunkach” i deklarował gotowość do jak najbardziej konstruktywnej dyplomacji w najbliższych dniach. Jednocześnie zaznaczył, że gwarancje bezpieczeństwa – oferowane przez Stany Zjednoczone, państwa europejskie i innych partnerów – muszą mieć charakter prawnie wiążący, by realnie odstraszać Rosję przed ponowną agresją.
00:25 Prezydent Ukrainy o spotkaniu z partnerami w Berlinie.mp3 Prezydent Ukrainy o spotkaniu z partnerami w Berlinie. IAR
TŁUMACZENIE:
"Równocześnie ukraińscy urzędnicy prowadzą rozmowy z USA i Europą na temat odbudowy kraju oraz jego rozwoju po wojnie. Kluczowe będzie moje spotkanie z przedstawicielami prezydenta Donalda Trumpa. Odbędą się także rozmowy z europejskimi partnerami i innymi przywódcami w sprawie fundamentów pokoju oraz politycznego porozumienia mającego zakończyć wojnę"
Według relacji Reutera Zełenski mówił też, że Ukraina rezygnuje z ambicji wejścia do NATO w zamian za pakiet zachodnich gwarancji bezpieczeństwa, co określił jako kompromis ze strony Kijowa. Reuters zwraca uwagę, że byłaby to istotna zmiana – aspiracja do NATO jest zapisana w ukraińskiej konstytucji – i jednocześnie element, którego domagała się Moskwa.
Wątek rozejmu pozostaje jednym z najtrudniejszych. Zełenski ocenił, że zawieszenie broni wzdłuż obecnej linii frontu mogłoby być „sprawiedliwą opcją” (w praktyce oznaczałoby to „zamrożenie” walk na aktualnych pozycjach). Jak podał Reuters, Rosja domaga się m.in. wycofania ukraińskich wojsk z części obwodów donieckiego i ługańskiego, które Kijów nadal kontroluje.
Rozmowy w Berlinie mają objąć nie tylko kwestie bezpieczeństwa i zawieszenia broni, ale też polityczne ramy porozumienia oraz wątki odbudowy. Niemcy potwierdziły, że goszczą delegacje amerykańską i ukraińską w weekend, a w poniedziałek (15 grudnia) w stolicy Niemiec ma odbyć się szersze spotkanie z udziałem Zełenskiego i europejskich liderów.
Stronę amerykańską mają reprezentować m.in. specjalny wysłannik Steve Witkoff oraz Jared Kushner. Reuters, powołując się na amerykańskiego urzędnika, podał, że Witkoff ma także rozmawiać z odpowiednikami z Francji, Wielkiej Brytanii i Niemiec; według tych informacji w spotkaniach spodziewani są m.in. Emmanuel Macron, Keir Starmer i kanclerz Friedrich Merz.
00:43 amerykańskie wątki negocjacji w Berlinie w sprawie pokoju na Ukrainie.mp3 Amerykańskie wątki negocjacji w Berlinie w sprawie pokoju na Ukrainie. Jan Pachlowski/IAR
Zełenski zaznaczył jednocześnie, że Kijów nie dostał jeszcze odpowiedzi z Waszyngtonu na przesłane kontrpropozycje dotyczące amerykańnych propozycji pokojowych.
Według relacji z USA administracja Trumpa od miesięcy próbuje pogodzić żądania obu stron, a sam prezydent naciska na szybkie zakończenie wojny. Poszukiwanie kompromisu – jak podkreślano – napotyka jednak poważne przeszkody, w tym spór o przyszłość okupowanych terytoriów we wschodniej Ukrainie. Wśród najtrudniejszych tematów wymieniany jest Donbas – region w dużej części okupowany przez siły rosyjskie – oraz kwestia tego, jaka miałaby być linia rozdzielenia stron po ewentualnym zawieszeniu broni.
Osobnym wątkiem – według kolejnych doniesień – ma być propozycja „zamrożenia” linii frontu. Zełenski ma liczyć, że prezydent USA poprze utrzymanie obecnego stanu posiadania obu stron na froncie, choć – jak wskazuje strona ukraińska – Rosja nie popiera takiego rozwiązania. Ukraiński prezydent podkreśla przy tym, że warunkiem realnego porozumienia muszą być twarde, prawnie wiążące gwarancje bezpieczeństwa.
W polskiej debacie politycznej rozmowy o zakończeniu wojny również budzą komentarze. Wojciech Kolarski z Kancelarii Prezydenta zwraca uwagę, że mimo zmian w negocjowanych dokumentach jedno pozostaje niezmienne – na Ukrainie wciąż giną ludzie i trwa rosyjska agresja.
00:24 Wojciech Kolarski z Kancelarii Prezydenta.mp3 Wojciech Kolarski z Kancelarii Prezydenta o rozmowach w sprawie Ukrainy. IAR
Radosław Fogiel z Prawa i Sprawiedliwości podkreśla, że wszyscy chcą, by wojna zakończyła się jak najszybciej, ale istotne jest, na jakich warunkach do tego dojdzie
00:18 Radosław Fogiel z Prawa i Sprawiedliwości.mp3 Radosław Fogiel z Prawa i Sprawiedliwości o rozmowach w sprawie Ukrainy. IAR
Z kolei Anita Kucharska-Dziedzic z Lewicy ocenia, że jeśli Rosja nie poniesie pełnych konsekwencji napaści, może to źle wróżyć bezpieczeństwu i pokojowi w Europie.
00:30 Anita Kucharska-Dziedzic z Lewicy.mp3 Anita Kucharska-Dziedzic z Lewicy o rozmowach w sprawie Ukrainy. IAR
W tle rozmów trwają rosyjskie uderzenia na ukraińską infrastrukturę. Zełenski oskarżył Moskwę o przeciąganie wojny i wskazywał na skalę ostatnich ataków, które – według jego relacji – spowodowały m.in. rozległe przerwy w dostawach prądu i ciepła.
IAR/AFP/PAP/Reuters/Axios/WSJ, bs