Redakcja Polska

Najważniejsze wydarzenia tygodnia: 15.02.2023 r.

15.12.2023 17:30
W tym wydaniu: historyczny szczyt Unii Europejskiej, czyli Ukraina oraz Mołdawia bliżej Wspólnoty, a także odblokowane pieniądze z KPO dla Polski, ponadto wystąpienie Andrzeja Dudy w Genewie z okazji 75. rocznicy uchwalenia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka.
Audio
Podczas pierwszego dnia Szczytu UE podjęto historyczną decyzję dot. negocjacji akcesyjnych z Ukrainą i Mołdawią.
Podczas pierwszego dnia Szczytu UE podjęto historyczną decyzję dot. negocjacji akcesyjnych z Ukrainą i Mołdawią.Unia Europejska / newsroom.consilium.europa.eu

Historyczny szczyt w Brukseli - europejscy przywódcy zgodzili się na rozpoczęcie negocjacji Unii z Ukrainą

Premier Węgier, choć groził wetem, to jednak nie zablokował decyzji, bo wyszedł z sali, kiedy była podejmowana.

To niezwykle ważna decyzja na rzecz wsparcia Ukrainy - tak o zgodzie unijnych przywódców na otwarcie negocjacji akcesyjnych z tym krajem mówi Charles Michel, szef Rady Europejskiej.

Polityk podkreślił, że rozmowy o członkostwie rozpoczną się także w przypadku Mołdawii: "To jest bardzo mocny polityczny sygnał, bardzo mocna polityczna decyzja podjęta dziś wobec Ukraińców. Jesteśmy po ich stronie. Ta decyzja podjęta przez kraje członkostwie jest bardzo ważna dla wiarygodności Unii Europejskiej".

Unijni przywódcy zdecydowali ponadto o przyznaniu Gruzji statusu kandydata do Wspólnoty. W przypadku Bośni i Hercegowiny zdecydowano o otwarciu negocjacji, w momencie gdy ten kraj spełni określone kryteria.

W pierwszym dniu szczytu w Brukseli unijni przywódcy nie znaleźli jednak porozumienia w sprawie finansowego wsparcia dla Ukrainy. Chodzi o wart 50 miliardów euro pakiet długoterminowej pomocy.

Decyzję Rady Europejskiej w tej sprawie uniemożliwia postawa Węgier. Szef rządu tego kraju Viktor Orban argumentował, że duże środki na rzecz Ukrainy powinny pochodzić spoza unijnego budżetu. Przeciwnego zdania jest premier Holandii Mark Rutte, który zapowiedział, że zostanie zorganizowany kolejny szczyt, aby wypracować zgodę wszystkich 27 krajów: "Osiągnęliśmy więcej niż oczekiwałem wczoraj. Zgodziliśmy się w gronie dwudziestki szóstki i biorąc pod uwagę stan rozmów, jestem dość pewny, że możemy osiągnąć przełom na początku nowego roku. Nie gwarantuję, ale jestem dość optymistyczny. Mamy jeszcze trochę czasu, Ukrainie nie zabraknie pieniędzy przez kilka następnych tygodni i myślę, że możemy odnieść sukces."

W podobnym tonie wypowiadał się szef Rady Europejskiej Charles Michel, który potwierdził sprzeciw ze strony Węgier. Jak wyjaśnił, chodzi o cały pakiet negocjacyjny związany z procedurą zmiany wieloletniego unijnego budżetu. Przewodniczący Rady tłumaczył też, że propozycję popiera premier Szwecji, ale zwyczajowo będzie musiał się skonsultować z parlamentem w Sztokholmie.
W skład 50-miliardowej propozycji finansowania Ukrainy wchodzi 17 miliardów euro bezzwrotnych grantów i 33 miliardy euro niskooprocentowanych pożyczek.

Premier Donald Tusk potwierdził, że przed końcem roku Polska otrzyma 5 miliardów euro z Krajowego Programu Odbudowy

Środki te maja być przeznaczone na modernizację systemu energetycznego. Podczas wspólnej konferencji z przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulą von der Leyen Donald Tusk podkreślił, że środki unijne pomogą Polsce osiągnąć suwerenność energetyczną.

Premier Donald Tusk dodał, że wpłynął do niego wniosek od ministra sprawiedliwości Adama Bodnara o ponowne przystąpienie Polski do Prokuratury Europejskiej. Komisja Europejska do tej pory blokowała wypłatę pieniędzy z KPO dla Polski, bo domagała się gwarancji niezależności sądownictwa i oczekiwała konkretnych zmian w prawie.

Ursula von der Leyen pochwaliła Polskę za decyzję o dołączeniu do Prokuratury Europejskiej. Jak podkreśliła, nowy polski rząd postawił kwestię praworządności za swój priorytet. Dodatkowo, szefowa Komisji Europejskiej potwierdziła wypłatę jeszcze w tym roku zaliczki ze zmienionego KPO: "Komisja pracuje nad przekazaniem Polsce przed końcem roku 5 miliardów euro w ramach prefinansowania. To pomoże Polsce w zmodernizowaniu jej systemu energetycznego i wysiłkach na rzecz dekarbonizacji."

W sumie w ramach KPO Polska ma otrzymać około 60 miliardów euro.

Polski prezydent opowiada się za nieuchronnością kar za łamanie praw człowieka

W Genewie, gdzie odbyła się sesja poświęcona 75. rocznicy uchwalenia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, prezydent Andrzej Duda powiedział, że tylko kary wobec tych, którzy dopuszczają się łamania praw człowieka, mogą w przyszłości powstrzymać innych przed podobnym działaniem.

Prezydent Andrzej Duda upomniał się o Polaków prześladowanych przez białoruski reżim. W trakcie panelu zatytułowanego "bezpieczeństwo i pokój" poruszył kwestię przestrzegania praw człowieka za naszą wschodnią granicą. Prezydent dodał, że w sprawie więzionych Polaków nasze władze robią wszystko, aby ich uwolnić. Andrzej Duda zaznaczył, że nie jest to łatwy proces. 

Prezydent Andrzej Duda w kuluarach spotkania poświęconego prawom człowieka odbył też kilka rozmów bilateralnych. Rozmawiał między innymi z wysokim komisarzem Narodów Zjednoczonych ds. uchodźców oraz z wysokim komisarzem Narodów Zjednoczonych ds. praw człowieka.

Na magazyn Mija Tydzień zaprasza Katarzyna Semaan.