Sanktuarium Maryjne w Agłonie na Łotwie
W czasach kiedy tereny te wchodziły jeszcze w skład Rzeczypospolitej, Agłona była najdalej wysuniętym na północ ośrodkiem kultu maryjnego w jej granicach. Już w początkach swojego istnienia za sprawą cudownego wizerunku Matki Bożej miejscowość stała się ośrodkiem ruchu pielgrzymkowego, który dziś gromadzi około 300 000 wiernych rocznie.
Początki sanktuarium agłońskiego sięgają schyłku XVII wieku. Wówczas Dadzibóg Szostowicki, skarbnik witebski, wszedł w posiadanie dóbr Wyżkowo, które w posagu wniosła jego żona Ewa Justyna z Sielickich Szostowicka. W 1700 r. Szostowiccy ufundowali w Wyżkowie kościół i klasztor, do których sprowadzili wileńskich dominikanów. Jako miejsce fundacji wybrali lesisty pagórek pomiędzy jeziorami Egles i Cirišs. Stąd też późniejsza nazwa miejscowości – Agłona, co w tłumaczeniu na język polski oznacza „las jodłowy”.
Istnienie sanktuarium w Agłonie miało znaczący wpływ na ukształtowanie się łotewskiego katolicyzmu, w którym dużą rolę odgrywa kult maryjny. Sama Agłona nadal pozostaje duchowym centrum łotewskiego Kościoła. Rangę sanktuarium wzmacnia nadany mu w 1980 r., w 200-lecie budowy, status bazyliki mniejszej. Od 1995 r. kościół jest jedną z dwóch siedzib katolickiej diecezji rzeżycko-agłońskiej.
W latach 1992-1993 w sanktuarium przeprowadzono kompleksowe prace remontowo-konserwatorskie związane z wizytą papieża Jana Pawła II. Wówczas zastąpiono monumentalne schody znajdujące się przed fasadą, ustawiając w ich miejscu ołtarz polowy, pod którym znajduje się zakrystia. Nowy układ przestrzenny zyskał znajdujący się przed bazyliką plac, który obecnie może pomieścić około 500 000 wiernych. Również na początku lat 90. konserwacji został poddany obraz Matki Bożej Agłońskiej.
Kościół św. Ludwika w Krasławiu na Łotwie
Wzniesiony w latach 1756–1767 kościół pw. św. Ludwika w Krasławiu jest zabytkiem unikatowym pod względem historycznym i artystycznym. Został ufundowany przez właścicieli Krasławia - Konstantego Ludwika hr. Platera z Broelu i jego żonę, Augustę z Ogińskich, z przeznaczeniem na siedzibę biskupów inflanckich. Prace konserwatorskie w kościele finansowane, m.in z funduszy Senatu RP i Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego rozpoczęły się w 2003 roku.
W 2018 r. do prac włączył się Instytut Polonika. XIX-wieczny ołtarz boczny z obrazem Matki Bożej autorstwa Józefa Peszki (1767-1831) odrestaurował zespół konserwatorów pod kierunkiem Tomasza Dziurawca. Projekt zrealizowano we współpracy ze Stowarzyszeniem Oświaty i Kultury Polskiej.
W 2019 r. Instytut Polonika kontynuował działania podjęte w kościele w roku 2018. Sfinansowano prace konserwatorskie przy drugim XIX-wiecznym murowanym ołtarzu bocznym Serca Pana Jezusa będącego pendant ołtarza z obrazem Matki Bożej Częstochowskiej. W czasie prac usunięto przemalowania, uzupełniono ubytki zapraw w części górnej ołtarza oraz poddano pełnej konserwacji i restauracji obraz, dwie ramy i srebrną koszulkę.
O miejscach kultu maryjnego na Łotwie w naszej audycji opowiada Dorota Janiszewska-Jakubiak, dyrektor Narodowego Instytutu Ochrony Polskiego Dziedzictwa za Granicą POLONIKA.
Cykl "Śladami polskiego dziedzictwa na Wschodzie" powstaje we współpracy z Fundacją Pomoc Polakom na Wschodzie.
Audycja finansowana jest ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach Zadania publicznego dotyczącego pomocy Polonii i Polakom za granicą.
Audycję zrealizowała Magdalena Górecka-Balcer.
Do wysłuchania programu zaprasza Katarzyna Semaan.