PRZEŁOMOWE DECYZJE PRZYWÓDCÓW KRAJÓW NATO
Decyzje w Madrycie przygotują Sojusz na wyzwania przyszłości - mówił sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg na zakończenie 3-dniowego szczytu. Przywódcy, w reakcji na zagrożenie ze strony Rosji zdecydowali między innymi o wzmocnieniu obrony wschodniej flanki i zwiększeniu sił wysokiej gotowości z 40 tysięcy do ponad 300 tysięcy żołnierzy.
Zdecydowaliśmy o dogłębnej zmianie w naszym odstraszaniu i obronie. Zgodziliśmy się zaprosić do Sojuszu Finlandię i Szwecję. Porozumieliśmy się w sprawie długoterminowego wsparcia dla Ukrainy. Zaakceptowaliśmy nową koncepcję strategiczną NATO. Podjęliśmy decyzję o zwiększeniu inwestycji w NATO i zwiększeniu wspólnego budżetu.
Sojusz rozpoczął też prace utworzeniem Funduszu Innowacji. Będzie on wspierał rozwój nowoczesnych technologii podwójnego zastosowania na potrzeby zarówno cywilne jak i wojskowe. To pierwszy w historii NATO Fundusz Innowacji.
Szef NATO ostrzegł Rosję przed dalszą eskalacją konfliktu na Ukrainie. Jens Stoltenberg podkreślał w Madrycie, że jeśli Rosja zaatakuje jakikolwiek kraj członkowski NATO, to odpowiedź Zachodu będzie miażdżąca.
Prezydent Andrzej Duda powiedział, że decyzje podjęte podczas szczytu NATO w Madrycie są porażką Putina i Rosji. Nawiązał do decyzji o wzmocnieniu wschodniej flanki Sojuszu, a także do zgody na przyjęcie Szwecji i Finlandii.
W nowej koncepcji strategicznej NATO, przyjętej na szczycie, Rosja została określona jako największe i bezpośrednie zagrożenie dla Sojuszu Północnoatlantyckiego. To zmiana, bo jeszcze dekadę temu Rosja była nazywana strategicznym partnerem. Prezydent Andrzej Duda powiedział, że potwierdziło się to, o czym Polska mówiła od dawna, ale była posądzana o rusofobię. „Rosja pokazała swoja twarz. Mówiliśmy, że Rosjanie są bezwzględni, że mają apetyty imperialne, chcą władać nad innymi narodami i poszerzać swoje wpływy” - dodał prezydent.
Prezydent USA Joe Biden zapowiedział też w Madrycie, że w Polsce będzie stałe dowództwo 5 korpusu amerykańskiej armii
FIŃSKO-POLSKA WSPÓŁPRACA
W piątek minister spraw zagranicznych Zbigniew Rau spotkał się w Helsinkach z władzami Finlandii. Tematami rozmów były między innymi wojna na Ukrainie i zapewnienie pomocy humanitarnej, obecna sytuacja w Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie oraz jej przyszłość, a także relacje dwustronne.
Rzecznik MSZ Łukasz Jasina powiedział, że ważną kwestią jest tez europejska architektura bezpieczeństwa w kontekście fińskich aspiracji do przystąpienia do struktur NATO:
Szwecja i Finlandia, były przez lata neutralne, ale rosyjska inwazja na Ukrainie spowodowała, że zdecydowały się przystąpić do Sojuszu. Zbigniew Rau podkreślił, ze w społeczeństwach obu krajów zaszła ogromna zmiana świadomości.
Wstąpienie Szwecji i Finlandii do NATO będzie najszybszym procesem akcesyjnym w historii Sojuszu. Szef polskiej dyplomacji w Helsinkach mówił również o tym, ze Obecnie sankcje na Rosję są niewystarczające, potrzebny jest ich nowy pakiet. Dziękował też Finlandii za jej solidarność z Ukrainą i za pomoc, którą ten kraj udziela Ukrainie.
Czechy rozpoczęły dziś półroczną prezydencję w Radzie Unii Europejskiej
W trakcie swojego przewodnictwa w Unii, Republika Czeska zamierza skoncentrować się na działaniach związanych z wojną na Ukrainie.
Minister do spraw europejskich Mikulasz Bek powiedział, że zmieniła bieg przygotowań czeskiego rządu do unijnej prezydencji: "Po tym, jak rozpoczęła się wojna, musieliśmy zmienić pierwotne szkice tekstów o naszych priorytetach politycznych. Dziś mamy pięć priorytetów i każdy z nich ma jakiś związek z rosyjską agresją na Ukrainę."
Priorytety to między innymi rozwiązanie kryzysu uchodźczego i odbudowa Ukrainy. Jak dodaje minister Mikulasz Bek, istotnym punktem będzie też kwestia zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego oraz zwiększenie możliwości obronnych Europy, również w zakresie cyberbezpieczeństwa: "Kolejnym obszarem będzie strategiczna odporność europejskiej gospodarki. Chcemy zasygnalizować, że Republika Czeska będzie opowiadać się za bardziej otwartą polityką handlową wobec podobnie nastawionych partnerów spoza Unii Europejskiej."
W rozmowie z korespondentem Polskiego Radia, czeski minister dodał, że zakres debaty dotyczącej praworządności w państwach Wspólnoty miałby zostać poszerzony i mógłby w jego ocenie dotyczyć egzekwowania sankcji nakładanych na Rosję.
Jednym z głównych wydarzeń czeskiej prezydencji będzie nieformalny szczyt Rady Europejskiej w Pradze, który jest planowany na początek października. Europejscy przywódcy chcą, by wzięły w nim udział również kraje spoza Unii. Czeskim władzom zależy na tym, aby w praskim szczycie uczestniczył prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.
Na magazyn Mija Tydzień zaprasza Katarzyna Semaan.