Redakcja Polska

81 lat temu okręt ORP "Orzeł" uciekł z portu w Tallinie

18.09.2020 14:38
81 lat temu, 18 września 1939 roku, ORP "Orzeł" uciekł z portu w Tallinie. Pod osłoną nocy, okręt internowany wcześniej przez władze Estonii, opuścił nadbałtycką stolicę i rozpoczął 27-dniowy rejs do Wielkiej Brytanii.
Audio
  • 81 lat temu ORP "Orzeł" uciekł z portu w Tallinie [POSŁUCHAJA]
ORP Orzeł w porcie w Gdyni, 10 lutego 1939
ORP "Orzeł" w porcie w Gdyni, 10 lutego 1939Narodowe Archiwum Cyfrowe

Po wielu trudnych sytuacjach bojowych, pomimo braku map, które nawigator okrętowy odtwarzał z pamięci i na podstawie charakterystyki świateł latarni morskich, załoga zdołała przeprowadzić okręt do portu Rosyth. Za pośrednictwem mediów, o brawurowej akcji polskiej jednostki dowiedział się cały świat.

ORP "Orzeł", o numerze taktycznym 85A został zwodowany 15 stycznia 1938 roku w holenderskiej stoczni De Schelde. W momencie wybuchu II wojny światowej należał do najnowocześniejszych na świecie. Był dumą naszej Marynarki Wojennej. Miał 12 wyrzutni torpedowych, podwójne działko przeciwlotnicze i jedną armatę Bofors. Załoga okrętu składała się z ponad 60. osób.  

Ucieczka polskiego okrętu została szybko zauważona przez Estończyków, którzy natychmiast otworzyli ogień karabinowy z mola. Po ucieczce z Tallina, zanim wyruszył do Wielkiej Brytanii, polski okręt do 7 października kontynuował służbę na Bałtyku. Okręt wychodził w morze, osłaniał konwoje i patrolował wyznaczone obszary. To właśnie "Orzeł" w kwietniu 1940 roku zatopił u wybrzeży Norwegii niemiecki transportowiec "Rio de Janeiro", załadowany wojskami desantowymi.

Informacja przekazana wówczas przez załogę "Orła" była jednym z pierwszych sygnałów, świadczących o niemieckiej inwazji na Norwegię. Ostatni raz niszczyciel wyszedł w morze 23 maja 1940 roku. Zaginął wraz z całą załogą podczas patrolu na przełomie maja i czerwca. Przyczyna, data i miejsce zaginięcia jednostki do dziś nie są znane, choć okrętu szukały różne ekspedycje

W maju, z okazji obchodzonej w tym roku 80. rocznicy ostatniego rejsu ORP "Orzeł", wystartował Narodowy Program Poszukiwania Wraku Polskiego Okrętu Podwodnego ORP "Orzeł", w ramach którego Stowarzyszenie Wyprawy Wrakowe we współpracy z Akademią Morską w Szczecinie będą wspólnie poszukiwać zaginionego okrętu. Obecnie trwają przygotowania logistyczne do pierwszej ekspedycji.

Do dziś polskie statki płynące w rejonie cieśniny Skagerrak, łączącej Morze Północne z Morzem Bałtyckim, gdzie zatonął okręt, podnoszą banderę, by oddać cześć bohaterskiej załodze ORP "Orzeł".

IAR/PP