Redakcja Polska

98 lat temu urodził się Zbigniew Herbert, jeden z najważniejszych polskich poetów XX wieku

29.10.2022 20:27
29 października 1924 roku urodził się we Lwowie Zbigniew Herbert. Nazywany "kronikarzem XX wieku", wydał zbiory poezji: "Pan Cogito”, "Struna światła”, "Hermes, pies i gwiazdy”, "Studium przedmiotu”, "Raport z oblężonego miasta i inne wiersze” oraz szkice "Barbarzyńca w ogrodzie”. Zmarł 28 lipca 1998 roku. 
Zbigniew Herbert w 1993 r.
Zbigniew Herbert w 1993 r.Andrzej Rybczyński/PAP

"W mieście kresowym do którego nie wrócę/jest taki skrzydlaty kamień lekki i ogromny/pioruny biją w ten kamień skrzydlaty//w moim mieście dalekim do którego nie wrócę/jest ciężka i pożywna woda/kto raz kubek z taką wodą poda/mówi - raz tu jeszcze wrócę... " - pisał Zbigniew Herbert w jednym ze swoich wierszy. Czytelnicy doskonale wiedzieli, że owo miasto, przedmiot nostalgii, to Lwów - miejsce urodzenia poety, lat dzieciństwa i wczesnej młodości.

- Wuj nigdy do Lwowa po wojnie już nie pojechał, nigdy nie słyszałem, żeby chciał pojechać - opowiadał w Dwójce dr Rafał Żebrowski , siostrzeniec poety, historyk, autor nowo wydanej książki o dziejach rodziny Herberta i jego lwowskich czasach. Był tylko jeden moment, kiedy poeta wspomniał o powrocie do miasta swojego dzieciństwa. Jak mówił dr Żebrowski, Herbert na kilka dni przed śmiercią powiedział, że chciałby być pochowany we Lwowie...

W marcu 1944 roku rodzina Herbertów opuściła, w obawie przed Sowietami, Lwów. Niezwykle trudny to był czas - lata wojny, śmierć najmłodszego synka Herbertów, Januszka. Opuszczając ukochane miasto i groby najbliższych, Herbertowie nie sądzili, że opuszczają je na zawsze. - Chyba tylko mój dziadek był świadom, że wyjeżdżają na stałe. Tylko on nie miał złudzeń - podkreślał gość Dwójki.

W swojej książce "Zbigniew Herbert. Kamień na którym mnie urodzono " Rafał Żebrowski przedstawia dzieje Herbertów od czasów najdawniejszych - od protoplasty, który - gdzieś z monarchii habsburskiej (z Wiednia?) - przybył do Lwowa i ożenił się z Polką, Eufrozyną Sobańską. Dużo uwagi autor poświęca rodzicom poety: Marii z Kaniaków i Bolesławowi Herbertowi, legioniście, prawnikowi, profesorowi ekonomii. Ponoć zapoznanie przyszłych rodziców Zbigniewa Herberta miało w sobie coś z... greckiej mitologii. Marii Kaniakównej dostarczono pewnego dnia w pracy jabłko z napisem "Dla najpiękniejszej"...

Dr Żebrowski w rozmowie z Dorotą Gacek opowiadał, dlaczego Lwów odegrał tak ważną rolę w historii rodziny Herbertów, mówił o lwowskim dzieciństwie swojego wuja, o wpływie, jaki na przyszłego poetę wywarła osobowość jego ojca, Bolesława.

Wyjątkowe nagrania, szczególne fotografie, rękopisy słynnych wierszy, rysunki i nieznane dotychczas materiały można znaleźć w specjalnym serwisie Polskiego Radia Herbert.polskieradio.pl. To wyjątkowy portret Poety, na który składają się przede wszystkim starannie dobrane z archiwów Polskiego Radia i Rozgłośni Polskiej RadiaWolna Europa, nagrania z udziałem Zbigniewa Herberta: wiersze w jego wykonaniu, najważniejsze radiowe wywiady, w których opowiada o swojej twórczości, podróżach, o sprawach dla niego fundamentalnych, ale też przywołuje wspomnienia osobiste.

Serwis Herbert.polskieradio.pl to również zbiór najciekawszych radiowych wypowiedzi o Poecie. Licznie zgromadzonym dźwiękom - uporządkowanym według tematów: portret twórcy, Lwów, problematyka patriotyczna twórczości Herberta, spotkania z Panem Cogito, podróże Poety, jego korespondencja - towarzyszą filmy oraz galerie zdjęć.

Wśród nagrań wideo znajduje się opowieść Katarzyny Herbert o codziennej pracy twórczej jej męża (w krótkim filmie zobaczymy pełne książek i pamiątek warszawskie mieszkanie poety) oraz wspomnienie Julii Hartwig (poetka czyta poświęcony Herbertowi jeden ze swoich nowych wierszy).

Serwis herbert.polskieradio.pl prezentuje również rękopisy najsłynniejszych wierszy, zdjęcia z albumu rodzinnego oraz niezwykłe rysunki z podróżniczych szkicowników Poety. Ciekawostką jest również publikowana po raz pierwszy, sporządzona ręką Herberta gazetka z Francji - "Dzwonek bretoński".

PR24/ho

Pierwsza dama Ukrainy Ołena Zełenska nagrodziła Instytut Książki na Targach Książki we Frankfurcie

24.10.2022 14:00
Pierwsza dama Ukrainy Ołena Zełenska nagrodziła dyrektora Instytutu Książki Dariusza Jaworskiego oraz cały Instytut za pomoc, którą od początku wojny Instytut stara się nieść Ukraińcom i ukraińskiej literaturze. Nagrodę na Targach Książki we Frankfurcie odebrała w imieniu Instytutu Łucja Gawkowska.

Marianna Kijanowska laureatką Międzynarodowej Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta

28.10.2022 07:00
Ukraińska poetka i tłumaczka Marianna Kijanowska została uhonorowana 10. Międzynarodową Nagrodą Literacką im. Zbigniewa Herberta 2022. Gala wręczenia wyróżnienia odbyła się w Teatrze Polskim w Warszawie.

Rzeźbiarz Igor Mitoraj, czyli Polak o włoskim sercu

29.10.2022 12:47
- Biografia artysty jest niezwykle ciekawa. Można powiedzieć, że skupia w sobie jak w soczewce nie tylko jego osobiste losy, ale wręcz historię Polski – mówi Agnieszka Stabro, autorka beletryzowanej biografii "Igor Mitoraj. Polak o włoskim sercu", która wkrótce trafi do księgarń.