Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej są przyznawane za szczególne osiągnięcia i odkrycia naukowe, które wnoszą wybitny wkład w postęp cywilizacyjny i kulturowy naszego kraju oraz zapewniają Polsce znaczące miejsce w podejmowaniu najbardziej ambitnych wyzwań współczesnego świata.
W obszarze nauk o życiu i o Ziemi Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej otrzymał biolog ewolucyjny, profesor Jacek Radwan z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Jego badania dotyczą układu odpornościowego i pomagają odpowiedzieć na pytanie: dlaczego ludzki organizm nie zawsze jest w stanie odpowiedzieć na atak patogenów.
Kolejną laureatką tegorocznej Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej jest profesor Ewa Górecka z Uniwersytetu Warszawskiego. Polskiego Nobla dostała ona w obszarze nauk chemicznych i o materiałach. Wyniki pionierskich badań prof. Góreckiej mogą się przyczynić do powstania nowatorskich materiałów optycznych oraz urządzeń przechowujących informacje. Nagrodę przyznano za otrzymanie materiałów ciekłokrystalicznych o strukturze chiralnej zbudowanych z niechiralnych molekuł.
W obszarze nauk matematyczno - fizycznych i inżynieryjnych tegoroczną nagrodę otrzymał profesor Krzysztof Marian Górski z Uniwersytetu Warszawskiego oraz NASA Jet Propulsion Laboratory. Przyznano mu ją za opracowanie i wdrożenie metodologii analizy map promieniowania reliktowego. Dzięki badaniom profesora Górskiego udało się między innymi udoskonalić mapy wszechświata oraz poznać jego fizyczną strukturę a nawet wygląd u zarania dziejów.
Przedmiotem nagrody mogą być ściśle zdefiniowane i potwierdzone osiągnięcia naukowe, które w ostatnim okresie otworzyły nowe perspektywy badawcze. Do takich należą badania profesora Romualda Shilda, archeologa pradziejowego z Instytutu Archeologii i Etnologii PAN w Warszawie. Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej 2020 otrzymał on w obszarze nauk humanistycznych i społecznych. Przyznano ją za wskazanie klimatycznych i środowiskowych uwarunkowań procesów społeczno-kulturowych w epoce kamienia na obszarach Afryki Północnej i Europy Środkowej. Jak dowodzi profesor Shild, zmiany klimatyczne wpływały na funkcjonowanie i pojmowanie świata przez naszych przodków
Laureaci Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej są wybierani z grona kilkuset zgłoszeń w ciągu długotrwałego procesu w którym biorą udział naukowcy z polski oraz ze świata. Kapituła nagrody podkreśla, że odkrycia naukowców są także mocno kojarzone z Polską na arenie międzynarodowej.
Nagrody FNP są przyznawane od 1992 r. Wśród laureatów są tak wybitne uczone i uczeni, jak m.in.: Timothy Snyder, Marcin Drąg, Andrzej Trautman, Jadwiga Staniszkis, Andrzej K. Tarkowski, Karol Modzelewski, Andrzej Paczkowski, Anna Wierzbicka, Ewa Wipszycka, Karol Myśliwiec, Tomasz Dietl, Andrzej Jajszczyk, Elżbieta Frąckowiak, Krzysztof Matyjaszewski, Jan Strelau, Jerzy Szacki, Andrzej Szczeklik, Piotr Sztompka, czy Andrzej Udalski.
IAR/ep