Redakcja Polska

Najważniejsze wydarzenia tygodnia: 20.05.2022 r.

20.05.2022 16:09
W tym wydaniu: Finlandia i Szwecja złożyły wnioski akcesyjne do NATO, wizyta nowo wybranej prezydent Węgier w Polsce oraz konferencja PISM dotycząca bezpieczeństwa, w związku z rosyjską agresją na Ukrainę.
Audio
Biden: Szwecja i Finlandia spełniają wszystkie kryteria NATO
Biden: Szwecja i Finlandia spełniają wszystkie kryteria NATOPAP/EPA/Oliver Contreras / POOL

ZDECYDOWANA WIĘKSZOŚĆ KRAJÓW NATO ZA ROZSZERZENIEM SOJUSZU 

Stany Zjednoczone udzielają wsparcia staraniom Finlandii i Szwecji w ich dążeniach do NATO. Przywódcy tych krajów w czwartek przybyli do Białego Domu. Po spotkaniu z prezydentem Finlandii Sauli Niinisto i premier Szwecji Magdaleną Andersson, amerykański prezydent Joe Biden mówił, że oba kraje wykorzystały swoją szansę: "Z dumą przyjmuję i wyrażam wsparcie dla wniosków akcesyjnych dwóch wielkich demokracji i dwóch bliskich, niezwykle sprawnych partnerów, o przyłączenie do najmocniejszego sojuszu obronnego w historii. Dwa dumne i niepodległe kraje skorzystały z prawa do samodzielnego decydowania o swoim bezpieczeństwie - prawa, które mają wszystkie państwa."

Szwecja i Finlandia złożyły już wnioski akcesyjne do NATO. Na razie wątpliwości w sprawie przyjęcia nowych członków ma Turcja.

Prezydent Recep Erdogan ponownie zapowiedział, że nie zgodzi się na rozszerzenie o te kraje i zarzucił ich władzom wspieranie kurdyjskiego terroryzmu. Podczas wizyty w stolicy Danii, Kopenhadze, szef NATO Jens Stoltenberg zapowiedział, że będzie przekonywał Ankarę do zmiany zdania: "Jesteśmy w bliskich kontaktach z Finlandią, Szwecją i Turcją oraz pozostałymi sojusznikami. Odpowiadamy też na wątpliwości, jakie przedstawiła Turcja. Gdy tak ważny sojusznik wyraża obawy o swoje bezpieczeństwo, jedynym sposobem jest rozmowa i próba znalezienia wspólnego mianownika oraz dojścia do porozumienia."

Wiceminister spraw zagranicznych Marcin Przydacz podkreślił, że Polska jest zwolennikiem rozszerzenia NATO, a wejście Finlandii i Szwecji w struktury sojuszu doprowadziłoby do wzrostu poziomu bezpieczeństwa na Morzu Bałtyckim.

Wiceminister Przydacz powiedział, że przystąpienie Finlandii i Szwecji do NATO byłoby korzystne dla Polski i wyraził nadzieję, że rozmowy pomiędzy Finlandią, Szwecją i Turcją przyniosą pozytywny efekt.

CO DALEJ Z PRZYJAŹNIĄ POLSKO-WĘGIERSKĄ?

Prezydent Andrzej Duda powiedział, że wizyta prezydent Węgier Katalin Novák w Warszawie to znak, że przyjaźń pomiędzy Polską a Węgrami będzie kontynuowana. Była to pierwsza zagraniczna podróż nowo wybranej prezydent. Andrzej Duda na wspólnej konferencji prasowej po spotkaniu podkreślił, że docenia decyzję pani prezydent, aby pierwsze swoje kroki na stanowisku skierować do Polski.

Katalin Novak to pierwsza w historii kobieta na stanowisku prezydenta Węgier. Została wybrana przez parlament 10 marca. Jest członkinią konserwatywnej partii Fidesz, a więc tego samego ugrupowania, do którego należy premier Węgier Viktor Orban.

Węgry są jedynym państwem w Unii Europejskiej, które nie zezwala na transport broni do Ukrainy przez swoje terytorium. Ponadto Budapeszt nie poparł sankcji obejmujących rosyjską ropę naftową i gaz. Te decyzje wpłynęły na ochłodzenie stosunków między Polską a Węgrami.

Prezydent Węgier Katalin Novak powiedziała, że jej kraj żąda zbadania i ukarania zbrodni wojennych na Ukrainie. Podkreśliła, że Węgry potępiają zbrojny atak Rosji na ten kraj. Mówiła, że Budapeszt popiera przystąpienie Ukrainy do wspólnot krajów europejskich.

Po rozmowach z prezydentem Andrzejem Dudą powiedziała, że jej kraj jest gotów ponosić ofiarę na rzecz pokoju. Dodała jednak, że nie zgadza się na decyzje, które wymagają od Węgrów poświęcenia, a nie zadadzą istotnego bólu rosyjskiemu agresorowi: "Nie jesteśmy neutralni. Stoimy po stronie niewinnych ofiar i prawdy. Wypełniamy nasze zobowiązania podjęte w ramach sojuszu z Unią Europejską i NATO i kiedy mamy prawo powiedzieć »nie« na jakąś decyzję, a interes Węgier tego wymaga, wtedy mówimy »nie«".

Katalin Novak zadeklarowała, że Węgry chętnie podejmą się roli mediatora między walczącymi stronami w celu kontynuacji rozmów pokojowych.

"BITWA O UKRAINĘ MOŻE OKREŚLIĆ PRZYSZŁOŚĆ NA KOLEJNE 100 LAT"

Premier Mateusz Morawiecki powiedział, że trudno znaleźć bardziej odpowiednie miejsce do dyskusji na temat Zachodu niż Warszawa. Szef rządu mówił o tym podczas konferencji Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych Strategic Ark zorganizowanej w polskiej stolicy. Dyskusja dotyczyła sytuacji Ukrainy w związku z rosyjską agresją.

Mateusz Morawiecki podkreślał, że ostateczny rezultat tej wojny może być kluczowy dla przyszłości: "Sto lat temu na przedmieściach Warszawy miała miejsce bitwa, która ukształtowała porządek światowy na kolejne dwie dekady. Bitwa o Ukrainę może określić przyszłość na kolejne 100 lat. Paradoks polega na tym, że jeśli Ukraina wygra, będzie to przede wszystkim jej zwycięstwo, ale jeśli przegra, nie będzie to tak bardzo jej klęska jak klęska nas wszystkich i całego świata. Dlatego wzywam wszystkich do doprowadzenia do izolacji prezydenta Rosji."

Premier Mateusz Morawiecki zaznaczył, że choć dyplomacja wymaga dialogu to "nie można negocjować z terrorystami". "Przestępcy muszą zostać pociągnięci do odpowiedzialności, a ideologia ruskiego miru musi zostać zatarta" - dodał szef rządu.

Ukraina od 24 lutego stawia opór rosyjskiej agresji. Pod hasłem Strategic Ark na temat sytuacji na Ukrainie i całej Europy debatowali eksperci, naukowcy, wojskowi i politycy.

Dyrektor Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych dr Sławomir Dębski podkreślił, że cykliczne spotkania strategów w Warszawie pozwolą wypracować lepsze rozwiązania w czasie rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Zastępca szefa sztabu generał Piotr Błazeusz podkreślił, że należy rozważać różne możliwości, bo też trudno mówić o przewidywalnym zakończeniu walk na Ukrainie:

Podczas konferencji premier Mateusz Morawiecki zapewnił, że jeśli Finlandia i Szwecja zostaną zaatakowane podczas przechodzenia formalnego procesu wstępowania do NATO, Polska przyjdzie im z pomocą.

Na magazyn Mija Tydzień zaprasza Katarzyna Semaan.